PLAN ROZWOJU LOKALNEGO MIASTA I GMINY KOPRZYWNICA NA LATA 2007-2013 Koprzywnica 2007 Spis treści Spis treści ................................................................................................................................... 2 1. Wprowadzenie ................................................................................................................... 3 2. Metodyka przygotowania Planu ......................................................................................... 4 3. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego ............................................................. 5 4. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem Planu ........... 6 4.1. Położenie, powierzchnia, ludność ................................................................................ 6 4.2. Środowisko przyrodnicze ........................................................................................... 10 4.3. Turystyka ................................................................................................................... 14 4.4. Zagospodarowanie przestrzenne ................................................................................ 16 4.4.1. Infrastruktura techniczna ................................................................................... 16 4.5. Gospodarka ............................................................................................................... 21 4.6. Sfera społeczna .......................................................................................................... 24 4.6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna Gminy ....................................................... 24 4.6.2. Warunki i jakość życia mieszkańców .................................................................. 28 4.6.3. Rynek pracy ....................................................................................................... 32 5. Zadania polegające na poprawie sytuacji na obszarze Gminy Koprzywnica ..................... 32 6. Realizacja zadań i projektów w latach 2007-2013 ............................................................. 39 7. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy, powiatu, województwa i Polski ............................................................................................................... 45 8. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego ............................................ 46 9. Plan finansowy na lata 2007-2013 .................................................................................... 49 10. System wdrażania ............................................................................................................ 55 11. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej ................................................ 56 11.1. Monitorowanie realizacji Planu .................................................................................. 56 11.2. Ocena efektywności wdrażania oraz aktualizacja Planu .............................................. 59 11.3. Komunikacja społeczna ............................................................................................. 64 12. Podsumowanie ................................................................................................................ 65 1. Wprowadzenie Planowanie strategiczne na poziomie lokalnym wchodzi w skład zakresu odpowiedzialno ści władz samorz ądowych gminnej jednostki terytorialnej. Rzetelne i wła ściwe oszacowanie potrzeb inwestycyjnych w latach obj ętych okresem programowania, stanowi powinno ść wobec lokalnej społeczno ści zamieszkuj ącej Gmin ę. Rzeczowa i trafna diagnoza stanu obecnego stanowi niezb ędn ą podstaw ę, umożliwiaj ącą pełne, a przy tym uj ęte w ramy realno ści programowanie przedsi ęwzi ęć . Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Koprzywnica na lata 2007-2013 jest dokumentem strategicznym przygotowanym w oparciu o powy ższe kryteria. Zadania inwestycyjne wskazane w Planie s ą w pełni kompatybilne z celami strategicznymi i operacyjnymi zarysowanymi w Strategii Rozwoju Miasta i Gminy na lata 2007-2013. Realizacja tych przedsi ęwzi ęć stanowi podstawowy element wdra żania w życie zało żeń wspomnianej Strategii. Plan Rozwoju Lokalnego zakłada, że wi ększo ść inwestycji nim obj ętych b ędzie realizowana przy wykorzystaniu środków dost ępnych w ramach funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, a zwłaszcza Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Na poziomie regionu kieleckiego wdra żanie środków Funduszu jest mo żliwe za po średnictwem Programu Operacyjnego Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007-2013. Dostrzega si ę ponadto mo żliwo ści, jakie w uzupełnieniu do Programu Operacyjnego daje Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW). PROW jest szans ą na realizacj ę niewielkich inwestycji na terenach wiejskich, równie ż w odniesieniu do terenu gminy Koprzywnica. Efektywne i uwie ńczone sukcesem wdro żenie zało żeń Planu mo żliwe jest przy zaanga żowaniu ogółu społeczno ści lokalnej Miasta i Gminy Koprzywnica. Działania public relations, maj ące na celu promowanie informacji o Planie w śród mieszka ńców Gminy stwarzaj ą szans ę na wzrost stopnia zaanga żowania społeczno ści. Konieczne jest ponadto podkre ślenie otwartego charakteru Planu Rozwoju Lokalnego, w przypadku zmiany uwarunkowa ń zewn ętrznych mo żliwa jest jego aktualizacja, przy zachowaniu wła ściwego trybu prawnego. 