Strategia rozwoju gminy Olesno na lata 2014–2020 Strategia rozwoju gminy Olesno na lata 2014–2020 Olesno UrządMiejskiwOleśnie ISBN 978-83-7342-465-4 Druk: WydawnictwoiDrukarniaŚwiętegoKrzyża,ul.Katedralna8A, 45-007Opole,tel.774417140,fax774417141 e-mail:[email protected] Sklepinternetowy:www.wydawnictwo.opole.pl Drukarnia:www.drukujunas.eu Spistreści WPROWADZENIE 7 WIZJAIMISJAROZWOJUGMINYOLESNO 8 KIERUNKIROZWOJU,CELESTRATEGICZNEIOPERACYJNE 9 Kierunekrozwoju:Konkurencyjnagospodarka 9 Kierunekrozwoju:Rozwójkapitałuludzkiego 12 Kierunekrozwoju:Inwestycjewzasoby 15 Kierunekrozwoju:Współpracazotoczeniem 18 PROPONOWANYKATALOGWSKAŹNIKÓW 19 FINANSOWANIE 22 SPÓJNOŚĆSTRATEGIIZINNYMIDOKUMENTAMISTRATEGICZNYMI 23 ZAKOŃCZENIE 27 ZAłącznik nr 1:Sytuacja społeczno-gospodarcza gminy Olesno28 Analizaspołeczno-gospodarczaGminyOlesno 28 1.Położenie 28 2.Warunkiprzyrodnicze 30 3.Procesydemograficzne 33 4.Infrastrukturaspołeczna 37 5.Sytuacjagospodarcza 51 6.Infrastrukturatechniczna 61 7.Powiązaniazewnętrzne 64 Spis tabel,rysunkóW,wykresów67 WPROWADZENIE StrategiarozwojugminyOlesnonalata2014–2020tonajważniejszydokumentprogramowy,woparciu któregosamorządrealizujeobowiązekprowadzeniapolitykirozwojulokalnego.Wobliczunowejperspektywy budżetowaniaśrodkówunijnych,któragenerujezmianywmożliwościachfinansowaniadziałańrozwojowych, atakżefaktu,iżrazsformułowanestrategienależysystematycznieaktualizowaćidostosowywaćdostale zmieniającychsięuwarunkowańspołeczno-gospodarczychipolitycznych,oddajemywPaństwaręcedoku- mentnowejstrategiirozwoju,którejgłównymcelemjeststworzenierealnychpodstawplanurozwojugminy Olesnowokresie2014–2020. StrategiarozwojugminyOlesnozostałaopracowanawoparciuoperspektywęwizjiregionuw2020 roku,podkreślającjegospecyfikęiwskazującnaindywidualnerozwiązania,odpowiedniedlajegocharakte- rystyki,wyzwańipotrzeb.Przedłożonastrategiabędziezatemdokumentemnaczelnymprzyrealizacjiwyzna- czonychperspektywicznychkierunkówrozwojuregionu,dążeniudoosiągnięciazałożonychcelówikierunków działaniauprzednioprzyjętychdorealizacjiwgranicachgminyOlesnowwyznaczonymokresiedziesięciulat, atakżeskutecznymiefektywnymzarządzaniumiastemzperspektywywielopoziomowegorozwoju.Niemniej jednakjesttodokumentprogramowy,któryokreślacelerozwojuistwarzaramydlaprzyszłychprojektów, aleniewskazujeprecyzyjnie,coizjakichśrodkówzostaniezrealizowane.Takiepodejściezgodnejestzza- sadamiprzygotowywaniadokumentówstrategicznych,wktórychwskazujesięwyłączniekluczoweobszary interwencjiibudowaniaprzewagkonkurencyjnych.Natomiastwceluwskazaniaszczegółowychzadańdo realizacjizewskazaniempodmiotówodpowiedzialnychzaichwykonanieorazźródełfinansowanianależy 7 stworzyćwłaściwedokumentywykonawcze. Kluczowewplanowaniustrategicznymjestumożliwienieudziałuwpracachnadzałożeniamistrategicznymi dlajaknajszerszegogronainteresariuszytak,abyspołecznośćutożsamiałasięznim,cojestwyznacznikiem dlaefektywnościwdrażaniadokumentu.Prezentowanydokumentpomyślnieprzeszedłproceskonsultacji społecznych.Wspotkaniachdotyczącychbudowaniastrategiiuczestniczylimieszkańcygminy,samorządowcy, przedsiębiorcyorazprzedstawicieleorganizacjipozarządowych.Doświadczeniaiwnioskiwypracowanepod- czaskonsultacjimiałynaceluotwarciedyskusjinatematprzyszłościgminy,wytyczeniewizji,celów,atakże