WONEN EN BOUWEN IN DE METROPOOLREGIO AMSTERDAM WWW.NUL20.NL JUNI 2019 #99 ALMERE Hier is nog ruimte Bouwwoede of bouwdynamiek? | Urgenda ziet niets in de nom-aanpak portiekflats | Betaalbaarheid: markt versus regulering NUL20 | NR 99 JUNI 2019 DOSSIER ALMERE Hier is nog volop ruimte Alle bouwprojecten en -plannen Lessen van Oosterwold Alle artikelen uit alle jaargangen van 4 DOSSIER ALMERE NUL20 zijn online beschikbaar via onze site nul20.nl. De nummers zijn bovendien in pdf-formaat te downloaden. 4 Hier is nog volop ruimte voor nieuwbouw ABONNEE ADMINISTRATIE Bij voorkeur via onze website www.nul20.nl 10 De lessen van Oosterwold of via mail [email protected] HOOFDREDACTEUR: 14 Interview: Arjan Deutekom, directeur van GoedeStede Fred van der Molen ([email protected]) TEL: 16 Bouwwoede of bouwdynamiek? 020-693.7004 20 MAIL: Urgenda meets Stadgenoot, een goed gesprek [email protected] 22 Nieuwe Blog: Wendy gaat van het gas ADRES: Mr. Arntzeniusweg 20 1098 GP Amsterdam 23 Markt versus regulering NUL20 is een platform voor infor- REDACTIE: matie en opinievorming over woon- Bert Pots 26 BOUW - BERICHTEN OVER NIEUWBOUW Jaco Boer beleid en stedelijke ontwikkeling in Janna van Veen 28 Achterstallig onderhoud, taaie materie de regio Amsterdam. Het platform Johan van der Tol (eindredactie) bestaat uit het tijdschrift (4x per jaar), Joost Zonneveld 30 REKENKAMER Resultaten WoON 2018 een digitale nieuwsbrief (maandelijks), REDACTIERAAD: een website met actuele nieuwsver- André Buys (Rigo) 32 Ook in Noord wordt nog altijd gekraakt slaggeving en het debatprogramma Laura Uittenboogaard PakhuisNUL20 (4x per jaar). (RVE Grond en Ontwikkeling) Jeannette Kuipers (RVE Wonen, Amsterdam) 34 Mijn.corporatie.nl Ingrid Houtepen (!WOON) NUL20 wordt mogelijk gemaakt door Annegien Krugers Dagneaux (PMB, Amsterdam) 36 DE KWESTIE bijdragen van de Amsterdamse Fed- Lisan Wilkens (MRA) eratie van Woningcorporaties (AFWC), Berthilde Lammertink (AFWC) 38 LOPENDE ZAKEN de gemeente Amsterdam (Wonen, FOTOGRAFIE: Grond & Ontwikkeling), de Metropool- Nico Boink 40 LEESKAMER regio Amsterdam en !WOON. VORMGEVING: Pieter Lesage 42 Purmerend bouwt zelf huurwoningen Het tijdschrift wordt kosteloos toege- ADVERTENTIES: zonden aan beleidsmakers, projectlei- zie info op www.nul20.nl 43 AFWC-katern Vernieuwing Slotermeer ders, bewonersvertegenwoordigers, DRUK: politici en andere betrokkenen bij het Vellendrukkerij BDU Barneveld 56 BAROMETER Huurverhogingen 2019 woonbeleid in de regio Amsterdam. JUNI 2019 2 Het belangrijkste woonnieuws kunt u volgen: DAGELIJKS: www.nul20.nl; Twitter: @nul20; Facebook: nul20wonen MAANDELIJKS: nieuwsbrief DRIEMAANDELIJKS: tijdschrift Room to move ffHET ZIJN TERUGKERENDE onderwerpen in NUL20: de overspannen woningmarkt en de be- labberde positie van woonstarters in de regio Am- sterdam; én de vele maatregelen om er iets aan te doen. Zonder al die inspanningen zou het er onge- Hoeveel verbouwing kan een buurt aan? twijfeld een stuk beroerder voorstaan. Maar tegen mondiale macro-economische trends is het moei- lijk opboksen. Zo ligt de gemiddelde WOZ-waarde van Amsterdamse woningen in 2018 de helft hoger dan in 2014 en wacht een starter gemiddeld 11 jaar op zijn eerste sociale huurwoning. Maar dan is er Almere, op minder dan een half uur van Amsterdam-Centrum. Vanuit buiten- lands perspectief is dit Amsterdam-Oost. Wat Fred van der Molen een groen, wat een ruimte! En hoeveel woning Hoofdredacteur krijg je daar nog altijd voor je euro, ondanks NUL20 de 12,5 procent WOZ-waardestijging in 2018. Ja, want ook daar gaat het nu hard. Maar daar Urgenda meets Stadgenoot breekt nog de pleuris uit wanneer de grondprijs van een zelfbouwkavel wordt verhoogd naar ….. 