PROGRAM OCHRONY PRZYRODY W NADLEŚNICTWIE ŻOŁĘDOWO NA LATA 2012-2021 Spis treści: 1. Ogólna charakterystyka Nadleśnictwa Żołędowo............................................................................................7 1.1. Położenie Nadleśnictwa............................................................................................................................7 1.1.1. Miejsce Nadleśnictwa w strukturze Lasów Państwowych.................................................................7 1.1.2. Podział powierzchniowy.....................................................................................................................8 1.1.3. Przynależność administracyjna.........................................................................................................8 1.1.4. Struktura użytkowania ziemi..............................................................................................................9 1.2. Miejsce i rola Nadleśnictwa w przestrzeni przyrodniczoleśnej...............................................................10 1.2.1. Regionalizacja fizycznogeograficzna...............................................................................................10 1.2.2. Regionalizacja przyrodniczo-leśna..................................................................................................13 1.2.3. Regionalizacja geobotaniczna ........................................................................................................15 1.2.4. Nadleśnictwo w sieci korytarzy ekologicznych................................................................................17 2. Historia lasów i gospodarki leśnej..................................................................................................................19 3. Walory przyrodniczo-leśne.............................................................................................................................22 3.1. Budowa geologiczna, rzeźba terenu i gleby...........................................................................................22 3.2. Klimat......................................................................................................................................................24 3.3. Pory fenologiczne ...................................................................................................................................26 3.4. Hydrologia...............................................................................................................................................27 3.4.1. Tereny źródliskowe..........................................................................................................................29 3.4.2. Bagna i torfowiska............................................................................................................................29 3.4.3. Mała retencja...................................................................................................................................32 3.5. Roślinność...............................................................................................................................................33 3.5.1. Historia szaty roślinnej.....................................................................................................................33 3.5.2. Potencjalna roślinność naturalna.....................................................................................................33 3.5.3. Charakterystyka zbiorowisk leśnych Nadleśnictwa Żołędowo........................................................34 3.6. Analiza dendroflory .................................................................................................................................41 3.7. Arboretum w Żołędowie...........................................................................................................................44 3.8. Drzewostany o szczególnych walorach..................................................................................................48 3.9. Cenne gatunki roślin występujących na terenie Nadleśnictwa...............................................................52 3.10. Gatunki zwierząt występujące na terenie Nadleśnictwa ......................................................................52 3.10.1. Bezkręgowce ................................................................................................................................53 3.10.2. Kręgowce – Ryby...........................................................................................................................53 3.10.3. Kręgowce – Płazy i Gady...............................................................................................................54 3.10.4. Kręgowce – Ptaki...........................................................................................................................55 3.10.5. Kręgowce – Ssaki..........................................................................................................................57 3.11. Typy siedliskowe lasu............................................................................................................................58 3.12. Ogólna charakterystyka drzewostanów ...............................................................................................60 3.12.1. Wielkość kompleksów leśnych......................................................................................................60 3.12.2. Lasy ochronne i grupy funkcji lasów..............................................................................................61 3.12.3. Bogactwo gatunkowe.....................................................................................................................62 3.12.4. Struktura pionowa drzewostanów..................................................................................................63 3.12.5. Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z warunkami siedliskowymi................................64 3.12.6. Formy degeneracji ekosystemu leśnego.......................................................................................68 3.13. Grunty leśne niezalesione, pozostawione do naturalnej sukcesji........................................................71 3.14. Grunty zadrzewione i zakrzewione.......................................................................................................72 3.15. Leśny Park Kultury i Wypoczynku w Bydgoszczy................................................................................73 3.16. Parki wiejskie.........................................................................................................................................73 3.17. Obiekty kultury materialnej, miejsca historyczne, zabytki i stanowiska archeologiczne......................74 1 PROGRAM OCHRONY PRZYRODY W NADLEŚNICTWIE ŻOŁĘDOWO NA LATA 2012-2021 3.18. Zagospodarowanie turystyczne lasów..................................................................................................81 3.19. Edukacja leśna......................................................................................................................................83 4. Formy ochrony przyrody.................................................................................................................................87 4.1. Istniejące formy ochrony przyrody..........................................................................................................87 4.1.1. Parki Krajobrazowe..........................................................................................................................87 4.1.2. Obszary Natura 2000 ......................................................................................................................91 4.1.3. Obszary chronionego krajobrazu ....................................................................................................96 4.1.4. Rezerwaty przyrody ........................................................................................................................99 4.1.5. Użytki ekologiczne ........................................................................................................................105 4.1.6. Siedliska przyrodnicze podlegające ochronie ..............................................................................109 4.1.7. Pomniki Przyrody...........................................................................................................................113 4.1.8. Ochrona gatunkowa ......................................................................................................................115 4.1.8.1. Chronione gatunki porostów, grzybów i roślin............................................................................115 4.1.8.2. Chronione gatunki zwierząt.........................................................................................................117 4.1.9. Zwierzęta objęte ochroną strefową ...............................................................................................118 4.2. Inne działania zmierzające do zachowania walorów przyrodniczych i bioróżnorodności ..................119 4.3. Projektowane formy ochrony przyrody.................................................................................................120 4.4. Proponowane formy ochrony przyrody.................................................................................................121 5. Zagrożenia ...................................................................................................................................................122