Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego ATMOTERM S.A. 2014 1 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Dokument przygotowany przez: ATMOTERM S.A. Autorzy: Zespół autorów pod kierownictwem mgr inż. Karoliny Gwizdak mgr Marta Jamontt-Skotis mgr Katarzyna Kędzierska mgr inż. Wojciech Łata mgr Ewelina Wikarek mgr inż. Justyna Siudak mgr Maria Młodzianowska-Synowiec Opieka ze strony dyrekcji: mgr inż. Laura Kalbrun ATMOTERM S.A. 2014 2 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Spis treści 1. Streszczenie prognozy w języku niespecjalistycznym ..................................................................................... 7 2. Wprowadzenie ................................................................................................................................................ 8 2.1. Cel i zakres prognozy ......................................................................................................................... 9 2.2. Przedmiot prognozy – cele i zawartość projektu Strategii ZIT KrOF ................................................ 10 2.3. Podstawa prawna i uzgodnienia co do zakresu prognozy ............................................................... 13 3. Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy ...................................................................................... 13 4. Powiązania Strategii ZIT KrOF z celami ochrony środowiska ustanowionymi w dokumentach strategicznych i sposób ich uwzględnienia ................................................................................................... 13 4.1. Powiązania projektu Strategii ZIT KrOF z dokumentami międzynarodowymi ................................. 13 4.2. Powiązania projektu Strategii ZIT KrOF z dokumentami krajowymi ................................................ 18 4.3. Powiązania projektu Strategii ZIT KrOF z dokumentami regionalnymi ............................................ 24 4.4. Sposób i zakres uwzględnienia informacji zawartych w prognozach oddziaływania na środowisko sporządzonych dla innych, przyjętych już, dokumentów powiązanych z projektem Strategii ZIT KrOF ....... 29 5. Analiza stanu bieżącego środowiska Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego ............................................. 29 5.1. Powietrze atmosferyczne i klimat .................................................................................................... 29 5.2. Wody ................................................................................................................................................ 32 5.3. Gospodarka odpadami ..................................................................................................................... 46 5.4. Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne ................................................................................. 50 5.6. Ochrona przyrody, Natura 2000 i różnorodność biologiczna .......................................................... 54 5.7. Krajobraz, budowa geologiczna i rzeźba terenu .............................................................................. 63 5.7. Gleby i zasoby naturalne (kopalin)................................................................................................... 65 5.8. Klimat i zagrożenia naturalne .......................................................................................................... 67 5.9. Energia odnawialna ......................................................................................................................... 71 6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody .......................................................................................................................... 75 7. Wpływ na środowisko w przypadku odstąpienia od realizacji Strategii ZIT KrOF ......................................... 77 8. Prognoza oddziaływania na środowisko ....................................................................................................... 77 8.1. Prognoza oddziaływania na środowisko realizacji projektów w ramach poszczególnych Priorytetów ................................................................................................................................................... 78 8.2. Wstępna ocena oddziaływania na środowisko realizacji projektów o charakterze komplementarnym do Strategii ZIT KrOF ...................................................................................................... 93 8.3. Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne i klimat ...................................................................... 97 8.4. Oddziaływanie na wody ................................................................................................................... 98 8.5. Oddziaływanie na ochronę przyrody, Naturę 2000, różnorodność biologiczną, rośliny i zwierzęta 99 8.6. Oddziaływanie na krajobraz ........................................................................................................... 102 8.7. Oddziaływanie na gleby i zasoby naturalne ................................................................................... 104 8.8. Oddziaływania na zdrowie człowieka ............................................................................................ 104 8.9. Oddziaływania na dziedzictwo kulturowe, zabytki i dobra materialne ......................................... 105 8.10. Wpływ realizacji projektów zawartych w Strategii ZIT (w tym projektów o charakterze komplementarnym) w kontekście realizacji głównych problemów środowiskowych KrOF ....................... 106 8.11. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko ................................. 108 9. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu Strategii ZIT KrOF................... 108 10. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie Strategii ZIT KROF wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych .......................................................................................................................... 110 11. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektu Strategii ZIT KrOF oraz częstotliwości jej przeprowadzania ...................................................................................... 110 12. Literatura i materiały źródłowe ................................................................................................................... 115 13. Spis tabel ..................................................................................................................................................... 117 ATMOTERM S.A. 2014 3 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego Wykaz pojęć i skrótów użytych w opracowaniu arsen - pierwiastek chemiczny należący do grupy 15 w układzie okresowym, liczba atomowa 33, jeden z metali ciężkich; występuje w skorupie ziemskiej, tworzy ponad 200 minerałów, z których najbardziej rozpowszechnione są: arsenopiryt, lelingit, orpiment, realgar. Arsen otrzymuje się przez ogrzewanie rud bez dostępu powietrza lub przez redukcję arszeniku węglem. Naturalnym źródłem arsenu są erupcje wulkanów, a w mniejszym stopniu ługowanie skał osadowych i magmowych benzo(a)piren - B(a)P – jest przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą, co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie. Jak inne WWA, jest kancerogenem chemicznym, a mechanizm jego działania jest genotoksyczny, co oznacza, że reaguje z DNA, przy czym działa po aktywacji metabolicznej; biomasa - jest to masa materii zawarta w organizmach, w której zawarta jest energia, którą można wykorzystać np. poprzez spalanie uzyskuje się ciepło. Do celów energetycznych wykorzystuje się najczęściej: drewno, odchody zwierząt, osady ściekowe, słomę, makuchy, odpady produkcji rolniczej, wodorosty uprawiane w celach energetycznych, odpady organiczne, oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce. W Polsce na potrzeby produkcji biomasy do celów energetycznych uprawia się rośliny szybko rosnące: wierzba wiciowa (energetyczna), ślazowiec pensylwański, topinambur, róża wielokwiatowa, rdest sachaliński oraz trawy wieloletnie; emisja substancji do powietrza - wprowadzane w sposób zorganizowany (poprzez emitory) lub niezorganizowany (z dróg, z hałd, składowisk, w wyniku pożarów lasów) substancje gazowe lub pyłowe do powietrza na skutek działalności człowieka lub ze źródeł naturalnych; emisja dopuszczalna do powietrza - dopuszczalne do wprowadzania do powietrza rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających.