Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Natuurrichtplan voor de VEN- gebieden, Speciale beschermings- zones, groen-, park- en bosgebieden in de ”Hoge Kempen‘ Tekstbijlage : Natuurrichtplan L11a —Hoge Kempen“ Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Natuurrichtplan voor de VEN- g ebieden, Speciale beschermings- zones, groen-, park- en bosgebieden in de ”Hoge Kempen‘ Gezien om gevoegd te worden bij het ministerieel besluit tot definitieve goedkeuring van het natuurrichtplan voor de VEN-gebieden, speciale beschermingszone, groen-, park- en bosgebieden in de ”Hoge Kempen‘ de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Hilde CREVITS Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Inhoudstafel INHOUDSTAFEL 1 1 Ruimtelijke en ecologische concepten...................................................................................... 1 2 Schets van het streefbeeld........................................................................................................... 4 3 Instandhoudingsdoelstellingen.................................................................................................... 6 GEBIEDSVISIE PER DEELGEBIED 11 DEELGEBIED 1 - PLATTE LINDENBERG, DILSERHEIDE EN LANDELIJKE OMGEVING ............................................. 13 DEELGEBIED 2 - DILSERBOS EN VENNENCOMPLEX DILSEN-AS .......................................................................... 19 DEELGEBIED 3 – LANKLAARDERBOS ................................................................................................................. 25 DEELGEBIED 4 – MECHELS BOS, SPOORLIJN AS-EISDEN .................................................................................... 29 DEELGEBIED 5 – MECHELSE HEIDE, VEN ONDER DE BERG EN DE KIKBEEKVALLEI ............................................ 34 DEELGEBIED 6 –KONINKLIJK DOMEIN, ZIEP- EN ASBEEKVALLEI, NEERHARERHEIDE EN OMGEVING ................ 42 DEELGEBIED 7 – KANAALBERMEN ZUID-WILLEMSVAART ................................................................................ 50 MAATREGELEN EN INSTRUMENTEN 54 BIJLAGE I : NATUURDOELTYPEN 65 OPEN GRASLAND MET CORYNEPHORUS-EN AGROSTIS-SOORTEN OP LANDDUINEN ............................................ 67 MINERAALARME OLIGOTROFE WATEREN VAN DE ATLANTISCHE ZANDVLAKTEN (LITTORELLETALIA UNIFLORAE) .......................................................................................................................................................................... 70 OLIGOTROFE TOT MESOTROFE STILSTAANDE WATEREN MET VEGETATIE BEHOREND TOT HET LITTORELLETALIA UNIFLORAE EN/OF ISOËTO-NANOJUNCETEA....................................................................................................... 73 NOORD-ATLANTISCHE VOCHTIGE HEIDE MET ERICA TETRALIX......................................................................... 76 DROGE EUROPESE HEIDE ................................................................................................................................... 78 SOORTENRIJKE HEISCHRALE GRASLANDEN OP ARME BODEMS VAN BERGGEBIEDEN (EN VAN SUBMONTANE GEBIEDEN IN HET BINNENLAND VAN EUROPA)................................................................................................... 81 ACTIEF HOOGVEEN ............................................................................................................................................ 85 OVERGANGS- EN TRILVEEN................................................................................................................................ 87 SLENKEN IN VEENGRONDEN MET VEGETATIE BEHOREND TOT HET RHYNCHOSPORION ...................................... 91 OUDE ZUURMINNENDE EIKENBOSSEN OP ZANDVLAKTEN MET QUERCUS ROBUR ............................................... 93 VEENBOSSEN ..................................................................................................................................................... 96 ALLUVIALE BOSSEN MET ALNUS GLUTINOSA EN FRAXINUS EXCELSIOR (ALNO-PADION, ALNION INCANAE, SALICION ALBAE)............................................................................................................................................... 98 BIJLAGE II : DOELSOORTEN 102 NACHTZWALUW (CAPRIMULGUS EUROPAEUS) ................................................................................................ 104 BOOMLEEUWERIK (LULLULA ARBOREA) ......................................................................................................... 105 BRUINE KIEKENDIEF(CIRCUS AERUGINOSUS)................................................................................................... 