EWIDENCJA OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH POWIATU CIESZYŃSKIEGO Opracowanie wykonane w oparciu o wojewódzką i gminną ewidencję zabytków w Wydziale Kultury, Sportu, Turystyki i Informacji Starostwa Powiatowego w Cieszynie przez Łukasza Konarzewskiego Cieszyn, czerwiec – lipiec 2010 r. Ostatnio aktualizowane w listopadzie 2012 r. SPIS TREŚCI: Spis treści ....................................... 2 str. Wstęp ............................................. 3 str. Ważniejsze skróty .......................... 3 str. Cieszyn .......................................... 4 str. Gmina Brenna .............................. 20 str. Gmina Chybie............................... 23 str. Gmina Dębowiec........................... 25 str. Gmina Goleszów........................... 30 str. Gmina Hażlach.............................. 36 str. Gmina Istebna............................... 39 str. Miasto i Gmina Skoczów.............. 48 str. Miasto i Gmina Strumień.............. 57 str. Miasto Ustroń................................ 63 str. Miasto Wisła................................. 72 str. Gmina Zebrzydowice.................... 77 str. 2 Wstęp Ewidencja zabytków powiatu cieszyńskiego stanowi zestawienie obiektów nieruchomych, będących wytworem człowieka, głównie z zakresu architektury i budownictwa o różnych funkcjach użytkowych, posiadających walory historyczne i artystyczne. Zestawienie to powstało na podstawie zgromadzonych w poprzednich latach materiałów oraz informacji pochodzących z Delegatury w Bielsku-Białej – Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach, a także danych z gminnych ewidencji zabytków kilku spośród 12 gmin powiatu cieszyńskiego. We wspomnianym Urzędzie oraz w gminach ewidencja zabytków jest prowadzona w formie zbiorów kart z naniesionymi adresami i nazwami, z których każda powinna być zaopatrzona zdjęciem. Gminną ewidencję zabytków na terenie powiatu cieszyńskiego do chwili obecnej wykonały Dębowiec, Goleszów, Skoczów, Ustroń i Wisła. Gminna ewidencja zabytków, oprócz właściwego zidentyfikowania zasobów wartościowych kulturowo obiektów nieruchomych, służy do określania obszarów ochrony kulturowej w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a następnie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Podstawę prawną do wykonania gminnej ewidencji zabytków stanowi art. 22 ustawy z dnia 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162,poz. 1568 z późn. zm.). W myśl cytowanej ustawy ewidencja zabytków jako całość, stanowi również podstawę i przesłankę merytoryczną do sporządzania gminnych, powiatowych lub wojewódzkich programów opieki nad zabytkami. Dnia 28 czerwca 2010 r. Rada Powiatu Cieszyńskiego przyjęła w drodze uchwały Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami w Powiecie Cieszyńskim na lata 2010-2013. Gminny Program Opieki nad Zabytkami, spośród gmin powiatu cieszyńskiego posiada obecnie Skoczów. Program ten został przyjęty w drodze uchwały Rady Miejskiej Skoczowa w 2008 r. Ze względu na fakt, że obiekty ujęte w rejestrze zabytków z terenu powiatu cieszyńskiego zostały wymienione w Programie Opieki nad Zabytkami w Powiecie Cieszyńskim, znajdującym się osobno także na stronie internetowej powiatu cieszyńskiego, pominięto je już w zestawieniu