AKÜ AMADER / SAYI 10 AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK MÜZİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ Cilt V / Sayı 10 / Haziran 2019 E ISSN: 2667-6001 AFYON KOCATEPE UNIVERSITY ACADEMIC MUSIC RESEARCH JOURNAL Volume V / Issue 10 / June 2019 Özlem ELİTAŞ Mesud Cemil’in Klâsik Koro Anlayışı Zerin RASUL Çağdaş Özbek Bestecilerin Piyano Eserleri (Rustam Abdullayev'le Habibulla Rahimov'un Piyano Besteleri Üzerine) Hakan YILMAZ Sinemada Müzik Kullanımı Bağlamında Theodoros Angelopoulos’un “Ağlayan Çayır” Filmi Üzerine Bir İnceleme Şehrinaz GÜNDÜZ Adıyaman Filarmoni Orkestrasının Sanat Özgür OĞUZ Faaliyetlerinin Kent İnsanının Yaşamına Olan Etkisi Derya UÇAK Müziksel Bellek Geliştirmede Berard Metodu Kullanımının İncelenmesi Banu YİNAL Viyola Yayının Teknik Kullanımı Tuba BARUTCU Taş Plak Geleneğinde Türk Müziği Kadın Ses Sanatçılarının Müzikal Kimlik ve Müzikal Gelişimleri Beril ÖZYAZICI Barok Dönem Klavyeli Çalgı Eserlerinin Günümüz Teknikleri ile Piyano Üzerinde İcrası Üzerine Bir Derleme Oral Mustafa AKÇA Bilim ve Sanat Merkezleri Müzik Alanı Öğrencilerin Çağrı ŞEN Müzik Kavramına Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Zafer KURTASLAN Bir Metafor Analizi Çalışması 1 AKÜ AMADER / SAYI 10 AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK MÜZİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ Cilt V / Sayı 10 / Haziran 2019 E ISSN: 2667-6001 AFYON KOCATEPE UNIVERSITY ACADEMIC MUSIC RESEARCH JOURNAL Volume V / Issue 10 / June 2019 Sahibi / Owner Afyon Kocatepe Üniversitesi adına Devlet Konservatuvarı Müdürü Prof. Dr. Uğur TÜRKMEN Editörler / Editors Prof. Dr. Uğur TÜRKMEN Dr. Öğr. Üyesi Duygu SÖKEZOĞLU ATILGAN Yardımcı Editörler / Co-Editorials Doç. Çağhan ADAR Dr. Öğr. Üyesi Safiye YAĞCI Öğr. Elm. Filiz YILDIZ Yayın Kurulu / Editorial Board Prof. Dr. Uğur TÜRKMEN Prof. Dr. Emel Funda TÜRKMEN Doç. Çağhan ADAR Doç. Servet YAŞAR Dr. Öğr. Üyesi Duygu SÖKEZOĞLU ATILGAN Dr. Öğr. Üyesi Sevgi TAŞ Dr. Öğr. Üyesi Yavuz TUTUŞ İLETİŞİM Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı ANS Kampüsü, Gazlıgöl Yolu, Afyonkarahisar Tel: 0 272 216 58 96 - Fax: 0 272 216 33 07 Web: https://dergipark.org.tr/amader Ocak ve Haziran olmak üzere yılda iki kez yayınlanan AKÜ Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, alanında ulusal indeksler tarafından taranan hakemli akademik bir dergidir. 2 AKÜ AMADER / SAYI 10 AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK MÜZİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ Cilt V / Sayı 10 / Haziran 2019 E ISSN: 2667-6001 AFYON KOCATEPE UNIVERSITY ACADEMIC MUSIC RESEARCH JOURNAL Volume V / Issue 10 / June 2019 BU SAYININ HAKEMLERİ / REFEREES OF THIS ISSUE Dr. Aşkın ÇELİK Kars Kafkas Üniversitesi Sy. Berna ÖZKUT Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Bertan RONA Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Bilgehan EREN Uludağ Üniversitesi Dr. Burcu ÖZER Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sy. Çağhan ADAR Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Dolunay AKGÜL BARIŞ Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dr. Duygu S. ATILGAN Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Eda ÖZDİŞ Düzce Üniversitesi Dr. Emel Funda TÜRKMEN Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Gökhan ÖZDEMİR Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Dr. Gülnihal