Program Ochrony Środowiska dla Gminy Pilzno na lata 2017 – 2020 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2021 - 2024 Pilzno, 2017 Program ochrony środowiska Gminy Pilzno Zamawiający: Urząd Miejski w Pilźnie ul. Rynek 6, 39-220 Pilzno Wykonawca: ul. 1 Maja 7/3 39 – 400 Tarnobrzeg tel. 608 764 462 mail: [email protected] www.greenlynx.pl Zespół autorski: Kierujący zespołem: mgr inż. Paweł Ryś mgr inż. Anna Woźniak mgr Monika Słabiak 2 | S t r o n a Program ochrony środowiska Gminy Pilzno Spis treści Spis treści .............................................................................................................................. 3 1. Wykaz skrótów .................................................................................................................. 5 2. Wstęp ................................................................................................................................ 6 2.1. Podstawa prawna opracowania .................................................................................. 7 2.2. Spójność z dokumentami strategicznymi ..................................................................... 8 2.3. Uwarunkowania wynikające z programów strategicznych ........................................... 9 2.3.1. Strategia Rozwoju Województwa - Podkarpackie 2020 ........................................ 9 2.3.2. Program Ochrony Środowiska Województwa Podkarpackiego ............................10 2.3.3. Strategia Rozwoju Powiatu Dębickiego na lata 2014 – 2020 ...............................10 2.3.4. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Dębickiego .......................................11 3. Streszczenie .....................................................................................................................13 4. Ocena stanu środowiska ..................................................................................................15 4.1. Charakterystyka gminy Pilzno ....................................................................................15 4.1.1. Położenie administracyjne ...................................................................................15 4.1.2. Położenie fizyczno – geograficzne .......................................................................19 4.1.3. Warunki klimatyczne ............................................................................................20 4.1.4. Sytuacja demograficzna ......................................................................................21 4.1.5. Gospodarka .........................................................................................................23 4.1.6. Systemy infrastruktury technicznej ......................................................................25 4.1.7. Zabytki i dobra kultury .........................................................................................29 4.2. Ochrona klimatu i jakości powietrza ...........................................................................30 4.2.1. Źródła zanieczyszczeń powietrza ........................................................................30 4.2.1. Roczna ocena zanieczyszczeń powietrza ............................................................32 4.2.2. Odnawialne źródła energii (OZE) .........................................................................40 4.2.4. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Pilzno ....................................................46 4.3. Zagrożenia hałasem ..................................................................................................49 4.4. Pole elektromagnetyczne ...........................................................................................56 4.5. Gospodarowanie wodami ...........................................................................................58 4.5.1. Wody podziemne .................................................................................................58 4.5.2. Wody powierzchniowe .........................................................................................63 4.6. Gospodarka wodno - ściekowa ..................................................................................71 4.7. Zasoby geologiczne ...................................................................................................75 4.8. Gleby .........................................................................................................................78 4.9. Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów ..................................89 4.10. Zasoby przyrodnicze ................................................................................................96 4.10.1. Zbiorowiska leśne ..............................................................................................96 3 | S t r o n a Program ochrony środowiska Gminy Pilzno 4.10.2. Obszary i obiekty prawnie chronione ............................................................... 100 4.10.3.Turystyka .......................................................................................................... 108 4.10.4. Edukacja ekologiczna ...................................................................................... 108 4.11. Zagrożenia poważnymi awariami ........................................................................... 110 4.12. Efekty realizacji poprzedniego Programu ochrony środowiska ............................... 114 5. Cele Programu ochrony środowiska dla Gminy Pilzno .................................................... 121 6. System realizacji Programu ochrony środowiska Gminy Pilzno ...................................... 123 7. Spis tabel ....................................................................................................................... 126 8. Spis map ........................................................................................................................ 126 9. Spis rycin ........................................................................................................................ 127 10. Spis fotografii ................................................................................................................ 128 11. Spis wykresów .............................................................................................................. 128 12. Spis załączników .......................................................................................................... 128 13. Bibliografia.................................................................................................................... 128 4 | S t r o n a Program ochrony środowiska Gminy Pilzno 1. Wykaz skrótów B(a)P - benzo(a)piren GHG – greenhouse gas GUS - Główny Urząd Statystyczny GIOŚ – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska JCWP - Jednolite Części Wód Powierzchniowych JCWPd - Jednolite Części Wód Podziemnych JST – Jednostki Samorządu Terytorialnego NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej POP - Program Ochrony Powietrza POŚ - Program Ochrony Środowiska RLM - Równoważna Liczba Mieszkańców RDW - Ramowa Dyrektywa Wodna RPO - Regionalne Programy Operacyjne UE - Unia Europejska UM – Urząd Miejski Ustawa POŚ - Ustawa Prawo ochrony środowiska WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej WIOŚ - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska 5 | S t r o n a Program ochrony środowiska Gminy Pilzno 2. Wstęp Celem niniejszego opracowania jest aktualizacja dokumentu pt. „Program ochrony środowiska dla Gminy Pilzno na lata 2015-2018 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2019-2022” (zwanym dalej Aktualizacja POŚ). Nowo powstały dokument posiada strukturę wymaganą przez Ministerstwo Środowiska w „Wytycznych do opracowania wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska” (Warszawa, 2015). Według nowych wytycznych, ocena stanu środowiska Gminy Pilzno (zwanej dalej Gminą) zostanie dokonana z uwzględnieniem dziesięciu obszarów przyszłej interwencji tj.: (1) ochrona klimatu i jakości powietrza, (2) zagrożenia hałasem, (3) pola elektromagnetyczne, (4) gospodarowanie wodami, (5) gospodarka wodno – ściekowa, (6) zasoby geologiczne, (7) gleby, (8) gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów, (9) zasoby przyrodnicze, (10) zagrożenia poważnymi awariami. W ramach każdego obszaru interwencji według wytycznych uwzględnione są następujące zagadnienia horyzontalne: (I) adaptacja do zmian klimatu, (II) nadzwyczajne zagrożenia środowiska, (III) działania edukacyjne oraz (IV) monitoring środowiska. Dokument ten ma usprawnić prowadzenie systematycznych działań na rzecz poprawy stanu środowiska w obrębie analizowanych obszarów interwencji, w perspektywie czasowej 2017 - 2024. W Aktualizacji POŚ określony został cel nadrzędny oraz cele szczegółowe dotyczące poszczególnych obszarów interwencji. W dokumencie zawarto harmonogram działań wraz z koncepcją monitoringu ich wdrażania oraz informacją dotyczącą aspektów finansowych ich realizacji. Wszystkie cele, kierunki interwencji i zadania zawarte w Aktualizacji POŚ zostały zdefiniowane po przeprowadzeniu dokładnej analizy stanu środowiska Gminy Pilzno. Każdy cel określony w niniejszej Aktualizacji POŚ został wyznaczony w oparciu o zasadę SMART. Pozwala ona na zdefiniowanie konkretnych kierunków działań, tak aby ich realizacja była mierzalna, akceptowalna i realna do osiągnięcia. W myśl ww. zasady konieczne jest także wskazanie terminów, w których planowane zadania powinny zostać ukończone. W trakcie opracowywania Programu został wykorzystany model „siły sprawcze - presja - stan - wpływ - reakcja”(D-P-S-I-R). Jako „siły sprawcze” rozumie się