STRATEGIA ROZWOJU GMINY JEZIORANY NA LATA 2014 – 2024 PROJEKT Strategia Rozwoju Gminy Jeziorany na lata 2014-2024 str. 1 Urząd Miejski w Jezioranach Pl. Zamkowy 4, 11-320 Jeziorany Kwiecień 2016 STRATEGIA ROZWOJU GMINY JEZIORANY NA LATA 2014 – 2024 Szanowni Państwo, Prezentowana aktualizacja Strategii Rozwoju Gminy Jeziorany na lata 2014 - 2024 jest zwieńczeniem długich i żmudnych prac podjętych przez pracowników Urzędu Miejskiego w Jezioranach. Dane przedstawione w niniejszym opracowaniu odpowiadają aktualnym źródłom statystyki lokalnej i regionalnej. Uzyskane w ten sposób wiadomości, wzbogacone o przeprowadzone rozmowy z mieszkankami, a także poczynione obserwacje, pozwoliły na sformułowanie Strategii Rozwoju. Przedstawione opracowanie jest planem długofalowych działań władz i mieszkańców wobec szans i zagrożeń wynikających ze zmieniającego się otoczenia. Ukazane zadania często stanowią kontynuację przedsięwzięć już rozpoczętych, jednak wiele z nich stanowi nowe propozycje wynikające z oczekiwań mieszkańców, potrzeb rozwojowych gminy oraz uwarunkowań zewnętrznych. Koncentrują się one przede wszystkim na stwarzaniu dogodnych warunków dla rozwoju gminy, zapewnieniu bezpieczeństwa i działaniach ukierunkowanych na podnoszenie jakości życia mieszkańców. Zakłada się, iż realizacja Strategii Rozwoju powinna prowadzić do pozytywnych zmian w otoczeniu, ogólnego poziomu rozwoju gminy rozumianego jako osiągnięcie postępu w stosunku do stanu obecnego. Jednocześnie pragnę zwrócić szczególną uwagę, że strategia jest dokumentem otwartym i dynamicznym. W związku z tym wskazana jest jego aktualizacja w zależności od zmian zachodzących w otoczeniu. Wyrażam głęboką nadzieję, że przyjęcie Strategii Rozwoju pozwoli realizować działania, dzięki którym gmina Jeziorany zwiększy swoją konkurencyjność i będzie miejscem przyjaznym dla wszystkich mieszkańców. Jeżeli uda nam się zrealizować choć część planów zawartych w Strategii to będzie nasz wspólny sukces. Budujmy przyszłość małymi krokami, a Strategia Rozwoju Gminy Jeziorany niech będzie tym pierwszym. W tym miejscu pragnę serdecznie podziękować za zaangażowanie w prace nad tym dokumentem pracownikom Urzędu Miejskiego w Jezioranach, oraz pracownikom jednostek znajdujących się na terenie gminy Jeziorany, w tym pracownikom: Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, Miejskiej Biblioteki Publicznej, Miejskiego Ośrodka Kultury, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Ośrodka Sportu i Rekreacji, Zakładu Obsługi Gminnych Jednostek Organizacyjnych, jak również przedstawicielom środowisk gospodarczych, instytucji i służb, organizacji pozarządowych, radnym rady miejskiej, członkom zespołu redakcyjnego oraz mieszkańcom, którzy chętnie wypełniali ankiety i wyczerpująco odpowiadali na pytania w nich zawarte. Za włożoną pracę, trud i poświęcenie serdecznie dziękuję. Leszek Boczkowski Burmistrz Jezioran str. 2 STRATEGIA ROZWOJU GMINY JEZIORANY NA LATA 2014 – 2024 Spis treści 1. Wprowadzenie ....................................................................................................................5 2. OPIS METODOLOGICZNY ..............................................................................................6 2.1.Cel i główne założenia dokumentu ................................................................................6 2.1.1. Zakres diagnozy .....................................................................................................6 2.1.2. Analiza danych zastanych ......................................................................................6 2.1.3. Badania ankietowe .................................................................................................7 2.3. Uspołecznienie procesu ................................................................................................7 2.3.1. Założenia koncepcji uspołecznienia .......................................................................7 2.3.2. Spotkania konsultacyjne z mieszkańcami ...............................................................7 3. DIAGNOZA STRATEGICZNA GMINY JEZIORANY.....................................................8 3.1. Informacje ogólne ........................................................................................................8 3.2. Rozwój społeczny ........................................................................................................9 3.2.1. Demografia. ...........................................................................................................9 3.2.2. Warunki życia mieszkańców. ............................................................................... 12 3.2.3. Oświata i opieka nad dziećmi. .............................................................................. 16 3.2.4. Ochrona zdrowia. ................................................................................................. 