GÜL Uludağ Üniversitesi Dr. Hazan KURTASLAN YILDIRIM Akdeniz Üniversitesi Sy. H. Bülent AKDENİZ Anadolu Üniversitesi Sy. Lilian M. TONELLA TÜZÜN Anadolu Üniversitesi Sy. Melek GÖKÜSTÜN Dokuz Eylül Üniversitesi Dr. Oğuz KARAKAYA Selçuk Üniversitesi Sy. Safiye YAĞCI Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Seyhan CANYAKAN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sy. Sezgi Sevi EGE KIRAN Afyon Kocatepe Üniversitesi Dr. Sonat COŞKUNER Akdeniz Üniversitesi Dr. Zafer KURTASLAN Necmettin Erbakan Üniversitesi 3 AKÜ AMADER / SAYI 10 Editörlerden; “Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi” ile müzik alanında eğitimci, araştırmacı, besteci ve icracı akademisyenlerin bilimsel araştırma ve çalışmalarını yayımlayabilecekleri bir dergi amaçlanmıştır. Dergi ayrıca ulusal ve uluslararası niteliklere sahip çalışmaları yayımlayarak müzik bilimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Dergiye gönderilen çalışmalar, hakemlerin ve yazarların birbirini bilmediği bir sistemle üç hakem tarafından değerlendirilmektedir. Çalışmalarını göndermek isteyen yazarlar her türlü bilgiyi dergimiz web adresinden (https://dergipark.org.tr/amader) temin edebilirler. Dergimizin onuncu sayısını yayımlayabilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Dergiye göstereceğiniz ilgi daha verimli ve nitelikli çalışmaların gerçekleşmesi için destek olacak, çalışmalarımıza güç verecektir. Desteğiniz için şimdiden teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dileriz. Prof. Dr. Uğur TÜRKMEN Dr. Öğr. Üyesi Duygu SÖKEZOĞLU ATILGAN 4 AKÜ AMADER / SAYI 10 İÇİNDEKİLER / CONTENTS Özlem ELİTAŞ Mesud Cemil’in Klâsik Koro Anlayışı 1 Classical Chorus Perspective of Mesud Cemil Zerin RASUL Çağdaş Özbek Bestecilerin Piyano Eserleri 15 (Rustam Abdullayev'le Habibulla Rahimov'un Piyano Besteleri Üzerine) Contemporary Uzbek Composers’ Piano Works “on Rustam Abdullayev and Habibulla Rahimov’s Piano Works” Hakan YILMAZ Sinemada Müzik Kullanımı Bağlamında 27 Theodoros Angelopoulos’un “Ağlayan Çayır” Filmi Üzerine Bir İnceleme A Review of the Movie Named "The Weeping Meadow" Belonged to Theodoros Angelopoulos in the Context of the Use of Music in Cinema Şehrinaz GÜNDÜZ Adıyaman Filarmoni Orkestrasının Sanat 37 Özgür OĞUZ Faaliyetlerinin Kent İnsanının Yaşamına Olan Etkisi The Effect of Art Activities of Adiyaman Philharmonic Orchestra on Urban Life Derya UÇAK Müziksel Bellek Geliştirmede Berard Metodu 54 Kullanımının İncelenmesi Investigatiıon of the Use of Berard Method in Musical Memory Development Banu YİNAL Viyola Yayının Teknik Kullanımı 73 Technical Use of the Viola Bow Tuba BARUTCU Taş Plak Geleneğinde Türk Müziği Kadın Ses 84 Sanatçılarının Müzikal Kimlik ve Müzikal Gelişimleri Musical Identity and Musical Evolution of Turkish Music Women Vocal Performers in the Gramophone Record Tradition 5 AKÜ AMADER / SAYI 10 Beril ÖZYAZICI Barok Dönem Klavyeli Çalgı Eserlerinin 109 Günümüz Teknikleri ile Piyano Üzerinde İcrası Üzerine Bir Derleme A Complation on The Works of The Baroque Period Keyboard Instruments Performance Techniques on The Piano Oral Mustafa AKÇA Bilim ve Sanat Merkezleri Müzik Alanı 124 Çağrı ŞEN Öğrencilerin Müzik Kavramına Yönelik Zafer KURTASLAN Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması Determination of Science