C. W. FOCK 27 Willem van Mieris als ontwerper en boetseerder van tuinvazen In de 18de eeuwse literatuur wordt de Leidse schilder Willem van Mieris niet slechts geroemd om zijn schilderijen, maar bijna nog meer om zijn beeldhouw- werk 1. Maar hoewel zijn taferelen in de voomaamste kabinetten van Europa toen bekend waren, zoals Daniel van Hoogstraten in zijn Groot Algemeen Woordenboek vermeldt, was 'zyne boetseerkunst by weinigen (bekend), dewyl de Mecenas der schilders, de Weledele heer Mr. Pieter de la Court van der Voort, de meesterstukken van dat werk alleen bezit' 2. Zowel Weyerman als Hoogstraten en Van Gool noemen ook het toen meest beroemde beeldhouwwerk van Willem van Mieris: vier 'koninklijke' tuinvazen met de voorstelling van de vier jaargetijden, - vervaardigd voor De la Court's tuin in Leiden. Onze eigen kennis betreffende Van Mieris' beeldhouwwerk was tot nu toe nog gebrekkiger dan die ten tijde van Daniel van Hoogstraten, aangezien het weinige dat Van Mieris voor zijn maecenas De la Court geboetseerd had, verloren werd geacht. Onlangs bleken echter vier door Willem van Mieris gesigneerde tuinvazen zich in de tuin van Windsor Castle in Engeland te bevinden 3. Het zijn van een gemengd metaal gegoten vazen in gedeeltelijk zeer hoog relief, waarvan de rondom doorlopende scenes mythologische voorstellingen te zien geven, die de vier jaar- getijden uitbeelden: de Lente met offerscenes aan Flora en Priapus (afb. 1-3); de Zomer verbeeld door het bad van Diana en een offerande aan Ceres (afb. 4-6); de Herfst met een bacchantenoptocht (afb. 7-9); de Winter uitgebeeld door Venus die de wapenen van Aeneas bestelt en Venus die zich bij afwezigheid van Ceres en Bacchus aan het vuur warmt (afb. 10-12)4. Het lijdt geen twijfel of dit zijn de vazen die Van Mieris voor zijn vriend en opdracht- gever De la Court ontwierp. Een uitgebreide beschrijving van de vazen uit het jaar 1731, van de hand van De la Court zelf, is namelijk in het in het Gemeentearchief van Leiden familiearchief De la Court en komt tot in de details aanwezige bewaqrd' ' overeen met de vazen in Windsor Castle: 1 J. C. Weyerman, De levensbeschryvingender 3Ik ben de heer W. L. van de Watering, werk- Nederlandschekonst-schilders en konst-schilderessen,, zaam op het Rijksbureau voor Kunsthistorische III, Den Haag 1729, p. 387 e.v.; J. van Gool, Documentatie te Den Haag, bijzonder erkente- De nieuwe schouburgder Nederlandschekunstschil- lijk, dat hij mij op de vazen in Windsor Castle ders en schilderessen,I, Den Haag 1750, p. 192 opmerkzaam heeft gemaakt. e.v. 4 Ik dank Mr. Geoffrey de Bellaigue van de Lord 2 D. van Hoogstraten en J. L. Schuer, Groot Chamberlain's Office ten zeerste, dat hij het algemeen historisch, geografisch, genealogisch en voor mij mogelijk heeft gemaakt de vazen in oordeelkundigwoordenboek, V, Leiden 1733, p. Windsor Castle te zien. 246. 28 1-3 Willem van Mieris, Tuinvaas voorstellende De Lente, letterspijs. 1704. Collectie H.M. koningin Elisabeth van Engeland, Windsor Castle. Copyright reserved. 4-6 Willem van Mieris, Tuinvaas voorstellende De Zomer, letterspijs. 1703. Collectie H.M. koningin Elisabeth van Engeland, Windsor Castle. Copyright reserved. .