Programmabegroting 2019-2022 Gemeente Hoogeveen Bezoekadres: Raadhuisplein 1 7901 BP Hoogeveen Postadres: Postbus 20000 7900 PA Hoogeveen Telefoon: 14 0528 Fax: 0528-291325 E-mail: [email protected] Internet: www.hoogeveen.nl Programmabegroting 2019-2022 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave ...................................................................................................................................................... 2 Leeswijzer .............................................................................................................................................................. 3 Aanbiedingsbrief ................................................................................................................................................... 5 Begroting in kort bestek ........................................................................................................................................ 7 Kerngegevens ...................................................................................................................................................... 20 Samenstelling raad en college............................................................................................................................. 22 PROGRAMMA’S .................................................................................................................................................. 23 Sociale pijler ....................................................................................................................................................... 25 Blijven meedoen en talentontwikkeling ............................................................................................................. 26 Gezond en vitaal.................................................................................................................................................. 41 Economische pijler ............................................................................................................................................. 57 Werken aan werk ................................................................................................................................................ 58 Bruisend Hoogeveen ........................................................................................................................................... 70 Fysieke pijler ....................................................................................................................................................... 83 Aantrekkelijk wonen ........................................................................................................................................... 84 Krachtige wijken en dorpen .............................................................................................................................. 100 Veilige Bereikbaarheid ...................................................................................................................................... 110 Duurzamer Hoogeveen ..................................................................................................................................... 121 Veiligheids pijler ............................................................................................................................................... 135 Veilig Hoogeveen .............................................................................................................................................. 136 Fundament........................................................................................................................................................ 147 Zichtbaar en transparant bestuur ..................................................................................................................... 148 Algemene dekkingsmiddelen ........................................................................................................................... 156 Overzicht overhead ........................................................................................................................................... 159 Reserves ............................................................................................................................................................ 161 Het geraamde resultaat .................................................................................................................................... 163 Vennootschapsbelasting ................................................................................................................................... 164 PARAGRAFEN .................................................................................................................................................... 165 Dienstverlening en Digitalisering ...................................................................................................................... 166 Handhaving ....................................................................................................................................................... 169 Bedrijfsvoering .................................................................................................................................................. 171 Lokale heffingen ................................................................................................................................................ 172 Weerstandsvermogen en risicobeheersing ...................................................................................................... 177 Onderhoud kapitaalgoederen ........................................................................................................................... 183 Financiering ....................................................................................................................................................... 190 Verbonden partijen ........................................................................................................................................... 195 Grondbeleid ...................................................................................................................................................... 205 Rechtmatigheid ................................................................................................................................................. 210 Overzicht van Baten en Lasten ......................................................................................................................... 212 Uiteenzetting van financiële positie ................................................................................................................ 217 Vaststelling ....................................................................................................................................................... 221 Bijlage A: Totaaloverzicht herijking exploitatie ................................................................................................. 222 Bijlage B: Overzicht investeringen ..................................................................................................................... 225 Bijlage C: Overzicht reserves ............................................................................................................................. 230 Bijlage D: EMU Saldo ......................................................................................................................................... 233 Bijlage E: Lijst met afkortingen .......................................................................................................................... 235 Gemeente Hoogeveen 2 Programmabegroting 2019-2022 Leeswijzer Leeswijzer De leeswijzer vertelt hoe het document is opgebouwd. Beleidsbegroting BELEID: de programmabegroting is de afsprakenlijst voor 2019-2022. Na deze leeswijzer volgt in het voorwoord de aanbieding van deze nota door het college. Direct daarna volgt het hoofdstuk "Begroting in kort bestek". Daarin geven we het totaalbeeld van deze begroting weer. Programma's De indeling van de programma’s is als volgt: 1. Wat speelt er in Hoogeveen? Dit is een beschrijving van de omgeving waarop het programma moet inspelen. 2. Doelen en beleidsontwikkelingen in de komende vier jaar Dit is een tabel waarin de doelstellingen en wat we daar voor in 2019 gaan doen staat opgesomd. 3. Wie doen er aan mee? Hier wordt aangegeven welke verbonden partijen betrokken zijn bij de realisatie van de programmadoelstellingen. 4. Beleidsindicatoren Dit betreft een overzicht van de verplicht voorgeschreven beleidsindicatoren. Deze zijn grotendeels gebaseerd op waarstaatjegemeente.nl. 5. Beleidsdocumenten Alle beleidsdocumenten die het kader vormen voor het programma staan hier opgesomd. In de digitale versie van deze programmabegroting zijn dit tevens ‘hyperlinks’, waarmee het betreffende beleidsdocument direct kan worden geopend. 6. Exploitatie In dit onderdeel staat een toelichting op de financiële mutaties in de exploitatie die we voorzien. 7. Investeringen In dit onderdeel staat een toelichting op de veranderingen in de investeringsplanning. Overzicht algemene dekkingsmiddelen In het overzicht ligt de nadruk op de algemene uitgaven en inkomsten en gaan we in op mutaties in het Gemeentefonds. Overzicht overhead In het overzicht overhead wordt inzicht gegeven in de kosten die gericht zijn op de sturing en ondersteuning van het primaire proces. Reserves In dit onderdeel geven we overzicht van de