Programmabegroting 2021 Hoofdweg 2, 9698 AE Wedde T (0599) 32 02 20 Dorpsstraat 1, 9551 AB Sellingen T (0599) 32 02 20 23 september 2020 1 23 september 2020 2 Inhoud Aan de raad ....................................................................................................................................................... 5 Leeswijzer ...................................................................................................................................................... 6 Wijze van behandeling ................................................................................................................................... 6 Tot slot (voorstel tot besluitvorming) .............................................................................................................. 6 Financiële positie ............................................................................................................................................... 7 Meerjarenraming 2022 tot en met 2024 ......................................................................................................... 7 Beschikbaar stellen MIP projecten 2021 – 2024 ........................................................................................... 8 Reserves en voorzieningen ........................................................................................................................... 9 Kerngegevens .................................................................................................................................................. 10 Door de raad te autoriseren begrotingsbedragen 2021 - 2024 ....................................................................... 12 Programma's .................................................................................................................................................... 15 Programma 1 Veiligheid ............................................................................................................................... 16 Programma 2 Openbaar gebied .................................................................................................................. 19 Programma 3 Bedrijvigheid en duurzaamheid ............................................................................................. 22 Programma 4 Onderwijs .............................................................................................................................. 26 Programma 5 Sport, cultuur en recreatie ..................................................................................................... 30 Programma 6 Sociaal domein ...................................................................................................................... 33 Programma 7 Milieu en gezondheid ............................................................................................................ 40 Programma 8 Wonen ................................................................................................................................... 44 Programma 9 Inwoners en bestuur .............................................................................................................. 47 Algemene dekkingsmiddelen ........................................................................................................................... 52 Overhead ......................................................................................................................................................... 54 VPB .................................................................................................................................................................. 56 Onvoorzien ...................................................................................................................................................... 58 Totaal overzicht lasten en baten van de programma's .................................................................................... 60 Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutaties in reserves ................................................................ 61 Mutaties in reserves ......................................................................................................................................... 63 Verplichte paragrafen ...................................................................................................................................... 67 Lokale heffingen ........................................................................................................................................... 68 Weerstandsvermogen en risicobeheersing ................................................................................................. 75 Financiering .................................................................................................................................................. 83 Onderhoud Kapitaalgoederen ...................................................................................................................... 87 Bedrijfsvoering Westerwolde ....................................................................................................................... 91 Verbonden partijen ....................................................................................................................................... 97 Grondbeleid ................................................................................................................................................ 111 Bijlagen .......................................................................................................................................................... 113 23 september 2020 3 Staat van reserves en voorzieningen ......................................................................................................... 115 Liquiditeitsplanning ..................................................................................................................................... 119 Overzicht recapitulatie programma/taakvelden ......................................................................................... 123 Lasten en baten per programma per taakveld ........................................................................................... 133 Incidentele lasten en baten ........................................................................................................................ 137 Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves .................................................................... 139 Berekening EMU-saldo en geprognotiseerde balans ................................................................................ 141 Beleidsindicatoren ...................................................................................................................................... 145 MIP projecten 2021 – 2024 ........................................................................................................................ 147 Raadsbesluit .............................................................................................................................................. 167 Afkortingenlijst ............................................................................................................................................ 169 23 september 2020 4 Aan de raad Hierbij bieden wij u de begroting voor 2021 en de meerjarenraming 2022-2024 aan op basis van de uitgangspunten, zoals verwoord in de Raadsbrief en het collegeprogramma. De begroting 2021 is gebaseerd op de meicirculaire 2020 en heeft een nadelig saldo. Meerjarig is het beeld wel sluitend en daarom acht het college een onttrekking uit de algemene reserve verantwoord, aangezien die als gevolg van verwachte mutaties in 2021 weer ruimschoots zal worden aangevuld, waardoor voldoende weerstandsvermogen in takt blijft. Gelet op onze precaire financiële positie beperken wij ons dit jaar tot het uitvoeren van investeringen ( Mip projecten) die wij op basis van een wettelijk verplichting en/of strikt noodzakelijk moeten uitvoeren. We voeren dan ook nog steeds een voorzichtig en uitgebalanceerd financieel beleid . Desondanks vormt deze begroting een voldoende financiële basis en mede gelet op de onzekere tijd, zonder extra bezuinigingsopgave voor het komende jaar. De financiële impact van de Covid-19 crisis op onze strategische programma’s lijkt dan ook vooralsnog beperkt te zijn. De afgelopen jaren hebben we telkens moeten bezuinigen om de begroting sluitend te krijgen en de toenemende kosten in het sociaal domein te kunnen opvangen. Daarbij hebben we onomkeerbare keuzes en ingrijpende maatregelen uitgesteld evenals noodzakelijke investeringen in het ruimtelijk domein. Het huidig perspectief van verandering, ontwikkeling en uitvoering brengt ons echter tot het maken van keuzes die we vanuit de verbinding met de inhoud moeten gaan maken. Meer in het bijzonder zal in 2021 een stevige inzet op het sociaal domein moeten worden gepleegd omdat we niet langer ontkomen aan het beperken van de uitgaven. De blijvende uitzet daarvan – dit jaar bijna 1 mln. – die opgenomen is in deze begroting maakt noodzakelijke investeringen op andere terreinen (o.a. huisvesting onderwijs, gebouwen en onderhoud openbare ruimte) nagenoeg onmogelijk. Ook in 2021 zien we immers de kosten van zorg en gemeenschappelijke regelingen, zoals de Veiligheidsregio en WSW-bedrijven verder oplopen. Er zijn daarom ingrijpende maatregelen nodig om alle noodzakelijke investeringen te kunnen bekostigen. Dit zal grote invloed hebben op ons als