106 WESPENDIEF (PERNIS APIVORUS) .................................................................................................................... 107 KORHOEN (TETRAO TETRIX)............................................................................................................................ 108 ZWARTE SPECHT (DRYOCOPUS MARTIUS)........................................................................................................ 109 BLAUWBORST (LUSCINIA SVECICA)................................................................................................................. 110 ROERDOMP (BOTAURUS STELLARIS)................................................................................................................ 111 VISAREND (PANDION HALIAETUS) ................................................................................................................... 112 BLAUWE KIEKENDIEF(CIRCUS CYANEUS) ........................................................................................................ 113 GRAUWE KIEKENDIEF (CIRCUS PYGARGUS)..................................................................................................... 114 BEEKPRIK (LAMPETRA PLANERI) ..................................................................................................................... 115 GLADDE SLANG (CORONELLA AUSTRIACA) ..................................................................................................... 117 HEIKIKKER (RANA ARVALIS) ........................................................................................................................... 119 GEVLEKTE WITSNUITLIBEL (LEUCORRHINIA PECTORALIS) .............................................................................. 121 VLIEGEND HERT (LUCANUS CERVUS)............................................................................................................... 125 DRIJVENDE WATERWEEGBREE (LURONIUM NATANS) ...................................................................................... 127 Natuurrichtplan Hoge Kempen 1van 135 Natuurrichtplan Hoge Kempen 2van 135 Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Natuurrichtplan voor de VEN- gebieden, Speciale beschermings- zones, groen-, park- en bosgebieden in de ”Hoge Kempen‘ Algemene gebiedsvisie Natuurrichtplan Hoge Kempen 1van 135 Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Natuurrichtplan Hoge Kempen 2van 135 Provincie Limburg Gemeenten As, Dilsen-Stokkem, Genk, Lanaken, Maaseik, Maasmechelen, Zutendaal Algemene gebiedsvisie De algemene gebiedsvisie is een niet-bindend gesteld gedeelte zodat deze enkel een richtinggevende waarde heeft. Het is een leidraad waar de administratieve overheid rekening mee houdt wanneer de regelgeving dit toelaat, onder meer bij de interpretatie van de zorgplicht (artikel 14 van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijke milieu), het beoordelen van de natuurtoets (vermijdbare schade, artikel 16 van hetzelfde decreet), de verscherpte natuurtoets (onvermijdbare en onherstelbare schade in het VEN, artikel 26bis van hetzelfde decreet) en van passende beoordelingen in speciale beschermingszones (artikel 36ter van hetzelfde decreet). Bij het beheer van hun eigendommen wordt een administratieve overheid geacht dit richtinggevend deel van de gebiedsvisie na te streven in de mate dat het inpasbaar is in de vigerende regelgeving. 1 Ruimtelijke en ecologische concepten Concept 1: Ontwikkeling van een centrale grote, aaneengesloten open heidevlakte omgeven door halfopen heidegebieden die geleidelijk overgaan in structuurrijke inheems gemengde bossen In dit gebied wordt gestreefd naar een uitgestrekte centrale open heidevlakte met een mozaïek van heiden, vennen, heischrale graslanden, stuifzand, verspreide boomopslag en bosjes om de doelsoorten, zoals o.a. nachtzwaluw, boomleeuwerik, bruine en grauwe kiekendief, maximale overlevingskansen te geven,. Tussen de open heidegebieden en aansluitende bossen worden brede overgangssituaties gecreëerd, evenals meer openheid en structuurrijkdom in de omliggende bossen. De steilrand en de voorziene heidecorridor vanaf de LBU-groeve, via Mechelse Heide Noord, Bosheide te As richting het beoogde kleinere heide- areaal in het Dilser‘s vennencomplex zijn belangrijke verbindingsgebieden die de mogelijkheid bieden voor de ruimere verspreiding van soorten gebonden aan het heideareaal. Gezien de uitgestrektheid van het gebied is het mogelijk om vrij ongestoorde kernen in het gebied te vrijwaren. Verstoring van de nachtelijke duisternis door de verlichting van de hemel boven de E314 en andere