Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Wyrzysk na lata 2017 - 2023 1 SPIS TREŚCI 2 Wstęp .............................................................................................................................................. 3 3 Opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy ...................... 11 3.1 Strategia Rozwoju Gminy Wyrzysk na lata 2016 - 2025 ........................................................ 11 3.2 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wyrzysk. 14 3.3 Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Wyrzysk na lata 2016 - 2025 ..... 15 4 Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz określenie skali i charakteru potrzeb rewitalizacyjnych ................................................................................................................................... 17 4.1 Diagnoza delimitacyjna ......................................................................................................... 18 4.1.1 Metodologia badań ....................................................................................................... 18 4.2 Diagnoza zjawisk społecznych ............................................................................................... 31 4.2.1 Zjawiska demograficzne ................................................................................................ 31 4.2.2 Pomoc społeczna ........................................................................................................... 33 4.2.3 Bezrobocie ..................................................................................................................... 41 4.2.4 Aktywność obywatelska ................................................................................................ 43 4.3 Koncentracja problemów społecznych.................................................................................. 46 4.4 Diagnoza zjawisk w sferze gospodarczej ............................................................................... 50 4.5 Diagnoza zjawisk w sferze środowiskowej ............................................................................ 52 4.6 Diagnoza zjawisk w sferze przestrzenno-funkcjonalnej ........................................................ 54 4.7 Diagnoza zjawisk w sferze technicznej .................................................................................. 63 5 Obszary zdegradowane i obszary rewitalizacji .............................................................................. 80 5.1 Stan kryzysowy i obszar zdegradowany ................................................................................ 80 5.2 Charakterystyka obszarów zdegradowanych w gminie Wyrzysk .......................................... 84 5.2.1 Wyrzysk – jednostki delimitacyjne Wyrzysk północ, Wyrzysk zachód .......................... 84 5.2.2 Osiek nad Notecią – jednostka delimitacyjna Osiek nad Notecią wschód. ................... 86 5.3 Obszar rewitalizacji ................................................................................................................ 93 5.4 Pogłębiona diagnoza obszaru rewitalizacji ............................................................................ 99 5.4.1 Podobszar Miejscowość Wyrzysk .................................................................................. 99 5.4.2 Podobszar Miejscowość Osiek nad Notecią ................................................................ 117 5.5 Analiza lokalnych potencjałów obszaru rewitalizacji .......................................................... 126 5.5.1 Podobszar Miejscowość Wyrzysk ................................................................................ 126 5.5.2 Podobszar Miejscowość Osiek nad Notecią ................................................................ 129 6 Wizja obszarów rewitalizacji, cele oraz kierunki rewitalizacji ..................................................... 133 6.1 Wizja obszarów rewitalizacji ............................................................................................... 133 1 6.1.1 Podobszar Miejscowość Wyrzysk ................................................................................ 135 6.1.2 Podobszar Miejscowość Osiek nad Notecią ................................................................ 137 6.2 Cele oraz kierunki rewitalizacji ............................................................................................ 140 6.2.1 Podobszar Miejscowość Wyrzysk ................................................................................ 140 6.2.2 Podobszar Miejscowość Osiek nad Notecią ................................................................ 143 7 Lista podstawowych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych ............................................. 146 7.1 podobszar Wyrzysk .............................................................................................................. 147 7.2 podobszar Osiek nad Notecią .............................................................................................. 165 7.3 Projekt i przedsięwzięcia na rzecz całości obszaru rewitalizacji .......................................... 170 8 Pozostałe projekty i przedsięwzięcia rewitalizacyjne .................................................................. 173 9 Mechanizmy zapewnienia komplementarności .......................................................................... 174 10 Indykatywne ramy finansowe ................................................................................................. 179 11 Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup w proces rewitalizacji .......................................................................................................................................... 184 11.1 Procedura uspołecznienia na etapie przygotowania programu rewitalizacji ..................... 185 11.2 Procedura uspołecznienia na etapie realizacji programu rewitalizacji. .............................. 187 12 System realizacji programu rewitalizacji ................................................................................. 189 12.1 System realizacji .................................................................................................................. 189 12.2 Zarządzanie .......................................................................................................................... 190 12.3 Monitoring i ewaluacja ........................................................................................................ 194 12.3.1 Monitoring ................................................................................................................... 194 12.3.2 Ewaluacja ..................................................................................................................... 195 12.3.3 Kluczowe wskaźniki rezultatu ...................................................................................... 195 13 Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko .................................................................. 198 14 Spis zdjęć, map, rysunków i tabel ............................................................................................ 200 2 2 WSTĘP Rewitalizacja – to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe), integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji. Rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także kulturowych) i jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy (m.in. przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, właścicieli nieruchomości, organy władzy publicznej, etc.) tego procesu, w tym przede wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. Działania służące wspieraniu procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie (poszczególne działania pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np. transportową, energetyczną, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych i planistycznych). Dla prowadzenia rewitalizacji wymagane są: a. uwzględnienie rewitalizacji jako istotnego elementu całościowej wizji rozwoju gminy; b. pełna diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru rewitalizacji oraz analizie dotykających go problemów; diagnoza obejmuje kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe; c. ustalenie hierarchii potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych; d. właściwy dobór narzędzi i interwencji do potrzeb i uwarunkowań danego obszaru; e. zsynchronizowanie działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej, środowiskowej; f. koordynacja prowadzonych działań oraz monitorowanie i ewaluacja skuteczności rewitalizacji; g. realizacja wynikającej z art. 5 ust. 1 rozporządzenia ogólnego zasady partnerstwa polegającej na włączeniu partnerów w procesy programowania i realizacji projektów rewitalizacyjnych w ramach programów operacyjnych oraz konsekwentnego, otwartego i trwałego dialogu z tymi podmiotami i grupami, których rezultaty rewitalizacji mają dotyczyć.1 Celem nadrzędnym Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Wyrzysk (misja) jest zbudowanie planu na rzecz wyprowadzanie