75 euro per m2. Dat is weliswaar in Oosterwold waar je de helft van de grond moet gebruiken voor stadslandbouw. Maar toch. Hoog tijd kortom voor een uitgebreid dossier over de oostflank van de Metropoolregio Am- sterdam. We inventariseren de bouwproductie en -plannen in Almere. En spreken met de ver- antwoordelijke wethouders die nog volop broeden op een nieuwe woonvisie. De groeistad van weleer groeit in ieder geval weer stevig. Als een volgende Achterstallig onderhoud, taaie materie crisis geen roet in het eten gooit, komen er nog vele jaren zo’n 1.500 à 1.600 woningen bij. Daarbij zitten zeer onderscheidende woonmilieus, terwijl ook zelfbouw een prominent onderdeel blijft van de Almeerse bouwprogrammering. In de meest radicale vorm vindt dat plaats in Oosterwold. Het verhaal dat bewoners daar ook de gebieds- ontwikkeling doen, inclusief de aanleg van wegen en waterzuivering, kent u nu wel. Maar wat zijn de lessen voor de gemeente - en gemeenten met vergelijkbare plannen - nu het gebied uit zijn pio- niersfase komt? In welke mate kun je wetgeving en zorgplichten buiten de orde verklaren? Dit en Tijd voor meer regulering? veel meer in dit nummer. Veel leesplezier. Woningcorporaties in de MRA: GoedeStede Slotermeer: In een serie belicht NUL20 de visie en opgaven van woning- corporaties die buiten de vernieuwing in de herkansing hoofdstad in de Metro- poolregio actief zijn. Wat Een speciaal katern over de vernieuwing van Slotermeer, houdt hen bezig? Wat zijn geproduceerd in opdracht van de Amsterdamse Federatie van hun prioriteiten? Derde in Woningcorporaties. de reeks is GoedeStede, actief in Almere. Vanaf pag. 43 3 Groeistad Almere is bezig met een groeispurt Hier is nog volop ruimte voor nieuwbouw Na de crisis wordt in Almere weer driftig gebouwd. Bijzondere projecten als DUIN en Nobelhorst lokken ook veel kopers en huurders van buiten de polder. De groeiende populariteit van de polderstad zet de betaalbaarheid van woningen wel onder druk. Met goedkope zelfbouwkavels, meer appartementen en een stevig sociaal nieuwbouwprogramma wil het stadsbestuur ook de lagere inkomensgroepen blijven bedienen. { Jaco Boer } ffHET WAS VOOR Paul Kösters (65) en zijn de huizen in een duinlandschap hebben gebouwd vrouw geen uitgemaakte zaak dat ze in Almere is echt bijzonder. Het is er ook heel rustig waar- een woning zouden kopen. Ze hadden eerst geke- door je het gevoel hebt op vakantie te zijn.” ken in Ouderkerk aan de Amstel, waar ze elkaar Inmiddels wonen Paul en zijn vrouw alweer hadden leren kennen. Daar konden ze geen ruim twee jaar met plezier in hun ruime woning in appartement vinden en in de overspannen hui- DUIN. In hun vorige woonplaats komen ze alleen zenmarkt van Amsterdam hadden ze geen trek. nog om familie te bezoeken. “We doen ons best Van een kennis hoorden ze dat er in de polder nog om in Almere in te burgeren. Zo gaan we regel- volop grote en betaalbare woningen waren te vin- matig naar een kerkcafé in Poort en onderhoud ik den. Tijdens een weekendje fietsen door Almere een moestuin op het terrein van theatergroep Vis