zaproponowaniekonkretnychrozwiązań,którenastępniepoichweryfikacjiianaliziezostałyuwzględnione wniniejszymdokumencie.Procestworzeniazapisówstrategicznychwspartybyłrównieżrzetelnymianali- zamiorazwnioskamiisugestiaminapływającymiodpartnerówspołecznych,przedstawicieliwładz,atakże ekspertówposzczególnychdziedzinspołeczno-gospodarczych. DziękizaangażowaniuwprocesbudowyStrategiirozwojugminyOlesnospołecznościlokalnejifunkcjonu- jącychwjejgranicachpodmiotów,dokumenttenwyrażainterespubliczny,atakżejestważnymelementem dlarozwojuspołeczeństwaobywatelskiegozaangażowanegowsprawylokalne.Ponadtoprezentowanydo- kumentnawiązujedopoprzedniejstrategii,celemzachowaniaciągłościispójnościlokalnejpolitykirozwoju, atakżekorespondujezestrategicznymidokumentamiogólnymiisektorowymiwyższegorzędu. StrategiarozwojugminyOlesnonalata2014–2020powstałazinicjatywy BurmistrzaOlesna.Jejobecny kształttowynikwielomiesięcznejpracyinterdyscyplinarnejgrupyzłożonejzprzedstawicielisamorządute- rytorialnegoorazzewnętrznychekspertówzfirmyGrupaErgoSp.zo.o. Niniejszydokumentskładasięzczęściprogramowej,stanowiącejnajważniejszyrezultatprocesubudowania StrategiirozwojugminyOlesnonalata2014–2020.Zawieraonawizję,kierunkirozwoju,polastrategiczne ioperacyjneorazotwartykatalogkierunkówdziałań.Częśćprogramowazawierarównieżwskaźnikirealizacji strategii,opisfinansowania,analizęspójnościstrategiizinnymidokumentamistrategicznymiorazszczegółową proceduręmonitorowania,ewaluacjiiaktualizacjistrategii. Integralnymelementemstrategiijestzałączniknr1:Sytuacjaspołeczno-gospodarczagminyOlesnowraz zanaliząSWOT. Wskazanewstrategiikierunkirozwoju,polastrategiczneioperacyjneorazkierunkidziałańznajdująswoje odzwierciedleniewprzeprowadzonejszerokiejanaliziestanuaktualnegogminyOlesnoorazzasobów,jakimi dysponujejejsamorząd.Założeniastrategiiwpełniwpisująsięwwizjęicelestrategicznerozwojuwojewódz- twaopolskiegoorazogólnekierunkirozwojudlaPolski. DlakażdegozczterechwypracowanychkierunkówrozwojugminyOlesnowokresie2014–2020została przeprowadzonadiagnozaobecnejsytuacjiwrazzewskazaniemistotyzachodzącychprocesówizjawisk,atakże ichuwarunkowań.Diagnozatazostałaprzeprowadzonanaetapieopracowywaniaanalizyspołeczno-gospo- darczejgminyOlesno(załączniknr1doniniejszejstrategii)woparciuoweryfikacjędanychzastanych(desk research),napodstawiektórychprowadzonebyłodalszewnioskowanienapotrzebystrategii.Podsumowanie ustaleńdlakażdejczęścidiagnozyspołeczno-gospodarczejstanowianalizaSWOT.Analizakorelacjipomiędzy silnymiisłabymistronamiorazszansaminarozwójgminyizagrożeniamizidentyfikowanymiwotoczeniu stanowiłypunktwyjściadlasformułowaniawyzwań.Natejpodstawiewdalszejkolejnościzostałysformu- łowanekierunkirozwojowegminyOlesnowokresie2014–2020.Zgodniezprzyjętymporządkiemlogicznym dokumentuopracowanyzostałrównieżsystemwskaźników,którypomocnybędzienaetapiecyklicznej weryfikacjistopniaosiągnięciaprzyjętychwstrategiizałożeńzgodniezprocedurąmonitoringu,ewaluacji iaktualizacjibędącejintegralnymelementemwdrażanianiniejszejstrategii. budującStrategięrozwojugminyOlesnonalata2014–2020,przyjętozasadę,żezidentyfikowanekierunki powinnyodnosićsięgłówniedokompetencjisamorząduterytorialnego.Problematykawymagającawłącze- niasięinnychgrupspołecznych,tj.mieszkańców,przedsiębiorcóworazorganizacjipozarządowychzgminy Olesno,zasygnalizowanapoprzezkonsultacjespołeczne,zostałauwzględnionawpolachoperacyjnychoraz kierunkachdziałań,któremającharakterobszarowyiwykraczająpozasferękompetencjisamorządumiej- skiego.Tymsamymnależymiećnauwadze,iżrealizacjacelówtylkowograniczonymstopniuzależnajestod działańsamorządumiejskiego. 