and Art Centers Music Field’s Students Perception of Music Concept: A Study of Methapor Analysis 6 AKÜ AMADER / SAYI 10 MESUD CEMİL’İN KLÂSİK KORO ANLAYIŞI (*) Classical Chorus Perspective of Mesud Cemil DOI NO: 10.36442/AMADER.20191055033 Özlem ELİTAŞ1 Özet Cumhuriyet döneminde “Klâsik Koro” icrası Mesud Cemil’le başlamıştır. Mesud Cemil, Batı Müziği korolarına yakın bir anlayışla Klâsik Türk Müziği eserlerinin icra edilmesini amaçlamıştır. Bu anlayışla “Tarihî Türk Mûsikîsi Ünison Erkekler Korosu”’nu kurarak, repertuar seçiminde, Klâsik Türk Müziği’nin “klâsik fasıl” olarak adlandırılan eserlerine yer vermiş ve bu durumun farklı koroların repertuar seçimlerinde de etkili olmasını sağlamıştır. Çalışmada kaynak tarama yöntemi kullanılarak Mesud Cemil’in klâsik koro anlayışının üzerinde durulmuş, farklı görüşlere yer verilerek, koro icrasının geleneksel icra üzerindeki etkisi irdelenmiştir. Aynı zamanda TRT İstanbul Radyosu’nda 08.08.1961 tarihinde yayımlanan Mesud Cemil yönetimindeki “Klâsik Koro”’nun konser repertuarı incelenmiştir. Seçilen repertuarın incelenmesi sonucunda elde edilen veriler yorumlanarak, Mesud Cemil’in klâsik koro anlayışındaki temel unsurlar tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Mesud Cemil, Klâsik Türk Müziği, Klâsik Koro. Abstract Mesud Cemil aimed Classical Turkish Music products’ performance with a close perspective of Western Music. With this understanding and forming Classical Turkish Music Choir, he gave place to Classical Turkish Music Works which are named as “Classical Fasıl” in chosing his repertoire and he became effective in different choir’s repertoire selections with that. In this study Literature Review method has been used and laid emphasis on Mesud Cemil’s Classical Choir perspective, including different ideas in order to examine the effect of Choir performance on Traditional Performances. At the same time, “Classical Choirs” concert repertoire that is directed by Mesud Cemil in İstanbul TRT Radio broadcast in 08.08.1961, is examined and classified. 1 Öğr. Grv., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Devlet Konservatuvarı, [email protected] *Bu makale 25-27.04.2019 tarihleri arasında Kütahya’da düzenlenen “İnsan Yaşamında Müzik” konulu X. Hisarlı Ahmet Sempozyumu’nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. 1 AKÜ AMADER / SAYI 10 As a result of the chosed repertoire’s examination, with the interpretation of the obtained data, basic elements in Mesud Cemil’s Classical Choir understanding have been identified. Keywords: Mesud Cemil, Classical Turkish Music, Classical Choir. GİRİŞ Klâsik Türk Müziği’nin geçmişten günümüze ve gelecek kuşaklara aktarımında meşk sisteminin önemi büyüktür. “Klâsik Türk Müziği geleneğinde öğretim ve aktarım yöntemi, “meşk” adı verilen öğretim yoluyla gerçekleştirilmiştir” (Çevikoğlu, 2017: 22). “Meşk yöntemi bir yandan ses ve çalgı öğretimini ve icra üsluplarını şekillendirmiş, bir yandan da repertuarın nesilden nesile intikalini ve zamanla da yenilenmesini sağlamıştır” (Behar, 1993: 6). Cinuçen Tanrıkorur, meşkin Mehterhâne, Mevlevihâne, Enderun, mûsikî esnafı loncaları ve özel meşkhâneler gibi mekânlarda yapıldığını ve bu mekânların mûsikînın toplum içinde tanınıp sevilmesini, beste ve konserlerle yaygınlaşmasını sağlayan temel eğitim ve icra kurumu niteliğinde olduğunu