ewidencji zabytków powiatu cieszyńskiego. Ponieważ ewidencja zabytków jest zbiorem podlegającym zmianom, będzie ona w przypadku powiatu cieszyńskiego w miarę możliwości sprawdzana i weryfikowana. Dlatego, w sytuacji dostrzeżenia ewentualnych błędów (np. obiekt już nie istnieje lub utracił walory historyczne i artystyczne) uprzejmie prosimy o kontakt ze Starostwem Powiatowym w Cieszynie w celu dokonania stosownych sprostowań lub poprawek. Ważniejsze skróty: bud. - budynek dobud. – dobudowany drewn. – drewniany gospod. – gospodarczy j. ob. – jak obok mur. - murowany przeb. - przebudowany przeł. – przełom ok. – około w. - wiek wł. – właściciel zał. - założony zręb. – w konstrukcji zrębowej obiekt – przekreślenie oznacza wykreślenie z ewidencji 3 EWIDENCJA OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH Z TERENU POWIATU CIESZYŃSKIEGO (2515 obiektów bez Cieszyna i 3257 obiektów z Cieszynem – 742 obiektów) CIESZYN (742 obiektów) 1. Kościół p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny, ul. Kościuszki 30 – Cieszyn-Bobrek, mur., przeł. XIX i XX w. 2. Kościół p.w. Najświętszego Serca Jezusowego, ul. Wiosenna 6 – Cieszyn-Krasna, mur., pocz. XX w. 3. Kaplica ewangelicko-augsburska ul. Bielska – Cieszyn-Krasna, mur., przeł. XIX i XX w. 4. Kościół p.w. Opatrzności Bożej, ul. Kościelna/Ładna – Cieszyn-Pastwiska, mur., pocz. XX w. 5. Krzyż kamienny z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego ul. Bielska 103 – na terenie prywatnej posesji 6. Kapliczka domkowa, ul. Bobrecka – pod wiaduktem, nad rzeczką Bobrówką 7. Kapliczka domkowa, ul. Błogocka – obok nr 46 8. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Dębowa – na przeciw nr 91 9. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Frysztacka 51 – obok młyna 10. Kapliczka domkowa, ul. Frysztacka nr 60 – przy mostku 11. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Frysztacka – przed wiaduktem(na działce nr 64/10 obr.68 12. Figura Chrystusa na cokole, Górny Rynek – na środku placu 13. Figura św. Jana Nepomucena, Górny Rynek – zaułek na elewacji bocznej budynku w przy narożniku Górnego Rynku – z ulicą Jana Kochanowskiego 14. Figura Chrystusa – Górny Rynek/Wyższa Brama – na dziedzińcu wewnętrznym klasztoru Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeuszka 15. Figura św. Floriana – Górny Rynek/Wyższa Brama – na dziedzińcu wewnętrznym klasztoru Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeuszka 16. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Hallera 126 – na terenie prywatnej posesji 17. Kapliczka domkowa – ul Hażlaska/Chopina 18. Kapliczka słupowa ul. Hażlaska/Katowicka na wzgórzu zwanym Bożą Męką 19. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul.Katowicka 1 – na skarpie przed klasztorem Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety III Zakonu Regularnego Św. Franciszka 20. Kapliczka domkowa św. Barbary, w elewacji budynku przy ul. Kochanowskiego 8 21. Krzyż z Chrystusem Ukrzyżowanym, plac Św. Krzyża przy kościele p.w. św. Marii Magdaleny, piaskowiec, XVIII w. 22. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, plac ks. Londzina – obok apteki „U Miłosiernych” 23. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Pikiety przy nr 107 24. