AANNALESNNALES MMISSIOLOGICIISSIOLOGICI PPOSNANIENSESOSNANIENSES Pierwszy tom niniejszego wydawnictwa ukazał się w roku 1928 pod tytułem: „Roczniki Związku Akademickich Kół Misyjnych. Czasopismo Roczne Po- święcone Zagadnieniom Misjologii” (t. 1-4). Od tomu piątego tytuł został zmieniony na „Annales Missiologicae. Roczniki Misjologiczne” i pod tym tytułem ukazało się kolejnych sześć tomów (t. 5-10, ostatni w roku 1938). W roku 2000 Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu we współpracy z Fundacją Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio” w Poznaniu postanowił kontynuować wydawanie czasopisma, któ- re zdobyło już określone miejsce w polskiej misjologii. Najpierw dwukrot- nie ukazało się pod tytułem przyjętym w roku 1932, z wyraźnym dodaniem określenia wskazującego na środowisko, z którym się utożsamia: „Annales Missiologicae Posnanienses” (t. 11-12). Jednak z uwagi na pewne wątpliwości dotyczące poprawności gramatycznej łacińskiego tytułu – po dłuższych waha- niach – po raz trzeci zmieniono tytuł: od tomu 13 (2003) przyjęto nazwę: „An- nales Missiologici Posnanienses”. W latach 2001-2014 pismo ukazywało się w rytmie dwurocznym. Od numeru 19 (2014) redakcja przyjęła roczny rytm wydawniczy. AANNALESNNALES MMISSIOLOGICIISSIOLOGICI PPOSNANIENSESOSNANIENSES Tom 22 2017 UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU • WYDZIAŁ TEOLOGICZNY ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ • FACULTY OF THEOLOGY POZNAŃ, POLAND Rada Wydawnicza ks. prof. UAM dr hab. Adam Kalbarczyk, Mieczysława Makarowicz, ks. prof. UAM dr hab. Mieczysław Polak, ks. dr hab. Andrzej Pryba, ks. prof. UAM dr hab. Paweł Wygralak – przewodniczący Redaktor naczelny o. dr hab. Piotr Piasecki OMI e-mail: [email protected] Międzynarodowa Rada Naukowa o. prof. Marek Inglot SJ (Pontifi cia Università Gregoriana, Roma) o. prof. Artur K. Wardęga SJ (Macau Ricci Institute, Macau) prof. Frederic Laugrand (Universite Laval, Quebec) o. prof. dr hab. Jarosław Różański OMI (UKSW, Warszawa) prof. UW dr hab. Maciej Ząbek (UW, Warszawa) prof. Sandra Mazzolini (Pontifi cia Università Urbaniana, Roma) o. prof. Pierre Hurtubise OMI (Saint Paul’s Univerisity, Ottawa) prof. Carmelo Dotolo (Pontifi cia Università Urbaniana, Roma) o. dr hab. Paweł Zając OMI (UAM, Poznań) Adres do korespondencji Redakcja „Annales Missiologici Posnanienses” (Piotr Piasecki) Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ul. Wieżowa 2/4, 61-111 Poznań e-mail: [email protected]; web site: www.annalesmp.amu.edu.pl; [email protected] Recenzenci artykułów rocznika 2017 dr Mikołaj Gębka, dr hab. Franciszek Jabłoński, prof. UAM dr hab. Michał Kieling, prof. UKSW dr hab. Wojciech Kluj, dr Łukasz Krauze, dr Paweł Adam Makowski, dr hab. Piotr Piasecki, prof. UAM dr hab. Mieczysław Polak, prof. dr hab. Jarosław M. Popławski, dr hab. Maciej Szczepaniak, dr hab. Tomasz Szyszka, prof. UZ dr hab. Bogdan Trocha, prof. KUL dr hab. Stanisław T. Zarzycki Redaktorzy językowi język angielski: Ron Quillo (San Antonio, USA), Tom Coughlin (USA) język francuski: Pierre Hurtubise OMI (Ottawa, Canada) język polski: Mieczysława Makarowicz Pierwotną wersją czasopisma „Annales Missiologici Posnanienses” jest wersja papierowa Publikacja fi nansowana