20 3.2.5. Pomoc społeczna i rozwiązywanie problemów społecznych. ................................ 20 3.2.6. Aktywność obywatelska i partycypacja społeczna. ............................................... 23 3.3. Rynek pracy. .............................................................................................................. 25 3.3.1. Aktywność ekonomiczna ludności, w tym struktura zatrudnienia. ........................ 25 3.3.2. Charakterystyka bezrobocia wraz z analizą sytuacji grup szczególnie zagrożonych bezrobociem. ................................................................................................................. 27 3.3.3. Działania na rzecz osób bezrobotnych. ................................................................. 28 3.4. Kultura (w tym ochrona dziedzictwa), rekreacja i sport. ............................................. 29 3.4.1. Wydatki na kulturę i dziedzictwo kulturowe ........................................................ 30 3.4.2. Dziedzictwo kulturowe i jego ochrona. ................................................................ 31 3.4.3. Rekreacja i sport .................................................................................................. 33 3.5. Infrastruktura techniczna. ........................................................................................... 34 3.5.1. Sieć komunikacyjna. ............................................................................................ 34 3.5.2. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna. ...................................................................... 34 3.5.3. Sieć gazowa. ........................................................................................................ 38 3.5.4. Gospodarka odpadami. ........................................................................................ 39 3.6. Potencjał gospodarczy i struktura gospodarki. ............................................................ 41 3.7. Turystyka. .................................................................................................................. 42 3.8. Potencjał przyrodniczy i jego ochrona. ....................................................................... 45 3.9. Współpraca międzynarodowa. .................................................................................... 49 4. WYNIKI BADANIA SPOŁECZNEGO............................................................................ 50 4.1. Badania wśród mieszkańców gminy Jeziorany. .......................................................... 50 4.1.1. Próba. .................................................................................................................. 50 4.1.2. Wyniki badań....................................................................................................... 51 4.2. Badanie wśród przedsiębiorców gminy Jeziorany ...................................................... 53 str. 3 STRATEGIA ROZWOJU GMINY JEZIORANY NA LATA 2014 – 2024 4.2.1. Próba ................................................................................................................... 53 4.2.2. Wyniki badań ...................................................................................................... 55 4.2.3. Podsumowanie ..................................................................................................... 57 5. ANALIZA PROBLEMÓW .............................................................................................. 58 6. ANALIZA SWOT ............................................................................................................ 59 7. ANALIZA PEST .............................................................................................................. 61 8. MISJA, WIZJA I CEL NADRZĘDNY ROZWOJU .......................................................... 62 9. PROGRAMOWANIE ROZWOJU GMINY ..................................................................... 63 9.1. Obszary strategiczne .................................................................................................. 63 9. 2. Cele priorytetowe ...................................................................................................... 63 9.3. Szczegółowe kierunki działań wraz z zadaniami. ........................................................ 64 10. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA. ........................................................................................ 68 11. WDROŻENIE I MONITORING STRATEGII. .............................................................. 69 11.1. Założenia wdrożenia strategii. .................................................................................. 69 11.2. Programowanie rozwoju gminy Jeziorany. ..............................................................