UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2010 – 2011 De Financiële Kloof tussen de Eerste en Tweede Klasse in het Belgische Voetbal Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master in de Toegepaste Economische Wetenschappen Bruynsteen Niels & Vincke Michaël onder leiding van Prof. Ludo Theunissen en begeleider Arnout Seghers UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2010 – 2011 De Financiële Kloof tussen de Eerste en Tweede Klasse in het Belgische Voetbal Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master in de Toegepaste Economische Wetenschappen Bruynsteen Niels & Vincke Michaël onder leiding van Prof. Ludo Theunissen en begeleider Arnout Seghers Permission Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of gereproduceerd worden, mits bronvermelding. Niels Bruynsteen Michaël Vincke I Woord vooraf Graag zouden wij vooraf enkele personen willen bedanken zonder wie deze masterproef niet mogelijk was geweest. Eerst en vooral zouden we onze promotor willen bedanken, Professor Ludo Theunissen, om deze masterproef te willen begeleiden en mogelijk te maken. Daarnaast danken we de heer Arnout Seghers voor het mede-begeleiden en voor zijn hulp bij het nalezen. Vervolgens willen wij ook een aantal personen bedanken voor de tijd die ze voor ons wilden vrijmaken voor het afnemen van de interviews, alsook voor het aanreiken van cruciale informatie. Bedankt aan de heer Steven Beulque (SV Zulte Waregem), de heer Walter Boonen (Koninklijke Sint- Truidense VV), de heer Mario De Kegel (KV Red Star Waasland – Sportkring Beveren), de heer Jo Derop (FC Molenbeek Brussels), de heer Marcel Hendrickx (KV Turnhout), de heer Yves Lejaeghere (KV Oostende), de heer Matthias Leterme (KV Kortrijk) en mevrouw Greet Vanbrabant (Lommel United). Tenslotte willen wij graag nog onze ouders bedanken, voor de steun in de voorbije jaren en doorheen het maken van deze masterproef. Een speciale dank gaat naar onze mama‟s, de heer Geert Vanderjeugt, mevrouw Kaat Vanderjeugt en de heer Nicholas Vincke voor het nalezen van onze masterproef. II Inhoudsopgave PERMISSION ..................................................................................................................................................... I WOORD VOORAF .............................................................................................................................................. II INHOUDSOPGAVE............................................................................................................................................. III LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN ...................................................................................................................... V LIJST MET TABELLEN ......................................................................................................................................... VII LIJST MET FIGUREN ......................................................................................................................................... VIII HOOFDSTUK 0: INLEIDING ................................................................................................................................ 1 HOOFDSTUK 1: INSTITUTIONEEL KADER ........................................................................................................... 2 1.1 OMKOOPSCHANDALEN ................................................................................................................................. 3 1.2 HET BOSMAN-ARREST .................................................................................................................................. 5 1.3 DE INVOERING VAN HET BELGISCHE LICENTIESYSTEEM .......................................................................................... 7 1.4 HET JURIDISCH STATUUT VAN DE EERSTE- EN TWEEDEKLASSERS .............................................................................. 9 1.5 DE BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING VAN VOETBALSPELERS ............................................................................... 11 HOOFDSTUK 2: FINANCIËLE ANALYSE ............................................................................................................. 12 2.1. ANALYSE VAN DE VERSCHILLEN IN INKOMSTEN................................................................................................. 13 2.1.1 Inkomsten uit abonnementen en ticketing ...................................................................................... 13 2.1.2 Inkomsten uit loges en business seats ............................................................................................. 16 2.1.3 Inkomsten uit sponsoring ............................................................................................................... 17 2.1.4 Inkomsten uit merchandising ......................................................................................................... 20 2.1.5 Inkomsten uit televisiegelden ......................................................................................................... 21 2.1.6 Inkomsten uit de verkoop van voetbalspelers.................................................................................. 26 2.1.7 Inkomsten uit subsidies .................................................................................................................. 29 2.1.8 Inkomsten uit catering en drankverkoop ......................................................................................... 32 2.1.9 Inkomsten uit de verhuur van de infrastructuur .............................................................................. 33 2.1.10 Overige bronnen van inkomsten ................................................................................................... 34 2.2 ANALYSE VAN DE VERSCHILLEN IN UITGAVEN .................................................................................................... 36 2.2.1 De loonkosten ................................................................................................................................ 36 2.2.2 De infrastructuur ............................................................................................................................ 41 2.2.3 De aankoop van voetbalspelers ...................................................................................................... 43 2.2.4 De bondsbijdragen ......................................................................................................................... 44 2.2.5 Overige uitgavenposten ................................................................................................................. 45 2.3 ANALYSE VAN DE VERSCHILLEN IN DE BALANS ................................................................................................... 46 2.3.1 Analyse van de verschillen in Activa ................................................................................................ 46 2.3.1.1 Immateriële vaste activa.......................................................................................................................... 46 2.3.1.2 Materiële vaste activa ............................................................................................................................. 48 2.3.1.3 Financiële vaste activa ............................................................................................................................. 50 2.3.1.4 Vorderingen op meer dan één jaar .......................................................................................................... 51 2.3.1.5 Voorraden .............................................................................................................................................. 52 2.3.1.6 Vorderingen op ten hoogste één jaar ....................................................................................................... 53 2.3.1.7 Geldbeleggingen ..................................................................................................................................... 55 2.3.2 Analyse van de verschillen in Passiva .............................................................................................. 55 2.3.2.1 Eigen Vermogen ...................................................................................................................................... 55 2.3.2.2 Kapitaal .................................................................................................................................................. 56 2.3.2.3 Reserves ................................................................................................................................................. 57 2.3.2.4 Overgedragen resultaat ........................................................................................................................... 58 2.3.2.5 Kapitaalsubsidies ..................................................................................................................................... 59 III 2.3.2.6 Voorzieningen en uitgestelde belastingen ................................................................................................ 60 2.3.2.7 Schulden ................................................................................................................................................. 61 2.3.2.7.1 Vreemd vermogen op lange termijn ................................................................................................. 61 2.3.2.7.2 Vreemd vermogen op korte termijn ................................................................................................