DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Kielce, dnia 9 czerwca 2020 r. Poz. 2195 UCHWAŁA NR XVII/111/2020 RADY GMINY W OKSIE z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Oksa na lata 2020-2023 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2020. poz. 713) oraz art. 176 pkt. 1 art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 6 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r poz. 821) Rada Gminy w Oksie uchwala co następuje: § 1. Przyjąć Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Oksa na lata 2020-2023 w brzmieniu jak w załączniku do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Oksa. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego. Przewodniczący Rady Gminy Krzysztof Kolekta Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 2 – Poz. 2195 Załącznik do Uchwały Nr XVII/111 /2020 Rady Gminy Oksa z dnia 29 maja 2020 roku GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE OKSA NA LATA 2020 – 2023 Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 3 – Poz. 2195 Oksa 2020 SPIS TREŚCI I WSTĘP Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowawczym dla dziecka i dlatego to ona powinna być w centrum zainteresowania społeczności lokalnych.. Rodzina to pomost pomiędzy jednostką a społeczeństwem i to właśnie ona w istotny sposób oddziałuje na jednostkę najwcześniej, mając przy tym decydujący wpływ na przyszły kształt i strukturę osobowości dziecka. Obowiązkiem gminy jest dbanie o dobro swoich mieszkańców, a co za tym idzie wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych i nie potrafiących samodzielnie rozwiązać swoich sytuacji kryzysowych. Wystąpienie jakiejkolwiek trudności czy problemu stanowi potencjalne ogniwo zagrożenia nieprzystosowaniem społecznym. Wśród czynników, które składają się na dezintegrację rodziny wymienić należy: niezaradność życiową członków rodziny, brak stabilizacji zawodowej i materialnej, niewydolność wychowawczą rodziców i zaniedbywanie obowiązków opiekuńczych względem dzieci, a także alkoholizm Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy członkami rodziny oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulegają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków rodziny stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz z oczekiwaniami społecznymi. Skuteczne wsparcie rodziców w wypełnianiu ich funkcji opiekuńczo – wychowawczych jest niezwykle ważne w przypadku rodzin, które wykazują deficyty w tym zakresie, bowiem 2 Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 4 – Poz. 2195 dziecko do pełnego i harmonijnego rozwoju swojej osobowości powinno wychowywać się w środowisku rodzinnym, które właściwie zabezpiecza jego podstawowe potrzeby. Każdy problem w rodzinie wymaga odmiennego podejścia i działań specjalistów, dlatego ważna jest stała współpraca środowiska lokalnego z instytucjami i służbami zobligowanymi do pomocy rodzinie. Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowywaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych przez jej członków. Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodzieży oraz kształtowania wartości i norm związanych z ich wychowaniem. Wszelkie działania powinny być prowadzone za zgodą rodziny i jej aktywnym zaangażowaniem, uwzględniając zasadę pomocniczości. Prowadzenie profilaktycznych działań wspierających dziecko w rodzinie jest formą najbardziej optymalną i skuteczną. Natomiast praca z rodziną biologiczną, w przypadku gdy zaistniała konieczność umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, ma na celu jak najszybszy powrót dziecka do rodziny. Działania wspierające w utrzymaniu pełnej rodziny wskazane są zarówno ze względów społecznych, jak i ekonomicznych, gdyż służą obniżeniu kosztów gminy związanych z pobytem dziecka w rodzinnej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej określa zasady, formy pracy i pomocy rodzinom mającym trudności w prawidłowym wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych oraz sprawowaniu pieczy zastępczej. Jednym z rozwiązań w systemie pomocy społecznej jest możliwość zatrudnienia asystenta rodziny do pracy z rodzinami, które przeżywają trudności w różnych aspektach życia rodzinnego. Głównym zadaniem asystenta jest wspieranie rodzin w prawidłowym wypełnianiu przez nich funkcji opiekuńczo – wychowawczych oraz kształtowanie umiejętności członków rodziny w zakresie znajdowania rozwiązań trudności życiowych. Celem pracy asystenta jest osiągnięcie przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, który 3 Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 