V653 Cultuurhistorische inventarisatie, waarden-, verwachtingen- en maatregelenkaart gemeente Oude IJsselstreek Deel 2-2: Bijlagen Cultuurhistorische inventarisatie, waarden-, verwachtingen- en maatregelenkaart als basis voor het archeologiebeleid van de gemeente Oude IJsselstreek Deel 2-2: Bijlagen Rapportnummer V653 Projectnummer V08-1433 ISSN 1573-9406 Status en versie Definitief 2.4 In opdracht van Gemeente Oude IJsselstreek Samenstelling B.A. Brugman, E. Eimermann, R.M. van Heeringen, J.J.W. de Moor, R. Schrijvers en B. Quadflieg Plaats en Datum Amersfoort, 5 maart 2015 Gecontroleerd door: Vestigia BV, W.A.M. Hessing d.d. 10-11-2009 Gecontroleerd door: Gemeente Oude IJsselstreek, R. van Eck d.d. 28-03-2014 Vastgesteld door: Gemeenteraad Oude IJsselstreek d.d. 05-03-2015 Niets uit dit werk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, daaronder mede begrepen gehele of gedeeltelijke bewerking van het werk, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vestigia BV Vestigia BV Spoorstraat 5 3811 MN Amersfoort telefoon 033 277 92 00 fax 033 277 92 01 [email protected] V08/1456: CHI, waarden-. verwachtingen-, en maatregelenkaart Oude IJsselstreek VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie 2 Rapportnummer V653, definitief 2.4, d.d. 05-03-2015 V08/1433: Cultuurhistorische inventarisatie, waarden-, verwachtingen- en maatregelenkaart Oude IJsselstreek Bijlage 1 Catalogus 2 Archeologische monumenten (AMK/Archis2) VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie Rapportnummer V653 Bijlage 1 catalogus 2 Monumenten V08/1433: Cultuurhistorische inventarisatie, waarden-, verwachtingen- en maatregelenkaart Oude IJsselstreek VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie Rapportnummer V653 Bijlage 1 catalogus 2 Monumenten Cultuurhistorische inventarisatie gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten bron: RACM Gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten Monumentnummer Waarde X: 218974 Toponiem: Heuven; Wisch; IJsselweg 1215 Terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd Y: 438413 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Terrein waarin overblijfselen van het Laat Middeleeuwse kasteel Wisch, gelegen in (kleiig) zand op een rivierduin. Het huis wordt voor het eerst genoemd in 1207. Een einddatering is in het verleden op de 15e eeuw gezet; het is niet duidelijk waar die datering op is gebaseerd. Aan het einde van de 13e eeub lieten de heren van Wisch een nieuw kasteel bouwen in Terborg. Het is niet duidelijk of Wisch direct in onbruik is geraakt. Proefopgravingen in de jaren '60 hebben nauwelijks iets aan het licht gebracht. Het noordwestelijke deel is waarschijnlijk afgegraven; ook de westelijke rand is aangetast. In 1987 is een egalisatie uitgevoerd zonder toestemming. In het kader van het AMR-project is op 19 april 2005 een booronderzoek uitgevoerd op het ten noordoosten aan het monument grenzende terrein. Dit terrein is een verhoging waar zich de resten van de boerderij 'Oud Wisch'/'Eerste Wissche Bouwhoeve' bevinden. Dit gebied werd onderzocht omdat hier werd een voorburcht (curtis) van het kasteel werd vermoed: hiervoor zijn bij het onderzoek geen aanwijzingen aangetroffen. Het kasteelterrein zelf werd ook onderzocht middels boringen. De gracht blijkt niet erg diep te zijn geweest; de bodemlag op ca. 80 cm onder het huidige maaiveld. Een modderlaag of ander venig materiaal op de bodem lijkt niet aanwezig te zijn en de defensieve functie van deze aanleg lijkt bepert te zijn geweest. Binnen de omgrachte hoogte was ruimschoots plaats voor een hoofdgebouw en eventueel daarbij behorende bijgebouwen, en er is geen aanleiding om te veronderstellen dat er een annex buiten de omgrachting gezocht zou moeten worden. Voor nadere informatie zie Livelink en/of dossier. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 15070 Kasteel Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Monumentnummer Waarde X: 225232 Toponiem: VARSSEVELDSEWEG 3741 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 438069 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: CAA: 41AZ-24 Meldingskaart 1987: 3 In het noordelijk deel van het terrein is een kleine ontgronding uitgevoerd. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 4643 Celtic field/raatakker IJzertijd: 800 - 12 vC Romeinse tijd: 12 vC - 450 nC Pagina 1 van 5 Gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten Monumentnummer Waarde X: 232208 Toponiem: VENNEBULTEN 3753 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 442384 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: CAA: 41BZ-13+23 Meldingskaart 1987: 6 Bij een ontgronding in 1957 zijn enkele fragmenten vuursteen gevonden. Ook in 1972 zijn enkele vuursteenvondsten gedaan. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 4655 Nederzetting, onbepaald Mesolithicum: 8800 - 4900 vC Mesolithicum: 8800 - 4900 vC Monumentnummer Waarde X: 227992 Toponiem: HUISBOER; KASTEELWEG; RENTMEESTERLAAN 3754 Terrein van zeer hoge archeologische waarde Y: 435295 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Voor het eerst vermeld in 1244. CAA: 41CN-14 Meldingskaart 1987: 3 Bij RDMZ beschermd onder nr. 39087. Opgraving: 1973; R. Borman Complex id Complextype Begin periode Eind periode 15074 Kasteel Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Monumentnummer Waarde X: 224002 Toponiem: HUIZE CATSHEUVEL 3755 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 433140 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: CAA: 41CN-43 Meldingskaart 1987: / Bij de veldkartering in 1970 zijn meerdere fragmenten vuursteen gevonden. Veldkartering; 1990; A. Beverdam Boringen: 1990; ROB, P. van Beest Complex id Complextype Begin periode Eind periode 4657 Nederzetting, onbepaald Mesolithicum: 8800 - 4900 vC Neolithicum laat: 2850 - 2000 vC Pagina 2 van 5 Gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten Monumentnummer Waarde X: 224286 Toponiem: ZWANENBURG 3756 Terrein van zeer hoge archeologische waarde Y: 430409 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Kasteel is in 1901 gesloopt. CAA: / Meldingskaart 1987: 1 Dit kasteel is beschermd door de RDMZ onder nr. 16066. De RDMZ beschermt het kasteelterrein van het voormalige Slot Swanenburg met de ronde toren van de voorburcht. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 5709 Kasteel Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Nieuwe tijd: 1500 - 1950 Monumentnummer Waarde X: 222068 Toponiem: WIEKEN 3757 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 431583 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: CAA: 41CN-2 Meldingskaart 1987: 2 Op dit terrein zijn urnen en fragmenten van urnen gevonden (mededeling R.S. Hulst 1966). Complex id Complextype Begin periode Eind periode 4659 Urnenveld Bronstijd laat: 1100 - 800 vC IJzertijd vroeg: 800 - 500 vC Monumentnummer Waarde X: 232005 Toponiem: HEIDEROOSJE-WEST 11362 Terrein van archeologische waarde Y: 442966 Gemeente: Oost Gelre Toelichting: CAA: 41BZ-16 Meldingskaart 1987: / SAI-nr. 41B-13 Voorheen CMA-nr. 41B-13 Bij een ontgronding in 1957 zijn enkele fragmenten vuursteen gevonden. Wegens de ontgronding heeft het terrein de status "vanarcheologische waarde" gekregen. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 13240 Nederzetting, onbepaald Mesolithicum: 8800 - 4900 vC Mesolithicum: 8800 - 4900 vC Pagina 3 van 5 Gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten Monumentnummer Waarde X: 227008 Toponiem: DOETINCHEMSE WEG 12691 Terrein van archeologische waarde Y: 440559 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: CAA: 41AZ-18 Meldingskaart 1987: 4 Op dit terrein zijn meerdere fragmenten pingsdorfaardewerk en kogelpotscherven gevonden bij een veldkartering in 1982. Het zuiddeel van het terrein is vergraven. veldkartering; 1982; werkgroep adw. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 14822 Nederzetting, onbepaald Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Monumentnummer Waarde X: 223008 Toponiem: DE WEZENTHORST 13162 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 433033 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Het huis is beschermd door RDMZ, ODB-nr. 16065 Het huidige huis kan nog uit omstreeks 1500 dateren. Mogelijk bevinden zich nog resten van het oude kasteel in de grond. In 1978 werd hier een bouwput gegraven. Deze put bleek te zijn gegraven in de gracht en in 1 van de taluds van de gracht. Vermoedelijk is in de veertiende eeuw in de gracht een keermuur opgetrokken en is het grachtgedeelte achter de muur aangevuld. Vlak achter de muur en evenwijdig daarmee is een doorlopende rij van zware eiken palen aangetroffen. Tevens werd er een houten waterput aangetroffen. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 10382 Borg/stins/versterkt huis Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Nieuwe tijd: 1500 - 1950 Monumentnummer Waarde X: 223789 Toponiem: STOKHORSTERWEG 13167 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 434244 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Kasteelheuvel met 19e eeuws huis beschermd door RDMZ onder nr. 16074. Kasteelheuvel met hierin funderingen van het Slot. Complex id Complextype Begin periode Eind periode 15213 Motte/kasteelheuvel/vliedberg Middeleeuwen laat: 1050 - 1500 nC Onbekend Pagina 4 van 5 Gemeente Oude IJsselstreek - Archeologische Monumenten Monumentnummer Waarde X: 221705 Toponiem: LAAN VAN WISCH 13185 Terrein van hoge archeologische waarde Y: 436954 Gemeente: Oude IJsselstreek Toelichting: Oudste vermelding 1291. Terrein beschermd door RDMZ onder nr. 39089 Er is ook sprake van kasteel "Oud-Wisch (CMA-nr. 41C-009) De ronde toren is waarschijnlijk het oudste gedeelte, stamt uit de 15e eeuw. In de tweede wereldoorlog is het hoofdgebouw verwoest. In de jaren '50 zijn