2. Metodyka przygotowania Planu Proces strategicznego planowania Miasta i Gminy Koprzywnica przeprowadzono według metodyki uwzgl ędniaj ącej szeroki współudział społeczno ści lokalnej w tworzeniu wieloletniego planu rozwoju gminy. Przy planowaniu rozwoju jednostki oparto si ę na kilku fundamentalnych zasadach. Pierwsz ą z nich jest zasada planowania partnerskiego opartego na osi ąganiu konsensusu przy podejmowanych decyzjach. Jednocze śnie zachowana była zasada otwarto ści przygotowywanych kierunków rozwojowych , co zwi ększyło społeczn ą akceptacj ę decyzji. Kolejn ą zasad ą przestrzegan ą przy opracowaniu Planu rozwoju była zasada kreatywno ści i innowacyjno ści spojrzenia na uwarunkowania. Kreatywne podej ście oparte na znajomo ści istniej ących uwarunkowa ń formalno-prawnych daje mo żliwo ść okre ślenia własnej drogi rozwoju dostosowanej do specyficznych uwarunkowa ń rozwoju gminy. Tworz ąc Plan przestrzegano zasady, aby władzom gminy nie przypisa ć roli centralnego planisty w warunkach samodzielno ści i niezale żno ści ró żnych podmiotów działaj ących na terenie jednostki. Przy funkcjonuj ącym systemie politycznym opartym na demokracji i mechanizmach gospodarki rynkowej rozwój sytuacji na poziomie gminy jest wypadkow ą oddziaływania wielu niezale żnych czynników. Czynniki te s ą w uwarunkowaniach zewn ętrznych kształtowane przez podmioty regionalnej i krajowej sceny społeczno-politycznej. Nieodzown ą zasad ą jest te ż zachowanie konsensusu wokół misji i celów rozwoju . Przestrzeganie tej zasady b ędzie owocowało na poziomie gminy zgodno ści ą działa ń. Przy opracowaniu Planu przyj ęto zało żenie, że głównym celem władz gminy jest organizowanie współpracy i stwarzanie warunków dla wspólnego realizowania strategii rozwoju. Przy formułowaniu zada ń realizacyjnych wzi ęto pod uwag ę funkcjonuj ące uwarunkowania prawne, które okre ślaj ą ogólne ramy mo żliwych rozwi ąza ń zaproponowanych w Planie rozwoju. Opracowany Plan jest dokumentem otwartym . Oznacza to, i ż nie jest to dokument dany raz na zawsze, ale wraz z upływem czasu b ędzie wymagał uaktualnienia i adaptacji do zmieniaj ących si ę warunków. 3. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Koprzywnica obejmuje zasi ęgiem całe terytorium jednostki samorz ądowej. Okres realizacji Planu obejmuje lata 2007-2013. Działania wchodz ące w skład przedmiotowego zakresu dokumentu wyznaczone zostały w oparciu o nast ępuj ące kryteria: ograniczenie ilo ści planowanych przedsi ęwzi ęć , ze wzgl ędu na efektywno ść planowania dokumentu oraz koncentracj ę na projektach najistotniejszych z punktu widzenia celów rozwojowych gminy, zawartych w Strategii Rozwoju Miasta i Gminy na lata 2007-2013, promowanie przedsi ęwzi ęć pozwalaj ących na maksymalizacj ę pozytywnych efektów realizacji projektu, w obszarze gospodarczym i społecznym, kryterium preferencji przedsi ęwzi ęcia jest suma warto ści dodanej. Zadania obj ęte planowaniem strategicznym dotycz ą nast ępuj ących obszarów problemowych, maj ących wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy gminy: zmiany w sposobie u żytkowania terenu, rozwój systemu komunikacji i infrastruktury, poprawa stanu środowiska naturalnego, poprawa stanu środowiska kulturowego, poprawa warunków i jako ści życia mieszka ńców. Plan Rozwoju Lokalnego składa si ę z trzech podstawowych cz ęś ci: cz ęść diagnostyczna – diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej wraz z okre- śleniem problemów, cz ęść zadaniowa – opis zada ń przyczyniaj ących si ę do rozwi ązania problemów zdiagnozowanych w cz ęś ci pierwszej, system wdra żania i monitorowania. Zapisy Planu Rozwoju Lokalnego s ą zgodne z zapisami Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Koprzywnica. 4. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem Planu 4.1. Położenie, powierzchnia, ludność Koprzywnica jest gmin ą miejsko-wiejsk ą poło żon ą w południowo – wschodniej cz ęś ci województwa świ ętokrzyskiego, nad rzek ą Wisł ą, w powiecie sandomierskim. Jest gmin ą typowo rolnicz ą, nastawion ą na produkcj ę warzywniczo – sadownicz ą. Przez teren Miasta i Gminy Koprzywnica przebiega