8 WIZJA I MISJA ROZWOJU GMINY OLESNO Wizja stanowiobraz stanu,którypragnieosiągnąćwspólnotamieszkańcówgminyOlesnodo 2020 roku, dążącdorealizacjicelówstrategicznychorazwyznaczonychkierunkówdziałań.Podstawąbudowaniawizji jestskutecznewykorzystaniemocnychstrongminyorazjejszansrozwoju,byzwiększyćjejatrakcyjność ipoziomżycialokalnejspołeczności. MającnawzględziedobrowspólnotylokalnejgminyOlesno,sformułowanowizjęgminynalata2014–2020. Wizja: „Gmina Olesno to atrakcyjna przestrzeń dla mieszkańców, podmiotów gospodarczych i społecznych, zarządzana przez kompetentne kadry administracji, z nowoczesną infrastrukturą”. Misja wyznaczacele nadrzędne dlarozwojugminyOlesno,którebędąprzedmiotemdążeńnanajbliższe lata.Wrealizacjęmisjisązaangażowanenietylkowładzegminyorazprzedstawicielesamorządu.Efektywność iskutecznośćdziałaniazależyodszerokiegoudziałuspołeczności,partnerówspołecznychigospodarczych. MisjajestkontynuacjązapisuwypracowanegowramachStrategiirozwojugminyOlesnonalata 2005–2015: „Misją samorządu gminy Olesno jest zapewnienie zrównoważonego, harmonijnego, długofalowego rozwoju opartego na przedsiębiorczości, doświadczeniu, wiedzy mieszkańców i wykorzystującego szansę integracji europejskiej.” KIERUNKI ROZWOJU, CELE STRATEGICZNE I OPERACYJNE CeleokreślonewStrategii rozwoju gminy Olesno na lata 2014–2020 ukazująpełnespojrzenienaproblemy gminy.Celetewynikajązprzyjętejwizjiizdefiniowanejmisjirozwoju.Dlaurzeczywistnieniacelów strategicz­ nych zostałysformułowanecele operacyjne.Należyjetraktowaćjakoogólneramykoncentracjiaktywności programowej,finansowejiorganizacyjnejcałejwspólnotygminyOlesnowperspektywielat2014–2020. PoniższeschematyprezentująstrukturęcelówStrategii rozwoju gminy Olesno na lata 2014–2020, awdalszejczęścidokumentusąoneposzerzoneoproponowanekierunkidziałańdlaposzczególnychcelów operacyjnych Tabela 1.Matrycakierunkówrozwojuorazcelówstrategicznychioperacyjnych KIERUNKI ROZWOJU CELE STRATEGICZNE CELE OPERACYJNE I.1.1.Wspieranierozwojuprzedsiębiorczości I.1.Wykorzystaniewalorówgminy I.1.2.Rozwójrolnictwaiprzetwórstwa I.Konkurencyjnagospo- dlajejrozwojugospodarcze- rolno-spożywczego darka go I.1.3.Promowaniepotencjałuturystyczno-re- kreacyjnegogminy II.1.Wzrostpoziomużyciamiesz- II.1.1.Poprawawarunkówijakościedukacji kańcówgminy isportu II.1.2.Poprawawarunkówijakościusługświad- czonychprzezinstytucjeochronyzdrowia II.Rozwójkapitałuludzkiego ipomocyspołecznej II.1.3.Ochronadziedzictwakulturowego 9 II.1.4.Poprawabezpieczeństwapublicznego III.1.Rozwójinfrastrukturytech- III.1.1.Poprawastanuinfrastrukturytechnicz- nicznej,gospodarczejispo- nej łecznejgminy III.1.2.Zrównoważonyrozwójinfrastruktury III.Inwestycjewzasoby transportowej III.1.3.Wspieranierozwojumieszkalnictwa III.1.4.Zrównoważonewykorzystywaniezaso- bówśrodowiskanaturalnego IV.1.Wzmocnieniepotencjałuad- IV.1.1.Wzrostdostępnościijakościświadczenia