WOII in 100 foto’s Selectie Limburg 25 foto’s TOP 3: LI.1.08 Maastricht, 15 september 1944. Overzicht van de zwaar beschadigde Sint Servaas- brug, die de terugtrekkende Duitsers hadden geprobeerd op te blazen. Door een onderschatting van de constructiesterkte is dit niet gelukt. Bron: Fotograaf J. Naseman / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), Beeldbanknummer: 30725. LI.1.19 Maastricht, 25 december 1944. Kerstviering 1944. Amerikaanse militairen zetten hun handtekening op een mergelwand in de Sint-Pietersberg. Even daarvoor hadden zij in de grotten een nachtmis bijgewoond. Bron: Fotograaf onbekend / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), Beeldbanknummer: 3245. LI.1.01 Vaals, 10 mei 1940, 5:30 uur. Duitse soldaten wachten op het sein om de grens over te gaan en kijken naar overkomende Duitse vliegtuigen. De invasie staat letterlijk voor de deur. Bron: Fotograaf onbekend / Collectie Jacquo Silvertant. FOTO’S 4 T/M 25 LI.1.13 Wanssum, november 1944. Terwijl de geallieerde soldaten eind november 1944 oprukken richting het dorp Wanssum komt hen in tegengestelde richting een groep vluchtelingen tegemoet. Bron: Fotograaf Sgt. Laing, No. 5 Section Army Film and Photographic Unit / Gemeente Venray (Wanssum), Collectie: Imperial War Museum London, nr.: B 12159. LI.1.22 Sint Joost, 20 januari 1945 Enkele Duitse Fallschirmjäger geven zich over aan Britse soldaten tijdens de eerste aanval op Sint Joost, zaterdagmiddag 20 januari 1945. Bron: Fotograaf onbekend / Collectie: Imperial War Museum London, nr.: B 13948. LI.1.05 Valkenburg 14 september 1944. De eerste Amerikanen lopen behoedzaam Valken- burg binnen, tijdens de bevrijding van het Geulstad- je. In Valkenburg wordt enkele dagen relatief zwaar gevochten. De Duitsers gebruiken het riviertje de Geul als natuurlijke barrière waarbij de bruggen worden opgeblazen en de aanpalende gebouwen het tijdens de gevechten moeten ontgelden. Bron: Fotograaf Frans Hoffman / Collectie Jacquo Silvertant LI.1.20 Maastricht, eind 1944. Nieuw in het straatbeeld: zwarte Amerikaanse militairen. Het schaarse beeldmateriaal van zwarte militairen illustreert hun volkomen onderbelichte rol bij de bevrijding van Limburg. Bron: Fotograaf onbekend / Regionaal Historisch Centrum Limburg, recente schenking, ongenummerd LI.3.08 Venray, 16/20 oktober 1942 Vanaf medio 1942 vindt er op last van de Duitse bezetter een grootschalige klokkenvordering plaats ten bate van de Duitse oorlogsindustrie. Tussen 16 en 20 november 1942 worden de klokken uit de toren van de St. Petrus’ Bandenkerk van Venray gehaald door de firma P.J. Meulenberg en afgevoerd. Bron: Fotograaf onbekend / Gemeentearchief Venray, Fotocollectie, nr. 3758. LI.1.16 Maastricht, 7 december 1944. Conferentie van opperbevelhebbers in “Headquarter Oklahoma”. V.l.n.r. Bradley, Tedder, Eisenhower, Montgomery en gastheer Simpson. Het is voor zover bekend de enige geallieerde topconferentie op Nederlands grondgebied. Bron: Fotograaf onbekend / Regionaal Historisch Centrum Limburg, fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), nr. 4100. LI.1.06 Maastricht, 14 september 1944. De Amerikaanse bevrijders worden enthousiast onthaald. Enkele hospitaalsoldaten in een legerjeep en Lotje Jonas, de echtgenote van de fotograaf Naseman, delen een fles wijn. Bron: Fotograaf J. Nase man / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), Beeldbanknummer: 14803. LI.3.09 Maastricht, 13 augustus 1942 Feestelijke versiering op de Grote Staat in Maastricht, ter gelegenheid van het bezoek van N.S.B.-leider Anton Mussert aan Maastricht. Bron: Fotograaf onbekend / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), Beeldbanknummer: 21584. LI.5.05 Maastricht, 1 september 1944 Gezinnen voor de ingang van de schuilkelders in de kazematten van Maastricht. Uit vrees voor bombardementen verblijven dagen en nachten in de kazematten, die deel uitmaken van de eeuwenoude vestingwerken van Maastricht. Bron: Fotograaf onbekend / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Fotocollectie GAM (Gemeente Archief Maastricht), Beeldbanknummer: 4792. LI.4.04 America, 1944 In het dorpje America werd op de hoeve ‘De Zwarte Plak’ van de familie Poels onderdak verleend aan honderden voortvluchtigen. Op de foto verlaat een geallieerde piloot – als burger verkleed – met begeleider