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Przepilińskiego – obok nr 17 25. Kapliczka domkowa – ul. Puńcowska 93 26. Kapliczka domkowa – ul. Puńcowska – obok nr 48 27. Kapliczka słupowa ul. Puńcowska – obok nr 129 28. Fontanna z figurą św. Floriana na Rynku – piaskowiec, XIX w. 29. Kolumna z posągiem Madonny z Dzieciątkiem na Starym Targu, kamienne, posąg z XV w. (obecnie współczesna replika) na kolumnie z XIX w.; oryginał posągu 4 przechowywany jest w Muzeum Śląska Cieszyńskiego 30. Figura Madonny – Stary Targ 7/Mennicza 11 31. Figura św. Franciszka – ul. Szersznika – dziedziniec klasztoru Braci Mniejszych – Franciszkanów 32. Figura św. Jana Nepomucena przy elewacji bocznej budynku ul. Zamkowa 4a 33. Figura św. Jana Nepomucena, ul. Żeromskiego 1 – przy dawnym dworze Stanowskich w Cieszynie-Błogocicach 34. Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego, ul. Żeromskiego/Łowiecka w Cieszynie Błogocicach na działce nr 68/4 obr. 60 35. Pomnik Mieszka I Cieszyńskiego – Lasek Miejski przy ul 3 Maja 36. Pomnik Bohaterów Gminy Krasnej poległych w latach 1914-1920 ul. Bielska – Cieszyn-Krasna 37. Pomnik Niepodległości ul. Hallera – międzywojenny 38. Cmentarz parafialny rzymskokatolicki, ul. Kościuszki, Cieszyn-Bobrek 39. Cmentarz parafialny rzymskokatolicki obok kościoła, ul. Bielska, Cieszyn-Krasna 40. Cmentarz ewangelicki, ul. Bielska, Cieszyn-Krasna 41. Cmentarz parafialny rzymskokatolicki Cieszyn-Marklowice 42. Cmentarz parafialny rzymskokatolicki Cieszyn-Mnisztwo 43. Kaplica cmentarna, ul. Hallera 122, Cieszyn-Mnisztwo, mur., przeł. XIX i XX w. 44. Cmentarz rzymskokatolicki, ul. Kościelna, Cieszyn-Pastwiska 45. Park przyszpitalny ul. Bielska, założony pod koniec XIX w. 46. Park Mieszka I, ul. 3 Maja, założony w okresie międzywojennym 47. Park Pokoju ul. T. Regera, XIX-XX w. 48. Park przy kościele p.w. Przenajświętszej Trójcy, XVII-XX w. 49. Park przy kościele p.w. św. Jerzego, XV i XIX-XX w. 50. Park przy kościele ewangelicko-augsburskim – Jezusowym (d. cmentarz ewangelicki), Plac Kościelny, XVIII-XX w. 51. Kamienica ul. Bednarska 1, mur. ok. 1902 r. 52. Kamienica ul. Bednarska 3, mur. k. XIX w. 53. Kamienica ul. Bednarska 5, mur. ok. 1910 r. 54. Kamienica ul. Bielska 2, mur. 2 poł. XIX w. 55. Zespół zabudowań Szpitala Śląskiego i mur oporowy ul. Bielska 4, mur. k. XIX w. – l. 30-te XX w. 56. Kamienica ul Bielska 5, mur. k. XIX w. 57. Kamienica ul. Bielska 7, mur. k. XIX w. 58. Kamienica ul. Bielska 9/Chrobrego 29, mur. k. XIX w. 59. Kamienica ul. Bielska 10, mur. k. XIX w. 60. Kamienica ul. Bielska 11, mur. k. XIX w. 61. Kamienica ul. Bielska 11a, mur. k. XIX w. 62. Budynek ul. Bielska 12/Chrobrego 31, mur. 63. Kamienica ul. Bielska 14, mur. p. XX w. 64. Kamienica ul. Bielska 16, mur. p. XX w. 65. Kamienica ul. Bielska 18, mur. ok. 1900 r. 66. Kamienica ul. Bielska 20, mur. ok. 1920 r. 67. Kamienica ul. Bielska 22, mur. ok. 1920 r. 68. Kamienica ul. Bielska 28, mur. XX w. 69. Budynek ul. Bielska 30 70. Kamienica ul. Bielska 31, mur. p. XX w. 71. Kamienica ul. Bielska 32, mur. p. XX w. 72. Kamienica ul. Bielska 33, mur. p. XX w. 73. Kamienica ul. Bielska 34, mur. p. XX w. 5 74. Kamienica ul. Bielska 35, mur. p. XX w. 75. Kamienica ul. Bielska 36, mur. p. XX w. 76. Kamienica ul. Bielska 37, mur. 1930 r. 77. Budynek ul. Bielska 40, mur. ok. 1900 r. 78.