Analiza perspektywicznego rynku docelowego Ameryki Północnej wraz z określeniem potencjalnych partnerów handlowych Opracowane przez DC CENTRUM sp. z o.o. Poznań, 10 kwietnia 2020 Spis treści Wstęp ................................................................................................................................................................. 3 1. Analiza rynku wybranych krajów docelowych ......................................................................................... 5 1.1. Mocne i słabe strony gospodarek ...................................................................................................... 5 1.2. Szanse i zagrożenia potencjalnej współpracy gospodarczej i inwestycyjnej..................................... 9 1.3. Warunki rozwoju na danym rynku dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w obszarach Inteligentnych Specjalizacji dla Wielkopolski zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji dla Wielkopolski na lata 2015- 2020 (RIS3) ........................................................................................................................... 12 1.4. Sektory gospodarki z wyszczególnieniem najważniejszych produktów, powiązanie z Inteligentnymi Specjalizacjami Województwa Wielkopolskiego ............................................................... 18 1.5. Handel zagraniczny prezentujący główne kierunki importu globalnego ......................................... 21 2. Analiza trendów z określeniem perspektyw dla rynku w wybranych krajach......................................... 23 2.1. Branże perspektywiczne szczególnie istotne dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego .................................................................... 23 2.2. Wykaz instytucji otoczenia biznesu z danymi kontaktowymi ......................................................... 27 3. Aspekty dostępu do rynku wybranych krajów oraz procedury w zakresie podejmowania działalności i inwestycyjnej ................................................................................................................................................... 34 3.1. Bariery i utrudnienia administracyjne w eksporcie i współpracy gospodarczej .............................. 34 3.2. Wymagania dostępu do rynku – dokumentacja eksportowa oraz niezbędne certyfikaty, regulacje standaryzacyjne, normy, pozwolenia ........................................................................................................... 45 3.3. Obowiązujące regulacje celne ......................................................................................................... 72 3.4. Funkcjonujący system podatkowy, opłaty, licencje, wymagane pozwolenia .................................. 83 3.5. Dostęp do rynku pracy, świadczenie usług i zatrudnianie obywateli .............................................. 96 3.6. Wykaz najważniejszych wydarzeń targowych właściwych dla Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego wraz z podstawowymi informacjami i namiarami na organizatora ....... 112 4. Analiza konkurencji oraz potencjalnych partnerów handlowych/kontrahentów dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w obszarach Inteligentnych Specjalizacji dla Wielkopolski zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji dla Wielkopolski na lata 2015- 2020 (RIS3) na rynkach docelowych .......................... 118 4.1. Wykaz kluczowych konkurentów istotnych dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego .................................................................. 118 4.2. Wykaz potencjalnych partnerów handlowych dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego .................................................................. 125 5. Podsumowanie – rekomendacje i wnioski ............................................................................................. 136 Spis rysunków i tabel ..................................................................................................................................... 138 Źródła ............................................................................................................................................................ 