BałtyckiBałtycki FestiwalFestiwal Komiksu,Komiksu, Gdańsk,Gdańsk, 27-2927-29 czerwiecczerwiec 20142014 CoCo ii jakjak opowiadająopowiadają mangimangi shshōōjo?jo? AgataAgata WłodarczykWłodarczyk Manga,Manga, czyli...czyli... ● komiks japoński ● czarno-białe ilustracje ● wydawane w tomikach (wielu) ● grube, ok. 200 stronicowe tomy ● NIE: manhwa czy manhua Było ich jedenaścioro Moto Hagio Whoever unknown by Aoi Kujyou Manga,Manga, mangamanga aa mangamanga ● „manga” jako termin – zaproponowany przez Katsuhika Hokusaia (1760-1849) ● przyjęty w dopiero w XX wieku (opisywał już coś innego) ● inne terminy przed IIWŚ: – toba-e - 'obrazy Toby', od nazwiska artysty z XI wieku – giga – 'żartobliwe obrazki' – kyōōga – 'szalone obrazki' – ponchi-e – pochodzi od nazwy angielskiego periodyku „The Japanese Punch” z XIX wieku GatunkiGatunki ● Dwa podziały: – wiek grupy docelowej – gatunek (genre) ● Terminowy galimatias: – literaturoznawcze polskie – amerykański system wydawniczy – fanfikowy wielorodzaj GatunkiGatunki -- targettarget ● 4 podstawowe: – shōōnen – shōōjo – seinen – josei ● magazyny kierowane do tych konkretnych grup ● Ale – granice pomiędzy tymi grupami są nieostre MangiMangi dladla dziewczątdziewcząt –– XXXX wiekwiek ● Magazyny dla dziewcząt: – 1903 – Shōōjo kai – 1906 – Shōōjo sekai – 1908 – Shōōjo no tomo ● Pierwsze komiksowe stripy od 1910 roku ● „Frywolne treści” zawieszone na czas wojny MangiMangi dladla dziewczątdziewcząt –– popo IIWŚIIWŚ ● Do lat 60. XX wieku mangi kierowane głównie do chłopców ● Wciąż rysują mężczyźni ● [!] Ribon no Kishi (1953- 1968) Osamu Tezuka ZwrotZwrot kuku czytelniczkomczytelniczkom ● Zmiana w latach 70.: parodie yaoi, rozwój shōōjo i pochodnego shōōnen-ai ● „Grupa roku 24” [24 年 組 ] – kobiety-mangaki: – Riyoko Ikeda – Moto Hagio – Keiko Takemiya Versailles no Bara Riyoko Ikeda ShShōōjojo,, czyliczyli coco dokładnie?dokładnie? ● Manga skierowana do konkretnej grupy czytelniczej – dziewczęta i młode kobiety – pomiędzy 10 a 18 rokiem życia ● O czym: za chwilę :) ● Odpowiednik książkowych YA (young adult) ShShōōjojo czyczy jużjuż josei?josei? ● Warunki konieczne lub wystarczające: – typ czasopisma drukującego – treść – styl rysunku – kolorystyka – bohaterka jako główna postać – ...? AA możemoże seinenseinen lublub shshōōnen?nen? O,O, naiwności...naiwności... ● Opinie o historiach dla dziewczyn: – naiwne – błahe – niewarte uwagi – o dzieciakach – pełne szczęśliwości ● Jeśli nie, to pewnie nie jest shōjo? – Tsubasa Reservoir Chronicle opisywana również jako shōnen Tsubasa Reservoir Chronicle CLAMP NieobecnośćNieobecność ww dyskusjachdyskusjach ● Badane są: – yaoi/BL/shōnen-ai – yuri – hentai – cyberpunk – graphic novels – serializowane shōnen CoCo opowiadająopowiadają EmocjonalneEmocjonalne smęty?smęty? ● Tęcza, szczęśliwość i szczeniaczki. Przez 20+ tomów. ● Obecność uczuć w historiach: – przedstawienie – splątanie – analiza – osadzenie w relacjach międzyludzkich My 1.3 Boyfriend Shimaki Ako NieNie takataka szczęśliwośćszczęśliwość ii tęczatęcza Puella Magi Madoka Magica Magica Quartet i Hanokage Romans,Romans, samsam romans...?romans...? Shōnen Aromatic Yuu Watase Romans,Romans, samsam romans...?romans...? ● Ale również