z dotacji podmiotowej na utrzymanie potencjału badawczego Wydziału Teologicznego UAM ISSN 1731-6170 Projekt grafi czny okładki: Paweł Pąk Wydawca Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny, ul. Wieżowa 2/4, 61-111 Poznań e-mail: [email protected] Totem.com.pl, ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław SPIS TREŚCI WǔǕȉǑ 7 SǕdžǑljǂǏ BdžǗǂǏǔ A Theology Of Leadership, Not Management: Trinitarian Mission And Baptismal Discipleship 9 TljNJdžǓǓǚ MdžǚǏǂǓDž Fan Shouyi, A Bridge Between China And The West Under The Rite Controversy 21 TǐǎǂǔǛ SǛǚǔǛnjǂ Franciszkańscy misjonarze w Peru 33 AǍdžnjǔǂǏDždžǓ BǐLjǐǍǖǃǐǘ Polacy w Kościele katolickim na Kaukazie Północnym 47 MǂLjDžǂǍdžǏǂ RǛǚǎ Alawici – czciciele Słońca czy Boga Najwyższego? 63 KǍǂǖǔ VdžǍǍLjǖǕlj Relational Missiology. When Mission Gets In Between 75 JǖǔǕǚǏǂ NǐǘNJDŽnjǂ Rola inkulturacji w nowej ewangelizacji 83 SdžǓLjNJǖǔǛ AǏǐǔǛnjǐ Teologia misji i ruch misyjny w nauczaniu wczesnego Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach ostatnich (mormonów) 99 KǂǕǂǓǛǚǏǂ AǏǏǂ MNJDŽlj Ruch misyjny wśród młodzieży akademickiej w okresie międzywojennym w ówczesnej refl eksji teologicznej 115 6 SPIS TREŚCI MǂǓDŽNJǏ WǓǛǐǔ Modele pomocy misjom na podstawie działalności Fundacji Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio” w perspektywie 25 lat (1992-2017) w świetle dokumentacji źródłowej oraz jej periodyków 135 MNJǔǔNJǐǏǂǓNJǂ BNJǃǍNJǐLjǓǂǑljNJDŽǂ SdžǍdžDŽǕǂ 155 World Religions and Their Missions, ed. by Aaron J. Ghiloni, New York–Bern– Frankfurt–Berlin–Brussels–Vienna–Oxford–Warsaw, Peter Lang, 2015, ss. 349 (Wojciech Kluj OMI) 157 Kilian Stumpf, The Acta Pekinensia or Historical Records of the Maillard de Tournon Legation: First transcribed edition and English annotated translation. Vol. I: December 1705 – August 1706. Editors Paul Rule, Claudia von Collani. Rome, Institutum Historicum Societatis Iesu; Macau, Macau Ricci Institute, 2015 (Monumenta Historica Societatis Iesu. Nova Series 9) (Robert Danieluk SJ) 167 KǓǐǏNJnjǂ 171 Franciszek Jabłoński, VI Generalne Zebranie Międzynarodowego Stowarzyszenia Katolickich Misjologów – Tajlandia (Pattaya), 10-15 lipca 2017 r. 173 Anna Tomiak, Działalność Akademickiego Koła Misjologicznego im. dr Wandy Błeńskiej w roku akademickim 2016/2017 177 Katarzyna Anna Mich, Doświadczenie misyjne w Kibeho 179 Kinga Dudziak, Działalność Poznańskiej Misyjnej Diakonii Ruchu Światło-Życie 181 WSTĘP Redagowaniem „Annales Missiologici Posnanienses” przez kilka ostat- nich lat (numery 19-21 niniejszego czasopisma) zajmował się o. dr hab. Paweł Zając OMI. Jednak na początku roku 2017 został mianowany przez superiora generalnego o. Luisa Lugena OMI prowincjałem Polskiej Prowincji Misjo- narzy Oblatów Maryi Niepokalanej. W związku z tym musiał poświęcić się innym dziełom, których wymaga sprawowanie tego urzędu. Jako jego następ- ca i nowy redaktor naczelny serdecznie dziękuję za ogromne zaangażowanie, z jakim kierował Redakcją. Ojciec Paweł Zając, zapraszając do publikowania w czasopiśmie licznych autorów, pracujących nie tylko na europejskich uni- wersytetach, ale i w innych liczących się ośrodkach naukowo-badawczych na świecie, przyczynił się do zwiększenia naukowego znaczenia rocznika. W