Analiza zapotrzebowania, potencjału i wykorzystania surowców w regionie Hajnówka, lipiec 2014 Zamawiający: STAROSTWO POWIATOWE W HAJNÓWCE ul. Aleksego Zina 1, 17-200 Hajnówka tel. (085) 682 27 18, (085) 682 48 37 [email protected] www.powiat.hajnowka.pl Wykonawcy: INSTYTUT TRANSFERU WIEDZY I INNOWACJI sp. z o.o. ul. Pietrasze 1, 15-131 Białystok itwi tel./ fax. 85 688 59 08, e-mail: [email protected] instytut transferu www.itwi.pl wiedzy i innowacji Centrum Wspierania Rozwoju Gospodarczego i Społecznego im. Karola Brzostowskiego ul. Kardynała St. Wyszyńskiego 2/28 15-888 Białystok www.cwrgis.pl Autorzy opracowania: Mgr Norbert Brzostowski Mgr inż. Katarzyna Maria Poskrobko Dr inż. Tomasz Poskrobko Dr Edyta Sidorczuk- Pietraszko Dokument „Analiza zapotrzebowania, potencjału i wykorzystania surowców w regionie” został opracowany w ramach realizacji projektu “Platforma współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Priorytet V ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych, Działanie 5.4 Kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska, w tym różnorodności biologicznej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 2 Spis treści Spis treści ............................................................................................................... 3 1. Zasoby drewna ................................................................................................ 5 1.1. Stan aktualny .......................................................................................................................................... 5 1.2. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 10 2. Runo leśne i zioła......................................................................................... 17 2.1. Stan aktualny i wykorzystanie .................................................................................................... 17 2.2. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 23 3. Produkty pszczelarskie ............................................................................. 26 3.1. Stan aktualny ....................................................................................................................................... 26 3.2. Opłacalności produkcji ................................................................................................................... 30 3.3. Produkcja „Lipca Białowieskiego” ............................................................................................ 32 3.4. Produkcja innych produktów pszczelarskich ..................................................................... 33 3.5. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 33 4. Produkty rolnicze ........................................................................................ 34 4.1. Stan aktualny ....................................................................................................................................... 34 4.2. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 45 5. Surowce kopalne ......................................................................................... 50 5.1. Stan i wykorzystanie ....................................................................................................................... 50 5.2. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 57 6. Wody podziemne ......................................................................................... 59 6.1. Stan .......................................................................................................................................................... 59 6.2. Wykorzystanie.................................................................................................................................... 62 6.3. Zainteresowanie ................................................................................................................................ 64 7. Potencjał surowcowy zbiornika wodnego Siemianówka ............ 66 7.1. Stan zbiornika Siemianówka ....................................................................................................... 66 7.2. Struktura gatunkowa i szacunkowa masa ryb .................................................................... 68 8. Gaz sieciowy .................................................................................................. 71 8.1. Stan obecny .......................................................................................................................................... 71 8.2. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 72 9. Biomasa energetyczna i biogaz .............................................................. 74 9.1. Biomasa nieleśna............................................................................................................................... 74 9.2. Potencjał biogazu .............................................................................................................................. 87 9.3. Zainteresowanie wykorzystaniem biomasy nieleśnej .................................................... 90 10. Energia promieniowania słonecznego wykorzystywana do produkcji ciepła ................................................................................... 92 10.1. Potencjał teoretyczny promieniowania słonecznego...................................................... 93 10.2. Stan istniejący ..................................................................................................................................... 93 10.3. Potencjał techniczny kolektorów słonecznych................................................................... 94 10.4. Zainteresowanie i zapotrzebowanie........................................................................................ 97 3 11. Energia wiatru ..........................................................................................100 11.1. Stan istniejący ...................................................................................................................................100 11.2. Potencjał techniczny ......................................................................................................................100 11.3. Zapotrzebowanie i zainteresowanie......................................................................................101 12. Energetyka wodna ..................................................................................104 12.1. Stan istniejący ...................................................................................................................................104 12.2. Potencjał ..............................................................................................................................................104 12.3. Zainteresowanie i zapotrzebowanie......................................................................................109 13. Surowce wtórne ......................................................................................111 13.1. Wykorzystanie i zainteresowanie ...........................................................................................114 14. Pompy ciepła ............................................................................................116 14.1. Poziom wykorzystania .................................................................................................................116 14.2. Możliwości wykorzystania i zainteresowanie ..................................................................117 15. Analiza opłacalności produkcji ekologicznej żywności ...........119 16. Możliwości alternatywnego wykorzystania niektórych surowców .....................................................................................................135 16.1. Pozyskanie i uprawa ziół .............................................................................................................135 16.2. Produkty pszczelarskie ................................................................................................................137 16.3. Produkty rolnicze............................................................................................................................138 17. Wyniki badań opinii mieszkańców powiatu hajnowskiego na temat wykorzystania surowców .........................................................141 17.1. Opis metody badawczej ...............................................................................................................141 17.2. Charakterystyka próby badawczej .........................................................................................142 17.3. Wyniki badań ....................................................................................................................................144 17.4. Wnioski z badań ..............................................................................................................................153 18. Podsumowanie.........................................................................................154