1 TIJDLIJN van het dorp Epei van 24 februari 2021 Bronvermeldingen Afkorting : Kranten en tijdschriften: Algemeen Handelsblad AH Ampt Epe AE Apeldoornsche Courant AP Arnhemsche Courant AC Deventer Dagblad / De Koerier DD Eper kranten in Streekarchief Epe, Hattem en Heerde1 EK Groninger Courant GC Het Vaderland HV Leidsch Dagblad LD Leydse Courant LC Nieuwe Apeldoornsche Courant NAC Nederlandsche Staatscourant NSC Nieuwe Leidsche Courant NLC Nieuwe Rotterdamsche Courant NRC Nieuwe Tilburgsche Courant NTC Nieuwsblad van het Noorden NvN Nieuws van den Dag ND Nunspeets Nieuws en Advertentieblad NA Oprechte Haarlemse Courant OH Overveluwsch Weekblad OW Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant PO Rotterdamsch Nieuwsblad RN Tilburgsche Courant TC 1 Nieuws- en advertentieblad voor Epe, Heerde en omstreken, Veluws Nieuws, NAC, NVD, Stentor, Epernet e.a. 2 Diversen: Centraal Bureau voor de Statistiek CBS Database van Verdwenen Molens Verdwenen Molens Dit huis van hout en steen - auteur Jan van Zellem Dit huis van hout en steen Epe in verhalen en prenten – auteur J. Gerard Epe in verhalen en prenten Eper Gemeente Woning EGW Epe mien däärpien – auteur Gert van den Esschert Epe mien däärpien Gastvrij Epe – auteur Jan Paasman Gastvrij Epe Gelders Archief Arnhem GA Huisartsen – Overzicht door Rob Versteeg ORV 100 jaar H. Martinusparochie Epe- Heerde - auteur A.J. Mak 100 jaar Martinus-parochie Negen heit de klok – auteur Bertus van den Bremen Negen heit de klok Streekarchief Epe, Hattem en Heerde SE Verzet in Epe – auteur Willem Veldkamp Verzet in Epe Ons agrarisch en industrieel verleden - auteurs C. Stork, F.Ph. Jantzen, G. Kouwenhoven Ons agrarisch en industrieel verleden en A. Schurink in samenwerking met Ampt Epe. Voor Epe door het vuur VEDHV 3 Jaartal Datum Omschrijving Opmerkingen Bronnen 1025 Eerste vermelding van Tongeren als nederzetting. wikipedia.org/wiki/Ton geren_(Gelderland) 1125 ± Het oudste gedeelte van de toren van de Grote Kerk staat reeds op de Dit huis van hout en steen huidige plek aan de Beekstraat. 1176 Kerken van Hattem, Heerde en Vorchten worden zelfstandige parochies, die Vroegst bekende SE - Privilege-boek van vermelding van het de Stad Hattem. van Vaassen en Oene blijven onder de moederkerk van Epe. dorp Epe 1350 ± De (Grote) Kerk wordt vergroot. Dit huis van hout en steen 1350 ± Ongeveer een derde van de bevolking sterft aan de pest (± 1350 tot 1355). AE 189/8 1403 Eerste vermelding van “de Hoff to Quickborne”, ‘behorende aan Johanna, Het gebouw stond bij AE 51 benadering van Polweg Vrouwe van Voorst, Asperen ende Keppel’. 4 tot monument in het park. 1404 ‘Bode van Deventer loopt tot Epe an Derck Kelreweert’ met brieven over de Deventer stadsrekeningen opgeroepen burgers m.b.t. een doodslag. 1415 ± De (Grote) Kerk wordt uitgebreid tot zijn huidige omvang en de toren Dit huis van hout en steen verhoogd. 1461 Epenaren lenen 250 Rijnse guldens aan hertog Arnolt van Gelre. SE 1492 Het goed De Quickborn wordt door Johan, heer van Voorst tot Keppel, AE 51 verkocht aan Evert van Domseler Egbertszn. 1501 De Theodericusklok wordt gegoten, die in de Eper kerktoren zal komen te Dit huis van hout en steen hangen. 