romans bywa wynikiem zdarzeń fabularnych. ● Nie każda manga shōjo mieści się w romansowym schemacie. Nana Yazawa Ai ŚlicznośćŚliczność ii pięknośćpiękność ● Bohaterki są ładne (główne) – czasem są „brzydkie” dla siebie, albo dla wszystkich poza ukochanym ● Bohaterowie jeszcze ładniejsi / przystojniejsi ● „Ładność” jako topos, nieraz wykorzystywana przewrotnie Bet!! Rei Touma ŚlicznośćŚliczność ii pięknośćpiękność Yamato nadeshiko shichi henge (Perfect Girl Evolution) Tomoko Hayakawa DamyDamy ww opałach...?opałach...? ● Nie tylko! Acz także nimi bywają. ● Kreowanie bohaterek: – silnych – samowystarczalnych – „samoratujących się” – wielość ról, postaw i zachowań Sailor Moon Naoko Takeuchi NaNa przykładprzykład The Legend of Basara Yumi Tamura GenderGender confusionconfusion ● Główna bohaterka przebiera się za chłopca lub zostanie za niego wzięta i podtrzymuje podobny wizerunek. ● Zwykle w komediach szkolnych. ● Bardzo rzadko można znaleźć podobną oś fabularną w innych mangach niż shōjo. Hanazakari no kimitachi e Hisaya Nakajo Boku ni natta watashi Shimaki Ako JakJak opowiadająopowiadają AkcentyAkcenty ww fabulefabule ● emocje ● relacje międzyludzkie ● problemy szkolne ● traumy ● problemy dziewcząt i kobiet ● konsekwencje molestowania seksualnego, gwałtów etc. Kiss in the blue Miyasoko Kano KreskaKreska ● miękka ● delikatna ● ozdobna ● wzorzysta ● przepych szczegółów ● Ale też: – uproszczenia – nierealistyczne proporcje Chō ni naru hi Sumomo Yumeka Angel Sanctuary Kaori Yuki Loveless Yun Kōga KostiumyKostiumy Butterfly Night Kayono Paradise Kiss Ai Yazawa Karneval Tōya Mikanagi Love Monster Riko Miyagi TłaTła –– scenografiascenografia ● Urozmaicone szczegółami – meble – biżuteria – ozdobniki ● W kluczowych momentach (uczuciowych, romansowych): – kwiaty – pióra – rozbłyski Kagen no tsuki Ai Yazawa Kamikaze Kaitō Jeanne Arina Tanemura Love Monster Riko Miyagi Paradise Kiss Ai Yazawa Angel Sanctuary Kaori Yuki Przykłady Demian Syndrome Mamiya Oki RibonRibon nono kishikishi (1953)(1953) OsamuOsamu TezukaTezuka ● Księżniczka Sapphire, żeby zasiąść na tronie musi udawać księcia. ● Sapphire ma dwa serca: niebieskie-chłopięce oraz różowe-dziewczęce. ● Różne przygody, w czasie których Sapphire walczy ze złem. Na końcu Sapphire pokonuje zło i wychodzi za mąż. ● Inspirowane kobiecą rewią Takarazuka. MahōtsukaiMahōtsukai SallySally (1966)(1966) MitsuteruMitsuteru YokoyamaYokoyama ● Pierwsze magical girls, które stało się anime. – Pierwsza manga MG Himitsu no Akko- chan Fujio Akatsuki ● Sally jest księżniczką z Królestwa Czarów, która trafia na Ziemię. Zaprzyjaźnia się z Ziemiankami i postanawia zostać. Swoje moce ukrywa. ● Inspirowane amerykańskim Bewitched. ● Emitowane w Polsce jako „Sally Czarodziejka”. KlanKlan PoePoe (1974)(1974) MotoMoto HagioHagio ● Historyczne shōjo o wampirach (pl. wampanellach); XVIII-XX w ● Zbiór krótkich rozdziałów; z punktu widzenia bohaterów lub innych osób, które ich kiedyś spotkały. ● Inspirowane prozą Shotaro Ishimoriego "Mist, Roses and Stars". ● Nominowana do nagrody za najlepsze shōnen w 1976. ● Wydane przez JPF. MójMój drogidrogi braciebracie (1975)(1975) RiyokoRiyoko IkedaIkeda ● Losy głównej bohaterki, Nanako Misonoo, w