Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy Międzyrzecz na lata 2011 - 2020 Szczecin, październik 2011r. dokument opracowała firma: ECD Europejskie Centrum Doradcze, Dariusz Klityński Oddział Poznań Oddział Szczecin ul. Stefana Batorego 82a/4 ul. Bohaterów Warszawy 34/35 60-687 Poznań 70-340 Szczecin tel.: (61) 82 17 402 tel.: (91) 48 44 000 fax. (61) 64 21 506 fax. (91) 88 60 005 e-mail: [email protected], www.ecd.az.pl mobil: 501 017 281 1 SPIS TREŚCI 1. Istota planowania strategicznego ......................................................................................................... 5 2. Diagnoza przeszłego i aktualnego stanu społeczno-gospodarczego Gminy Międzyrzecz ............... 7 2.1. Położenie i warunki demograficzne ............................................................................................. 7 2.2. Infrastruktura społeczna ............................................................................................................ 18 2.3. Podmioty gospodarcze i rolnictwo ............................................................................................. 68 2.4. Finanse samorządu .................................................................................................................... 74 2.5. Infrastruktura techniczna ............................................................................................................ 85 3. Analiza SWOT ................................................................................................................................... 101 3.1. Założenia metodologiczne ....................................................................................................... 101 3.2. Analiza poszczególnych obszarów życia społeczno - gospodarczego .................................. 103 3.2.1. Finanse Gminy ................................................................................................................ 103 3.2.2. Infrastruktura i ochrona środowiska ............................................................................... 104 3.2.3. Rozwój gospodarczy ....................................................................................................... 104 3.2.4. Sfera społeczna ............................................................................................................... 105 4. Misja i cele strategiczne Gminy Międzyrzecz................................................................................... 105 4.1. Hierarchiczny układ Strategii ................................................................................................... 105 4.2. Wizja i misja Gminy Międzyrzecz ............................................................................................ 106 4.3. Cele strategiczne Gminy Międzyrzecz .................................................................................... 107 4.4. Struktura logiczna Strategii Gminy Międzyrzecz na lata 2011-2020 ..................................... 121 5. Analiza dotychczasowej Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Miasta i Gminy Międzyrzecz do roku 2010 ......................................................................................................................... 123 6. Określenie zbieżności dokumentu z dokumentami wyższego rzędu .............................................. 126 7. Realizacja i monitoring celów szczegółowych Strategii ................................................................... 130 8. Wdrażanie i monitorowanie Strategii ................................................................................................ 133 8.1. Wdrażanie Strategii .................................................................................................................. 133 8.2. Monitoring i ewaluacja Strategii ............................................................................................... 133 8.3. Promocja programu strategicznego Gminy ............................................................................. 135 9. Badania ankietowe mieszkańców w celu sporządzenia celów strategicznych .............................. 136 2 SPIS TABEL Tab. 1. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem i przedziały wiekowe w latach 2006-2010 .......................................................................................................................................... 11 Tab. 2. Migracje na pobyt stały gminne, wg typu i kierunku – lata 2007 - 2009 ........................................ 12 Tab. 3. Bezrobocie w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2010 (dane z końca każdego roku)............ 14 Tab. 4. Bezrobocie w Gminie Międzyrzecz na tle powiatu międzyrzeckiego w roku 2010 (dane z końca roku) w stosunku do liczby osób w wieku produkcyjnym............................................................................ 14 Tab. 5. Poziom wykształcenia w Gminie Międzyrzecz i Polsce (dane z Narodowego Spisu Powszechnego 2002 ludność) ..................................................................................................................... 15 Tab. 6. Pracujący w głównym miejscu pracy w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010....................... 17 Tab. 7. Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2010 ............... 26 Tab. 8. Zestawienie liczby uczniów w publicznych placówkach edukacyjnych w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 .......................................................................................................................................... 28 Tab. 9. Zestawienie imprez cyklicznych organizowanych w Gminie Międzyrzecz .................................... 32 Tab. 10. Kultura w Gminie Międzyrzecz w ciągu lat 2006 - 2010 .............................................................. 33 Tab. 11. Muzeum – ilości odwiedzin i organizowane imprezy w ciągu lat 2006 - 2010 ............................ 34 Tab. 12. Zestawienie dotacji przekazanych organizacjom sportowym na terenie Gminy Międzyrzecz w latach 2007-2011 .......................................................................................................................................... 37 Tab. 13. Zestawienie klubów sportowych łącznie z klubami wyznaniowymi i UKS, a także obiektów sportowych w Gminie Międzyrzecz – stan na rok 2010 .............................................................................. 38 Tab. 14. Zestawienie obiektów z miejscami hotelowymi – stan na rok 2010 ............................................ 50 Tab. 15. Zestawienie obiektów turystycznego zbiorowego zakwaterowania w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 .......................................................................................................................................... 53 Tab. 16 - 26. Zestawienie jednostek organizacyjnych SPZOP w Międzyrzeczu ....................................... 58 Tab. 27. Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 .......... 63 Tab. 28. Struktura mieszkaniowa Gminy Międzyrzecz w roku 2010 .......................................................... 67 Tab. 29. Zasoby mieszkaniowe w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2009......................................... 67 Tab. 30. Podmioty gospodarcze w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2009 wg PKD 2004 ............... 69 Tab. 31. Podmioty gospodarcze w Gminie Międzyrzecz w roku 2010 wg PKD 2007 ............................... 69 Tab. 32. Wykaz podmiotów gospodarczych (znaczących) w Międzyrzeczu ............................................. 70 Tab. 33. Struktura obszarowa gospodarstw rolnych w Gminie Międzyrzecz w latach 2007 -2011 .......... 74 Tab. 34. Dochody i wydatki Gminy Międzyrzecz w latach 2006 - 2010 ..................................................... 75 Tab. 35. Inwestycje w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 ............................................................... 76 3 Tab. 36. Lokalizacja ujęć wody dla celów bytowych i przemysłowych w Gminie Międzyrzecz ................ 86 Tab. 37. Wodociągi w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 ............................................................... 87 Tab. 38. Oczyszczanie ścieków w Gminie Międzyrzecz w latach 2006-2010 .......................................... 91 Tab. 39. Kanalizacja w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2010 .......................................................... 92 Tab. 40. Podmioty obsługujące Gminę Międzyrzecz w zakresie gospodarki odpadami .......................... 94 Tab. 41. Odpady komunalne w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2010 ............................................. 95 Tab. 42. Sieć gazowa i jej rozwój w Gminie Międzyrzecz w latach 2006 – 2010 ...................................... 97 Tab. 43. Sieć drogowa w Gminie Międzyrzecz – drogi wojewódzkie i powiatowe………………………...99 4 1. Istota planowania strategicznego Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy stanowi koncepcję świadomego kreowania rozwoju w długim okresie czasu. Jest także punktem wyjścia do opracowania działań mających odzwierciedlenie w planie finansowo-rzeczowym, który ustala na co i w jakiej ilości będą wydatkowane środki finansowe, którymi dysponuje samorząd Gminy. Wreszcie Strategia porządkuje myślenie o rozwoju sprawiając, że niezależne od siebie podmioty i środowiska są koordynowane i łączone w celu doprowadzenia do rozwiązania wspólnego problemu. Na etapie opracowania niniejszego dokumentu postawiono sobie za cel stworzenie podstaw do realizacji następujących elementów: 1) sprawnego, skutecznego i efektywnego zarządzania Gminą zarówno w krótkim, jak i długim okresie czasu,