1504 27-05 Het St. Anthoniegilde (armengilde) wordt een schuttersgilde. Met Pinksteren ND 09-02-1891 EK 07-12-1942 EK 22-01-1965 1511 Windmolen (korenmolen) wordt verplaatst naar Oene. Koepad Zuuk Verdwenen Molens 1519 Jacob ten Holt(he) wordt schout van Epe. Tot 1538 AE 189/9 1529 De grote klok van Van Wou wordt gegoten, die in de Eper kerktoren komt te Dit huis van hout en steen hangen. 1533 Wisselse Korenmolen gebouwd. Afgebroken 1960. Verdwenen Molens 1538 Gerrit ten Holthe volgt zijn vader Jacob op als schout. AE 189/9 1572 Gerrit van Domseler gaat op De Quickborn wonen. 1580 - Op de Veluwe worden wolvenjachten gehouden om overlast door wolven te Wolven op de Veluwe - Evert de Jonge 1620 verminderen. 4 1581 Paulus Antoni wordt eerste predikant van Epe. 100 jaar Martinus- parochie 1582 A. van Isendoorn à Blois beschrijft hoe slecht (landbouw in) Epe eraan toe is, als gevolg van plunderende troepen soldaten. 1592 14-11 Oud-pastoor Ludolphus Pieck wordt predikant in Epe. Afgezet in 1598 100 jaar Martinus- parochie 1598 10-05 Ludolphus Pieck, predikant sinds 1592, wordt afgezet. 100 jaar Martinus- parochie 16-10 Johannes Voskuyl predikant van de Grote Kerk. Tot 1604 Dominees.nl 1604 Rutgerus Vittaeus predikant vaan de Grote Kerk. Tot overlijden in 1625 Dominees.nl 1615 Rijck Aarts koopt boerderij De Wildforst. AE 1/16 1624 Gerrit Jansen was bierbrouwer te Epe. Gastvrij Epe 1626 Henricus Conradi predikant van de Grote Kerk. Tot 1630 Dominees.nl 1631 Johannes Wilhelmus Stephani predikant van de Grote Kerk. Tot overlijden in 1637 Dominees.nl 1634 ± Poldermolen Het Vossenbroek gebouwd. Verdwenen Molens 1638 28-10 Franciscus Martinius wordt predikant te Epe. Tot overlijden op 24-01- Dominees.nl 1653 1643 23-07 Doop van ‘Jan, sone van Jan Volutbius, chirurgijn tot Epe, en Gerrigjen SE inv. nr. 955 / 956 Antonis’. 1644 Jacob Pietersz. Hammaeus (uit Elburg) chirurgijn. Tot 1647 SE inv. nr. 955 / 956 1648 16-06 Joffer Richarde van Dotinchem, weduwe van Wolter hegeman, verkoopt het In 2012 restaurant ‘t AE 189/13 Soerel erf Sourel, onder Tongeren, aan Vrouwe Judith van der Capellen, weduwe van Lucas van Essen. Slechte oogst en overstroming als gevolg van extreem veel regen. Predikant * een rouwdicht Concept Beschrijving des Ampts Epe blz.11 Franciscus Martinius heeft er een Carmen Lugubre* op geschreven. 1653 24-01 Overlijden van predikant Franciscus Martinius. EK 14-12-1912 17-09 Overlijden van Sibilla van Dompseler, bewoonster van de Quickborn. Begraven Grafsteen herontdekt EK 16-11-1889 op 14-11-1889 in grafkelder in de Grote Kerk. Vermoedelijke bouwjaar van de pastorie op de hoek van Beekstraat en Afgebroken in december 1912 Weemeweg. 1654 Johannes Coopsen predikant van de Grote Kerk. Tot 1695 Dominees.nl 1674 Het goed De Quickborn wordt afgebroken en herbouwd. Andere versie: door 1672 ? Het gebouw AE stond ± van Polweg 4 Franse soldaten verwoest (zie 1688). tot monument in het park 1675 M. Engelbart Andriesen chirurgijn. SE inv. nr. 955 / 956 1688 De Quickborn in andere vorm herbouwd. AE 5 1695 Johannes fil. Coopsen volgt zijn vader Johannes Coopsen op als predikant van Tot 1702 Dominees.nl de Grote Kerk. 1699 Poldermolen Het Vossenbroek vernieuwd. Voor Van Isendoorn gebouwd voor Gelre Verdwenen Molens fl. 3682,00. 