UJEDINJENE NACIJE Predmet br. IT-98-29-T Međunarodni sud za krivično gonjenje osoba odgovornih za teška kršenja Datum: 5. decembar 2003. međunarodnog humanitarnog prava počinjena na teritoriji bivše Jugoslavije od 1991. godine Original: engleski PRED PRETRESNIM VIJEĆEM I U sastavu: sudija Alphons Orie sudija Amin El Mahdi sudija Rafael Nieto-Navia Sekretar: g. Hans Holthuis Presuda od: 5. decembra 2003. TUŽILAC protiv STANISLAVA GALIĆA PRESUDA I MIŠLJENJE Tužilaštvo: g. Mark Ierace g. Chester Stamp g. Daryl Mundis g. Prashanthi Mahindaratne g. Manoj Sachdeva Odbrana: gđa Mara Pilipović g. Stéphane Piletta-Zanin Predmet br.: IT-98-29-T 5. decembar 2003. Prijevod SADRŽAJ I. UVOD ..............................................................................................................................................5 II. MJERODAVNO PRAVO ............................................................................................................7 1. Uslovi za primjenu člana 3 Statuta ..........................................................................................7 2. Napad na civile kao kršenje zakona i običaja ratovanja ..........................................................8 (a) Uvod......................................................................................................................................... 8 (b) Prvi i drugi uslov iz odluke u predmetu Tadić......................................................................... 8 (c) Treći uslov iz odluke u predmetu Tadić................................................................................. 12 (d) Četvrti uslov iz odluke u predmetu Tadić.............................................................................. 13 (e) Materijalni element i element svijesti .................................................................................... 14 (i) Argumenti strana ................................................................................................................ 14 (ii) Rasprava ............................................................................................................................ 16 (f) Zaključak ................................................................................................................................ 26 3. Teror nad civilnim stanovništvom kao kršenje zakona i običaja ratovanja...........................26 (a) Uvod....................................................................................................................................... 26 (b) Razmatranje argumenata strana ............................................................................................. 27 (i) Optužba............................................................................................................................... 27 (ii) Odbrana ............................................................................................................................. 29 (c) Rasprava................................................................................................................................. 32 (i) Preliminarne opaske............................................................................................................ 34 (ii) Prvi i drugi uslov iz odluke u predmetu Tadić .................................................................. 35 (iii) Treći uslov iz odluke u predmetu Tadić ........................................................................... 38 (iv) Četvrti uslov iz odluke u predmetu Tadić......................................................................... 39 (v) Zaključak ........................................................................................................................... 49 B. KRIVIČNA DJELA ZA KOJA SE OPTUŽENI TERETI PO ČLANU 5 STATUTA .......................................49 1. Preduslovi iz člana 5 Statuta..................................................................................................49 2. Krivična djela za koja se optuženi tereti prema članu 5 Statuta ............................................52 (a) Ubistvo ................................................................................................................................... 52 (b) Nehumana djela...................................................................................................................... 52 C. KUMULATIVNE OPTUŽBE I OSUDE...............................................................................................54 1. Kumulativne optužbe.............................................................................................................54 2. Kumulativne osude ................................................................................................................54 (a) Član 3: test primijenjen na tačku 1 i tačke 4 i 7 Optužnice.................................................... 54 (b) Članovi 3 i 5 Statuta: Kumulacija ratnih zločina i zločina protiv čovječnosti....................... 55 (c) Član 5 Statuta: ubistvo i nehumana djela ............................................................................... 55 D. TEORIJE ODGOVORNOSTI KOJE PROIZLAZE IZ ČLANA 7 STATUTA ...............................................56 1. Individualna krivična odgovornost na osnovu člana 7 (1) Statuta.........................................56 2. Član 7 (3) Statuta ...................................................................................................................59 III. ČINJENIČNI I PRAVNI ZAKLJUČCI .................................................................................60 A. OPŠTE PRIMJEDBE O TERMINOLOGIJI I DOKAZIMA.......................................................................61 1. Uvod.......................................................................................................................................61 2. Definicije termina "kampanja" i "snajpersko djelovanje" .....................................................61 (a) Kampanja ............................................................................................................................... 61 (b) Snajpersko djelovanje ............................................................................................................ 62 3. Ocjena dokaza........................................................................................................................63 B. DOGAĐAJI KOJI SU DOVELI DO VOJNOG OKRUŽENJA SARAJEVA 1992. GODINE ...........................66 1. Slom SFRJ .............................................................................................................................66 2. Sarajevo: oružani sukob i vojno okruženje............................................................................67 (a) April 1992.: u Sarajevu izbija oružani sukob......................................................................... 68 (b) Maj 1992.: daljnji napadi u Sarajevu i osnivanje Vojske bosanskih Srba ............................. 68 Predmet br.: IT-98-29-T 1 5. decembar 2003. Prijevod (c) Juni/septembar 1992.: intenziviranje napada na Sarajevo i daljnje razmještanje snaga UN-a71 C. DA LI SU SNAGE SRK-A PROVODILE KAMPANJU SNAJPERSKOG DJELOVANJA I GRANATIRANJA PROTIV CIVILA? ........................................................................................................................72 1. Opšti dokazi o snajperskom djelovanju i granatiranju civila na područjima Sarajeva koje je u vrijeme na koje se odnosi Optužnica kontrolisala ABiH ....................................................74 2. Snajpersko djelovanje i granatiranje civila u gradskim područjima Sarajeva koja je kontrolisala ABiH ...............................................................................................................80 (a) Šire područje Grbavice........................................................................................................... 80 (i) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 5 ..................................... 90 (ii) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 24 .................................. 93 (b) Područje Hrasnog................................................................................................................... 96 (i) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 10 ................................... 99 (ii) Incident snajperskog djelovanja naveden u Pri1ogu pod brojem 15 ............................... 101 (iii) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 20............................... 103 (iv) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 27 ............................... 106 (c) Područje Alipašinog polja .................................................................................................... 108 (i) Neđarići i Zavod za slijepe ............................................................................................... 108 (ii) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 13 ................................ 111 (iii) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 21 .............................. 114 (iv) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 23 ............................... 116 (v) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 25 ................................ 120 (vi) Incident snajperskog djelovanja naveden u Prilogu pod brojem 26 ............................... 122 (vii) Incident granatiranja područja Alipašinog polja...........................................................