prestiżowym liceum. ● Nanako pisze listy do swojego prawie-przybranego brata. ● Zostaje przyjęta do elitarnej grupy uczennic, co staje się powodem późniejszych problemów. ● Wątki: kazirodztwo, homoerotyka, uzależnienie (narkotyki, leki), przemoc, bullying. ● Wydane przez JPF. PleasePlease SaveSave MyMy EarthEarth (1987)(1987) SakiSaki HiwatariHiwatari ● Science-fiction shōjo ● Alice Sakaguchi i jej koledzy z liceum śnią podobne seny o kosmitach obserwujących Ziemię z Księżyca. ● Rekolekcje z życia kosmitów, ich planety oraz stacji badawczej. ● Wątki: reinkarnacja, obsesja, miłość obsesyjna. ● Duża zmiana w stylu rysowania w ciągu trwania serii. Oh!Oh! MyMy Goddess!Goddess! (1988)(1988) KosukeKosuke FujishimaFujishima ● Seinen (też: shōjo). ● Seria wciąż nie zakończona. ● Opowiada o przygodach dwóch boginki Belldandy, która mieszka razem z licealistą Keiichim Morisato. ● Później dołączają do niej siostry Skuld oraz Urd. ● Mitologia skandynawska pomieszana z judeochrześcijańską. ● Wydawane przez JPF SailorSailor MoonMoon (1992)(1992) NaokoNaoko TakeuchiTakeuchi ● Historia skoncentrowana wokół Usagi Tsukino, która pewnego dnia zostaje Czarodziejką z Księżyca. ● Usagi wraz z koleżankami broni Ziemi przed daimonami. ● Wątki: przyjaźń, miłość, zakazana miłość, ratowanie świata, spełnianie marzeń. ● Wydane przez JPF ● Prequel: Code Name: Sailor V!; również wydane przez JPF AngelAngel SanctuarySanctuary (1994)(1994) YukiYuki KaoriKaori ● Historia Setsuny Mudo, będącego reinkarnacją Organicznej Anielicy Alexiel. ● Setsuna/Alexiel zostaje wplątany w wojnę aniołów i demonów jako Mesjasz. ● Osadzone w kabale i mitach judeochrześcijańskich. ● Wątki: kazirodztwo, wojna, równouprawnienie, miłość, obsesja, dążenie do władzy. ● Wydane przez JPF. MarsMars (1996)(1996) FuyumiFuyumi SSōōryoryo ● Historia licealistów: introwertywnej Kiry Aso oraz przebojowego Rei Kashino. ● Rei ratuje Kirę przed napastującym ją nauczycielem w zamian za obraz, jaki namalowała w zeszycie. ● Wątki: miłość, samobójstwo, gwałt, trudna przeszłość, motocykle ● Wydane przez Waneko. UtenaUtena (1996)(1996) ChihoChiho SaitSaitōō,, KunihikoKunihiko Ikuhara,Ikuhara, Be-PapasBe-Papas ● Utena, kiedyś uratowana przez księcia, postanawia być silną i ratować damy z opresji. ● W nowej szkole przez przypadek trafia na magiczny turniej szermierczy i wplątuje się w system walk Końca Świata. ● Jako zwyciężczyni pojedynku zostaje zaręczona z Różaną Oblubienicą. ● Wydane przez Waneko. ParadiseParadise KissKiss (1999)(1999) AiAi YazawaYazawa ● Yukari, pilna uczennica przygotowująca się do egzaminów wstępnych przez przypadek zostaje modelką dla grupy licealistów ze szkoły artystycznej. ● W trakcie trwania historii odkrywa, co chce robić w życiu. ● Wątki: miłość, rozstania, trudne związki, skomplikowane relacje ● Wydane przez Waneko. PonadtoPonadto wydanewydane ww Polsce...Polsce... ● Balsamista Mitsukazu Mihara ● Książę Piekieł: Devils and Realist Madoka ● Beast Master Kyōsuke Motomi Takadono & Utako Yukihiro ● ● Brzoskwinia Miwa Ueda *Kuroshitsuji Yana Toboso ● ● Card Captor Sakura CLAMP („Mangamix”) Ouran High School Host Club Bisco Hatori ● ● *Chobits CLAMP Puella Magi Madoka Magica ● ● Doll Fuyumi