1704 Cornelius van Kalkenstein predikant van de Grote Kerk. Tot overlijden op 06-10- Dominees.nl 1729 1715 Frederik van der Meyden benoemd tot ambtschirurgijn. SE inv. nr. 955 / 956 1722 13-11 Roofoverval op de Quickborn, bewoond oor Gerrit Arnold van Dompseler en mijngelderland.nl Johanna Anne de Bordes. 1730 23-04 Samuel Heshusius predikant van de Grote Kerk. Tot overlijden op 02-01- Dominees.nl 1751 Cornelis Pronk en Andries Schoemaker tekenen de kerk te Epe. Pronk tekent tevens De Quickborn. De Quickborn komt in handen van de familie Persoon. 1743 27-04 Gerrit Sanders van Lohuizen begint een winkel (levensmiddelen en koloniale Gehuwd met Elisabeth Gerrits van Zuuk waren) aan de Beekstraat. 1748 In augustus protesteren boeren tegen belastingverhoging. Soldaten zijn nodig om de onrusten te bedwingen. 1750 Invoering van ‘de 50e penning’ = 2% belasting bij koop. 1751 28-10 Frederik Casimir de Variencour trouwt in Epe met domineesdochter Anna SE Christina Heshusius. 1752 19-03 Zeger Jan Zegerius predikant van de Grote Kerk. Tot 19-11-1780 Dominees.nl 1756 24-06 De bliksem slaat in het koor van de Grote Kerk, waarbij schade ontstaat aan Amsterdamse courant 06-07-1756 stoelen en kandelaars. 1765 Bouw van De Veldhoeve aan de weg naar Heerde. Rijksmonument in gebruik Rijksmonumenten.nl als restaurant. 1768 Cornelia Maria de Meester en Jan Hendrik Rauwenhoff komen door Landgoederen Welna, Tongeren en West nalatenschap in bezit van onroerend goed in Tongeren. Raven 1770 ± Concept Beschrijving des Ampts Epe geschreven door Willem van Haersolte tot SE Yrst. 22-10 De beide ambtsjonkers stellen Johannes Eekmars aan tot custos en Oud Archief inv.nr. 9 Corr. ambtsjonker Van schoolmeester tot Epe. Haersolthe van Yrst, 1747-1786 1771 De Quickborn wordt verkocht aan Willem Hermen van Broekhuyzen, AE ambtsjonker van Epe. 6 1773 Oudst bekende vermelding van ‘Huijs en Hoff, genaamt de Swaan’ eigendom Café op de hoek Beekstraat - Willem van Hendrik van der Does en Hermina Aalbers. Tellstraat, in 2013 Hullegie Lingerie 1775 18-04 Op een veiling te Deventer koopt Jan Berends Koopman boerderij Het Erve De Kolk. ‘Huijs en Hoff, genaamt de Swaan’ wordt verkocht aan het nieuwe echtpaar Zie 1773 Cornelis Jan Hoft en Maria Simons. 1776 22-01 Jan Berends Koopman overleden. Hij laat boerderij Het Erve De Kolk na aan de Diaconie van Epe. 1780 03-12 Chirurgijn Wolbert Brouwer trouwt in de Grote Kerk met Gerritje van der Maten. Zie 20-10-1795 SE Trouwen Epe- Vaassen- Oene – 1780 - 1811+ AE no. 205 In 1780 zou de laatste wolf op de Veluwe zijn gesignaleerd. In een publicatie Zie 1845 en 1897 natuurtijdschriften.nl http://historischekring van historischekringdebilt.nl wordt 1845 als zodanig genoemd. debilt.nl/ 1781 20-05 Jan Diederik van Dorp predikant van de Grote Kerk. Tot overlijden op 15-02- Dominees.nl 1793 1784 16-07 Nicolaas Vorster tot schout benoemd . AE 122/6 1785 03-01 Nicolaas Vorster, investituur en oprukking na transport door Lambertvan der ? Herengoederen op de Veluwe Maaten en Willempje Brouwer. 1789 mei Buitenplaats ’De Quickborn met zyn Hoven, met exquise Vruchtboomen’, AC 12-05-1789 alsmede de Erve De Springborn en ’t Wiltforster Goed worden publiekelijk geveild. 1790 De Quickborn wordt verkocht aan Aart Overbosch en echtgenote Teuntje van AE Barneveld. 1792 / Roelof van Zuuk en kinderen verkopen voor fl. 2000.= aan chirurgijn Wolbert Beekstraat 18, later o.a.