1. DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH W GMINIE MIEJSKO – WIEJSKIEJ SIEDLISZCZE ORAZ SKALA I CHARAKTER POTRZEB REWITALIZACYJNYCH .............................. 5 1.1. Położenie i historia .............................................................................................................. 5 1.1.1. Położenie administracyjne i geograficzne Gminy ................................................................ 5 1.1.2. Rys historyczny .................................................................................................................... 8 1.2. Sfera społeczna ........................................................................................................ 9 1.2.1. Demografia .......................................................................................................................... 9 1.2.2. Źródła utrzymania ludności ............................................................................................... 22 1.2.3. Wykluczenie społeczne ...................................................................................................... 22 1.2.4. Bezpieczeństwo publiczne ................................................................................................. 28 1.2.5. Identyfikacja problemów i potencjałów w sferze społecznej............................................ 33 1.2.6. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych w sferze społecznej ...................................... 34 1.3. Sfera gospodarcza .......................................................................................... 34 1.3.1. Struktura gospodarcza gminy Siedliszcze .......................................................................... 34 1.3.1.1.Przedsiębiorczośćpozarolnicza .............................................................................. 34 1.3.1.2. Sektor rolniczy ...................................................................................................... 39 1.3.2. Zatrudnienie oraz lokalny rynek pracy .............................................................................. 41 1.3.3. Bezrobocie ......................................................................................................................... 43 1.3.4. Atrakcyjność inwestycyjna gminy ...................................................................................... 45 1.3.5. Zdolność inwestycyjna gminy ............................................................................................ 46 1.3.6. Analiza zasobów rekreacyjno-turystycznych gminy .......................................................... 55 1.3.7. Identyfikacja problemów i potencjałów w sferze gospodarczej ....................................... 57 1.3.8. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych w sferze gospodarczej .................................. 58 1.4. Sfera środowiskowa ............................................................................................... 58 1.4.1. Budowa geologiczna oraz udokumentowane złoża kopalin.............................................. 58 1.4.2. Zasoby wodne oraz stan czystości hydrosfery .................................................................. 62 1.4.3. Zasoby glebowe i ich jakość ............................................................................................... 65 1.4.4. Przyroda ............................................................................................................................. 66 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Siedliszcze na lata 2016 – 2023 1.4.5. Powiązania przyrodnicze ................................................................................................... 67 1.4.6. Powietrze atmosferyczne .................................................................................................. 68 1.4.7. Hałas i fale elektromagnetyczne ....................................................................................... 70 1.4.8. Identyfikacja problemów i potencjałów w sferze środowiskowej .................................... 70 1.4.9. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych w sferze środowiskowej ............................... 71 1.5. Sfera przestrzenno - funkcjonalna ................................................................................ 71 1.5.1. Użytkowanie gruntów ....................................................................................................... 71 1.5.2. Struktura funkcjonalno – przestrzenna ............................................................................. 72 1.5.3. Infrastruktura społeczna oraz jakość oferowanych usług ................................................. 73 1.5.4. Infrastruktura komunikacyjna ........................................................................................... 