zijn veilige schuilplaats. Bron: Fotograaf onbekend / NIOD BBWO2, Beeldbanknummer: 85522 LI.3.07 Kerkrade, 14 augustus 1942 NSB leider Mussert bezoekt Kerkrade en Eygelshoven. Zijn toespraak en die van Burgemeester Thomassen op de Markt in Kerkrade zijn moeilijk te verstaan als gevolg van technische problemen, mogelijk door sabotage. Bron: Fotograaf onbekend / Collectie Ruud Scholten LI.1.10 Weert, 22 september 1944 Wanneer een Engelse carrier stopt nabij de Stads- brug over de Zuid-Willemsvaart kan een klompen dragend kereltje de verleiding niet weerstaan om even te kijken wat er allemaal in de carrier ligt. De Britse Suffolk-soldaten vermaken zich bij zoveel bekijks. De uitgelaten ontvangst in Weert zal hen een leven lang bijblijven. Bron: Fotograaf J. de Haan / Gemeentearchief Weert. LI.3.02 Susteren, 10 mei 1940 Duitse troepen passeren de grensovergang Isenbruch-Susteren. De Tweede Wereldoorlog is begonnen. Bron: Fotograaf onbekend / Collectie Jacquo Silver- tant LI.5.06 Sittard, 20 december 1944 Na de bevrijding maakt de aanwezigheid van bevrijders deel uit van het dagelijks leven en is er over en weer veel contact. Hier helpt een jongen de Britten met bijvullen van de tanks. Bron: Sgt. Denns Smith / Collectie Imperial War Museum London, nr.: B 13119 LI.3.01 Sevenum / Horst, 1940 Een Duits vliegtuig maakt een noodlanding op de grens van Sevenum en Horst. Het wrak trekt veel bekijks, want veel mensen hadden nog nooit een vliegtuig van dichtbij gezien. Bron: Fotograaf onbekend / Historische werkgroep de Brede, Archiefdienst Peel aan Maas, Objectnummer: 1894_008_01080. LI.1.14 Nieuwstadt / Susteren, december 1944. Britse Soldaat van 1ste bataljon Rifle Brigade aan het front tussen Nieuwstadt en Susteren. In zijn handen heeft hij een PIAT antitankwapen. Nieuwstadt was al in September bevrijd, het even verderop gelegen Susteren zou pas op 17 januari worden bevrijd. Al die tijd lag het front min of meer stil. Bron: Fotograaf onbekend / Imperial War Museum B13234. (Ingekleurd door Har Gootzen.) LI.3.06 Sittard, 1941 Als reactie op Britse strooibiljetten met het Victorie-symbool, hangen de Duitsers in heel Nederland spandoeken op: ‘V = Victorie, want Duitschland wint voor Europa op alle fronten’. Zo ook op de Markt in Sittard. De Duitse minister van Propaganda Joseph Goebbels probeerde op die manier de Britse propaganda voor de Nazi´s te gebruiken. Bron: Fotograaf onbekend / De Domijnen, Collectie afbeeldingen Tweede Wereldoorlog, inventarisnummer 742_126. LI.3.11 Beesel, ca. 1945 De “Russische maedjes” van Beesel werkten als dwangarbeider in Duitsland, waar ze Nederlandse jongens (door de “Arbeitseinsatz”) leerden kennen. Zo vonden ze hun weg naar de Beeselse gemeenschap. Bron: Fotograaf onbekend / Collectie Rob Dijcks LI.4.03 Castenray, 1943 Jan Rambags (Hannes zn.) verstopt in 1943 zakken met rogge onder een hoop ‘schânse’ (takkenbossen) om te voorkomen dat de Duitse bezetters ze in beslag nemen. De ‘Schânse’ werden ‘s winters in de Casten- rayse Vennen gekapt en gebruikt om de bakovens te stoken. Bron: Fotograaf onbekend / Stichting Heemkundig Genootschap Castenray LI.2.04 Buchten / Westerbork, 19 mei 1944. Settela Steinbach (afkomstig uit Buchten bij Born) wordt vanuit Westerbork naar Auschwitz gede- porteerd om daar samen met Sinti-familieleden en lotgenoten te worden vermoord in de nacht van 31 juli op 1 augustus. Noot: deze afbeelding is een frame uit een film en is niet in Limburg gemaakt, maar in kamp Westerbork (Drenthe). Bron: Rudolf Breslauer / NIOD BBWO2, Beeldbank- nummer: 66085 LI.1.18 Venray, februari/maart 1945 In en om Venray wordt in de oorlog zwaar gevochten (o.a. de Slag om Overloon), met grote verwoestingen tot gevolg. Een geestelijke aanschouwt hier de puin- hopen van de St. Petrus’ Bandenkerk als gevolg van het oorlogsgeweld in Venray. Fotograaf P. Vermeltfoort en M. Hoedemaekers / Gemeentearchief Venray, albums P. Vermeltfoort en negatievencollectie M. Hoedemaekers. Website beeldbank RooyNet: 0478-0013-001-00244. LI.2.01 Venlo, 1940 Marokkaanse soldaten in Duits krijgsgevangenschap in een treinwagon op het station van Venlo. De Marokkaanse soldaten hadden als onderdeel van het Franse leger meegevochten in de slag om Zeeland in mei 1940. Bron: Fotograaf onbekend / Gemeentearchief Venlo Collectie grote formaten, Beeldbanknummer: 3_655..