139 2 Wstęp Przedmiotem opracowania jest przeprowadzenie analizy perspektywicznego rynku docelowego – Ameryki Północnej, wraz z analizą określenia potencjalnych partnerów handlowych. Opracowanie stanowić będzie źródło informacji dla przedsiębiorstw z powiatu pilskiego na temat warunków eksportu oraz prowadzenia działalności gospodarczej na rynkach Ameryki Północnej. Opracowanie analizy jest odpowiedzią na potrzeby w zakresie konieczności pogłębienia wiedzy na temat rynków zagranicznych, niezbędnej do zdobycia rynków oraz pozyskania partnerów/inwestorów. Opracowanie pogłębionej analizy perspektywicznego rynku docelowego – Ameryki Północnej umożliwi maksymalizację szans rozwoju gospodarczego i inwestycyjnego powiatu pilskiego na wskazanym rynku. Zakres analizy obejmuje określenie uwarunkowań gospodarczych prowadzenia działalności eksportowej i inwestycyjnej dla przedsiębiorstw z powiatu pilskiego, w tym w szczególności prowadzących działalność w obszarach Inteligentnych Specjalizacji dla Wielkopolski zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji dla Wielkopolski na lata 2015-2020 (RIS3), na następujących rynkach Ameryki Północnej: Belize, Gwatemala, Kanada, Meksyk, Nikaragua, Panama, Salwador, Stany Zjednoczone. Przyjęto następujący schemat badania: 1. Wstęp. 2. Analiza rynku wybranych krajów docelowych – Belize, Gwatemala, Kanada, Meksyk, Nikaragua, Panama, Salwador, Stany Zjednoczone: a. mocne i słabe strony gospodarek, b. szanse i zagrożenia potencjalnej współpracy gospodarczej i inwestycyjnej, c. warunki rozwoju na danym rynku dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w obszarach Inteligentnych Specjalizacji dla Wielkopolski zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji dla Wielkopolski na lata 2015- 2020 (RIS3), d. sektory gospodarki z wyszczególnieniem najważniejszych produktów, powiązanie z Inteligentnymi Specjalizacjami Województwa Wielkopolskiego, e. handel zagraniczny prezentujący główne kierunki importu globalnego. 3. Analiza trendów z określeniem perspektyw dla rynku w wybranych krajach – Belize, Gwatemala, Kanada, Meksyk, Nikaragua, Panama, Salwador, Stany Zjednoczone: a. branże perspektywiczne szczególnie istotne dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego, b. wykaz Instytucji Otoczenia Biznesu z danymi kontaktowymi. 4. Aspekty dostępu do rynku wybranych krajów – Belize, Gwatemala, Kanada, Meksyk, Nikaragua, Panama, Salwador, Stany Zjednoczone oraz procedury w zakresie podejmowania działalności i inwestycyjnej: a. bariery i utrudnienia administracyjne w eksporcie i współpracy gospodarczej, b. wymagania dostępu do rynku – dokumentacja eksportowa oraz niezbędne certyfikaty, regulacje standaryzacyjne, normy, pozwolenia, c. obowiązujące regulacje celne, d. funkcjonujący system podatkowy, opłaty, licencje, wymagane pozwolenia, 3 e. dostęp do rynku pracy, świadczenie usług i zatrudnienie obywateli, f. wykaz najważniejszych wydarzeń targowych właściwych dla Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego wraz z podstawowymi informacjami i namiarami na organizatora. 5. Analiza konkurencji oraz potencjalnych partnerów handlowych/kontrahentów dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w obszarach Inteligentnych Specjalizacji dla Wielkopolski zgodnie z Regionalną Strategią Innowacji dla Wielkopolski na lata 2015- 2020 (RIS3) na rynkach docelowych: a. wykaz kluczowych konkurentów istotnych dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego, b. wykaz wyselekcjonowanych potencjalnych partnerów handlowych/ kontrahentów dla przedsiębiorstw działających w ramach Inteligentnych Specjalizacji Województwa Wielkopolskiego. 6. Podsumowanie – rekomendacje i wnioski. Analiza została przeprowadzona w oparciu o najnowsze dostępne dane źródłowe, z uwzględnieniem zarówno danych ze źródeł krajowych, jak i zagranicznych pochodzących od instytucji, organizacji i firm konsultingowych. 4 1. Analiza rynku wybranych krajów docelowych 1.1. Mocne i słabe strony gospodarek Belize Gospodarka Belize opiera się na rolnictwie i leśnictwie. Na eksport uprawia się trzcinę cukrową, rośliny cytrusowe i banany. Ponadto na potrzeby rynku wewnętrznego jest prowadzona uprawa kukurydzy, ryżu, fasoli i batatów. Lasy Belize dostarczają wiele cenionych gatunków drewna, m.in. mahoń, cedrzyniec, palisander i sosnę. Gospodarka leśna Belize prowadzona jest w sposób racjonalny, czyli duży nacisk kładzie na zalesianie. Innym wartościowym produktem leśnym jest pozyskiwany z drzewa pigwicy właściwej sok chicle, który służy jako surowiec do produkcji gumy do żucia. Na wybrzeżu rozwinięte jest w niewielkim stopniu rybołówstwo morskie, głównie homarów, krewetek i langust. Belize to 162. gospodarką na świecie pod względem eksportu. W 2017 r. wartość eksportu wyniosła 374 mln USD, a importu 1,07 mld USD, co daje ujemne saldo handlowe w wysokości 696 mln USD. W 2017 r. PKB Belize wyniósł 1,86 mld USD, a PKB na mieszkańca 8,51 tys. USD. Najważniejszymi towarami eksportowymi Belize są: surowy cukier (88 mln USD), banany (51,8 mln USD), sok owocowy (36,8 mln USD), ryba mrożona bez filetów (19,5 mln USD) i ropa naftowa (17,5 mln USD), zgodnie z klasyfikacją Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów (HS). Najważniejsze importowane produkty to: rafinowana