76 1.5.5. Infrastruktura techniczna .................................................................................................. 77 1.5.6. Charakterystyka przestrzeni publicznych w gminie Siedliszcze ........................................ 83 1.5.7. Identyfikacja najważniejszych problemów i potencjałów w sferze funkcjonalno - przestrzennej ............................................................................................................................... 86 1.5.8. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych w funkcjonalno - przestrzennej ................... 87 1.6. Sfera techniczna ............................................................................................. 87 1.6.1. Mieszkalnictwo .................................................................................................................. 87 1.6.2. Obiekty i granice stref ochrony konserwatorskiej ............................................................. 92 1.6.3. Identyfikacja problemów i potencjałów w sferze technicznej .......................................... 98 1.6.4. Identyfikacja problemów i potencjałów w sferze technicznej .......................................... 99 2. DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO .......................................................... 99 2.1 Wskaźniki społeczne delimitujące obszary zdegradowane ...................................................... 100 2.2 Wskaźniki gospodarcze delimitujące obszary zdegradowane ................................................. 114 2.3 Wskaźniki środowiskowe delimitujące obszary zdegradowane .............................................. 116 2.4 Wskaźniki przestrzenno – funkcjonalne delimitujące obszary zdegradowane ........................ 122 2.5 Czynniki techniczne – w szczególności stopień degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz stopień niefunkcjonowania Diagnoza i delimitacja obszaru zdegradowanego i rewitalizacji 3 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Siedliszcze na lata 2016 – 2023 rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. ..................................... 129 3. DELIMITACJA OBSZARU REWITALIZACJI .................................................................. 144 Diagnoza i delimitacja obszaru zdegradowanego i rewitalizacji 4 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Siedliszcze na lata 2016 – 2023 1. DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH W GMINIE MIEJSKO – WIEJSKIEJ SIEDLISZCZE ORAZ SKALA I CHARAKTER POTRZEB REWITALIZACYJNYCH 1.1. Położenie i historia 1.1.1. Położenie administracyjne i geograficzne Gminy Siedliszcze jest gminą miejsko-wiejską, zlokalizowaną w centralnej części województwa lubelskiego, w powiecie chełmskim, w jego zachodniej części. Sąsiednie gminy kierując się od zachodu to: Milejów (pow. łęczyński), Puchaczów (pow. łęczyński), Cyców (pow. łęczyński), Wierzbica (pow. chełmski), Chełm (pow. chełmski), Rejowiec Fabryczny (pow. chełmski) oraz Trawniki (pow. świdnicki). Zgodnie z systemem kodowania statystycznych jednostek terytorialnych w Unii Europejskiej NUTS, Siedliszcze znajduje się w obrębie podregionu chełmsko – zamojskiego. Najbliższym dużym miastem jest oddalony o około 25 km na południowy - wschód Chełm – stolica powiatu. Odległość do Lublina – stolicy województwa – wynosi nieco ponad 50 km. Gmina jest położona w odległości około 60 km od przejścia granicznego z Ukrainą w Dorohusku. Rycina 1. Położenie gminy Siedliszcze w województwie lubelskim i powiecie chełmskim źródło: opracowanie własne Diagnoza i delimitacja obszaru zdegradowanego i rewitalizacji 5 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Siedliszcze na lata 2016 – 2023 Powierzchnia gminy miejsko – wiejskiej Siedliszcze stanowi 150,2 km2 (15 019,451 ha)1. Do końca 2015 roku Siedliszcze było gminą wiejską. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2015 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, ustalenia granic oraz zmiany nazw i siedzib władz niektórych gmin (Dz. U. z 2015 r. poz. 1083), z sołectw: Siedliszcze i Siedliszcze - Kolonia (3 obręby geodezyjne: Siedliszcze, Siedliszcze-Kolonia oraz Siedliszcze-Osada) utworzone zostało miasto Siedliszcze, którego powierzchnia wynosi 13,19km2 (1319,1 ha)2. Obszar wiejski gminy Siedliszcze zajmuje powierzchnię 137km2 (13 700,3511 ha). Obszar wiejski gminy tworzy 26 sołectw: Adolfin, Anusin, Bezek, Bezek-Kolonia, Bezek Dębiński, Brzeziny, Chojeniec, Chojeniec-Kolonia, Dobromyśl, Kamionka, Krowica, Kulik, Kulik-Kolonia, Lechówka, Lipówki, Majdan Zahorodyński, Marynin, Mogilnica, Chojno Nowe Pierwsze, Chojno Nowe Drugie, Romanówka, Stare Chojno, Stasin Dolny, Wola Korybutowa Pierwsza, Wola Korybutowa Druga, Wola Korybutowa Kolonia. Obecnie