5 – Poz. 2195 umożliwi jej stworzenie optymalnego i bezpiecznego środowiska wychowawczego dla dzieci. Asystent wspiera rodziny w bardzo trudnej sytuacji życiowej, takie na które społeczeństwo patrzy niechętnie, nie mając nadziei na ich zmianę oraz takie, które same nie mają nadziei na odmianę losu. Pracując z nimi pomaga im wzbudzić w sobie wiarę, że odzyskają kontrolę nad własnym życiem. Dzięki pozytywnym zmianom jakie zachodzą w rodzinie bezpieczniejsze i bardziej rozwojowe staje się życie dzieci. Rodzina pełniąca prawidłowo swoje funkcje da zaś możliwość do prawidłowego rozwoju potomstwa, co w przyszłości zaowocuje zmniejszeniem skali problemów społecznych. Jednak najważniejsze w działaniach asystenta jest samo zaangażowanie rodziny, bez którego nie jest możliwa skuteczna pomoc. Niniejszy Program jest propozycją zintegrowanych kierunków działań realizowanych w zakresie opieki nad dziećmi i rodziną na terenie gminy Oksa. II UZASADNIENIE W świetle założeń ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej pomoc dziecku i jego rodzinie powinna mieć charakter interdyscyplinarny i być udzielana przez właściwych specjalistów w ramach zintegrowanego lokalnego systemu. Ważne jest, żeby działania i decyzje względem rodziny były podejmowane przy współpracy wyspecjalizowanych instytucji ( pomoc społeczna, szkoła, sąd, policja). Zgodnie z art. 176 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zasadnym jest wprowadzenie w Gminie Oksa trzyletniego programu wspierania rodziny na lata 2020 – 2023. Priorytetem będzie podejmowanie działań profilaktycznych i osłonowych, których celem jest zapobieganie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu mieszkańców. Każdy świadczeniobiorca powinien mieć zapewnione wsparcie i posiadać pewność, że może je otrzymać w instytucjach powołanych do tego celu. III PODSTAWA PRAWNA • Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. 4 Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 6 – Poz. 2195 • Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( D.U. z 2019r. poz.1111 ). • Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej ( D.U. z 2019r. poz. 1507 ). • Ustawa z dnia 4 listopada 2016r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „ Za życiem” ( D.U. z 2019r. poz.473 ). • Ustawa z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( D.U. z 2015r. poz. 1390 ). • Ustawa z dnia 26 października1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( D.U. z 2019r. poz. 2277 ). • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( D. U. z 2019r. poz. 852 ). • Ustawa z dnia 5 grudnia 2014r. o Karcie Dużej Rodziny ( D. U. z 2019r. poz. 1390 ). • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Oksa na lata 2015-2024. IV DIAGNOZA SPOŁECZNA Gmina Oksa położona jest w południowo - zachodniej części województwa świętokrzyskiego, w sąsiedztwie gmin: Jędrzejów, Nagłowice, Radków, Włoszczowa, Małogoszcz. W skład Gminy wchodzi 16 sołectw : Błogoszów, Lipno, Nowe Kanice, Stare Kanice, Oksa, Pawęzów, Popowice, Rembiechowa, Rzeszówek, Tyniec, Tyniec - Kolonia, Węgleszyn, Węgleszyn - Dębina, Węgleszyn - Ogrody, Zakrzów, Zalesie. Na podstawie danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Oksa wynika, że w 2018r. na podstawie ustawy o pomocy społecznej udzielono wsparcia 142 rodzinom, natomiast w 2019r. pomocy udzielono 179 rodzinom. W gminie Oksa mieszka 4688 osób, w tym 2336 kobiet i 2352 mężczyzn (stan na dzień 31.12.2019r.). 5 Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego – 7 – Poz. 2195 Dla potrzeb Programu opracowano Kartę Diagnostyczną zawierającą m.in. informacje na temat liczby mieszkańców, liczby młodzieży i dzieci, liczby dzieci z terenu Gminy Oksa umieszczonych w pieczy zastępczej, liczby rodzin korzystających z: pomocy społecznej, dodatku mieszkaniowego, świadczeń rodzinnych, świadczenia wychowawczego, świadczenia „Dobry Start”, KDR, funduszu alimentacyjnego oraz stypendiów szkolnych i socjalnych. Karta diagnostyczna służy do analizy danych o rodzinach objętych wsparciem oraz określenia celów pracy z rodziną. Tabela nr 1. Karta diagnostyczna Wyszczególnienie Lata 2018 2019 Liczba mieszkańców Gminy Oksa 4719 4688 Liczba dzieci zamieszkałych Gminę do 18 roku życia 977 927 Liczba osób bezrobotnych 123 108 Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej 143 179 Liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych 354 315 Liczba świadczeń wychowawczych 336 420 Liczba świadczeń Dobry Start 377 363 Liczba rodzin korzystających z funduszu alimentacyjnego 11 11 Liczba rodzin