poprzednich numerach „Annales Missiologici Posnanienses” różnorod- ność tematyki sprawiła, że zagadnienia misjologiczne poddane były interdy- scyplinarnej refl eksji łączącej perspektywę: historyczną, etnologiczną, kultu- roznawczą, pedagogiczną, oraz badania nad znaczeniem wolontariatu czy też posługi wśród chorych i ubogich. Misjologia jako nauka staje się dziś w wielu wypadkach adwokatem innych dyscyplin teologicznych, zwłaszcza eklezjo- logii i dogmatyki, szczególnie trynitologii. To Bóg Trójjedyny jest przecież źródłem i zasadą misji Kościoła, w myśl koncepcji Missio Dei. Wielowymia- rowość natury i historii misji często bywa więc przedmiotem badawczym wie- lu dyscyplin naukowych. Stąd wielowątkowość i zróżnicowanie tematyczne treści artykułów prezentowanych w „Annales Missiologici Posnanienses” są jak najbardziej uzasadnione. Łamy rocznika są otwarte na teksty badaczy reprezentujących różne dzie- dziny wiedzy, nie tylko typowo misjologicznej, ale także dotykających isto- ty egzystencji człowieka, jego kultury, historii, środowiska, jakim jest spo- łeczeństwo czy wspólnota religijna. Dlatego w bieżącym numerze 22 (2017) znajdziemy m.in. artykuł prof. Klausa Vellgutha z Aachen z Niemiec na temat nowych propozycji spojrzenia na istotę misji Kościoła. Mam nadzieję, że ten tekst będzie inspirował do dyskusji i opracowań innych badaczy poszuku- 8 WSTĘP jących nowych perspektyw ujęcia misji Kościoła. Profesor Stephen Bevans SVD, członek Catholic Theological Union z Chicago w USA, w ciekawy spo- sób przedstawia rolę przewodnika i pasterza we wspólnotach Kościoła w per- spektywie misji trynitarnej i chrzcielnej. Na uwagę zasługuje także artykuł prof. Thierry’ego Meynarda jezuity z uniwersytetu Sun Yat-Sen w Guangdong Sheng w Chinach. Lektura tekstu odsłania przed czytelnikiem fascynującą hi- storię Fan Shouyi, chińskiego katolika, przybyłego do Europy, który stał się je- zuitą, a powróciwszy do swojej ojczyzny, odegrał znaczącą rolę w nawiązywa- niu relacji przez Kościół z państwem chińskim. Interdyscyplinarność rocznika podkreślają dwa artykuły doktorantów z Instytutu Dialogu Kultury i Religii z ośrodka warszawskiego (UKSW), jeden z tych tekstów dotyczy teologii mi- sji mormonów, a drugi dotyka istoty alawizmu (ruchu w nurcie islamu), który odgrywa współcześnie ważną rolę polityczną w Syrii. Nie zabrak ło wątku hi- storycznego w artykule dra Aleksandra Bogolubowa z Piatigorska traktującym o losie Polaków i Kościoła na Kaukazie Północnym. Misjolog z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego o. dr hab. Tomasz Szyszka SVD w artykule Franciszkańscy misjonarze w Peru podejmuje refl eksję historyczną, koncen- trując ją przede wszystkim na aspekcie normatywnym oraz gospodarczym, i wnikliwie prezentuje praktykę misjonarską oraz poszukiwania nowych tech- nik pracy franciszkańskich misjonarzy. Współczesne spojrzenie na znaczenie i rolę inkulturacji w nowej ewangelizacji przedstawia mgr lic. Justyna Nowic- ka, doktorantka na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickie- wicza w Poznaniu. W tym roku mija 25. rocznica powstania w środowisku poznańskim Fun- dacji Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”. To dzięki fi nansowemu wsparciu tej organizacji udało się