namen ze ook een kijkje in de kustzone van Poort. à Vis.” De twee zijn via de Hollandse brug ook snel Het was liefde op het eerste gezicht. “Hoe ze hier in het Gooi, waar ze graag fietsen. “Als de water- JUNI 2019 4 Almere Poort Waterwoningen aan het Starleypad Nobelhorst Hier is nog volop ruimte voor nieuwbouw temperatuur weer wat hoger wordt, gaan we ook van kopers en huurders is groot. Terwijl de nieuwe vaak even zwemmen bij het Almeerderstrand. Dat wijk in snel tempo vorm krijgt, is Janssen met zijn is vijf minuten lopen van ons huis.” CRISISBESTENDIG ‘Zeker 70 procent van de DUIN-bewoners Paul Kösters en zijn vrouw zijn niet de enige be- komt uit de Amsterdamse regio of het Gooi’ woners van DUIN die hun vooroordelen over Al- mere overboord hebben gezet en naar de polder verhuisden. Projectdirecteur Maarten Janssen hoofd alweer bij een volgend iconisch project: de van de ontwikkelende belegger Amvest vertelt Floriadewijk in Almere-Stad. Als onderdeel van dat zeker 70 procent van de huidige bewoners de internationale tuinbouwexpositie ontstaat aan ALMERE IN CIJFERS eerder in de Amsterdamse regio of het Gooi woon- het Weerwater de komende jaren een nieuwe kli- de. De rest komt uit Almere. Met de ontwikkeling maatneutrale woonbuurt met minimaal 660 wo- 203.990 inwoners van de nieuwe wijk, waar de komende jaren zo’n ningen. Het is de bedoeling dat ongeveer de helft in 2018 drieduizend woningen in verschillende catego- van de eengezinswoningen en appartementen (350.000 in 2040) rieën worden gebouwd, stak de marktpartij zijn klaar is als de Floriade in april 2022 zijn deuren nek uit. Vlak voor de crisis won ze de gemeente- opent. Een deel daarvan zal eerst dienst doen als 84.161 woningen lijke prijsvraag met het idee om woningen in een expo-paviljoen en wordt na het evenement om- (2018) waarvan kunstmatig duinlandschap te bouwen. “We heb- gebouwd tot woning. Het is een ambitieuze doel- 26% soc. huur, ben ons daarna natuurlijk wel afgevraagd of we stelling, beaamt Janssen, maar realistisch. “Begin 7% VSH en 67% koop; met het plan door moesten gaan. Maar we kunnen 2020 start onze partner Dura Vermeer Vastgoed 57% rij-/hoekwoningen, op deze prachtige locatie zo’n bijzonder woonmili- al met de bouw van het eerste woningcontingent.” 25% appartement en eu realiseren dat we besloten om door te gaan met 18% vrijstaand het project. Een crisis gaat ook ooit weer voorbij.” KWALITEIT TOEVOEGEN +60.000 geplande Van de eerste tweeduizend woningen zijn er nieuwbouwwoningen inmiddels meer dan vijfhonderd opgeleverd en Het stadsbestuur is blij met de bijzondere woon- (2013-2033) waarvan ruim vierhonderd in aanbouw. De belangstelling milieus die partijen als Amvest en Dura Vermeer 17% is gerealiseerd. g Lees door op pagina 8 5 NIEUWBOUWLOCATIES ALMERE (projecten met meer dan 10 woningen) De komende jaren worden in POORT Almere duizenden woningen gebouwd. Zicht op Duin: Een belangrijk deel daarvan komt in - 69 appartementenblokken (elk 12-15 wonin- de stadsdelen Poort, Hout en Stad gen) in aanbouw/verkoop/gepland (verschil- ALMERE (Centrum). In Poort ligt een accent op de lende ontwikkelaars, o.a. ISPA Vastgoed; start PAMPUS deelprojecten DUIN (3.000 woningen) bouw 2021/2022) STAD Stadstuinen: 3.600 woningen: en Stadstuinen (3.600 woningen), -550 in Olympiakwartier-West/Zandpoort waarmee het stadsdeel tegen 2027 (Dura Vermeer/de Alliantie; 162 soc.