T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAZAKİSTAN’DA POPÜLER KÜLTÜRÜN BİR GÖSTERENİ OLARAK K-POP KİMLİĞİ (ASTANA ÖRNEĞİ) YÜKSEK LİSANS TEZİ Aigul ZHANADILOVA Enstitü Anabilim Dalı : Sosyoloji Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Handan AKYİĞİT MAYIS - 2019 Babam Dzhanadilov Ermek ve Annem Raisova Nurgul’e sevgi ve saygıyla... İÇİNDEKİLER KISALTMALAR.................................................................................................... iv TABLO LİSTESİ........................................................................................................v ŞEKİL LİSTESİ.........................................................................................................vi ÖZET............................................................................................................................vii ABSTRACT..............................................................................................................viii GİRİŞ.............................................................................................................................. 1 BİRİNCİ BÖLÜM: KAVRAMSAL KURAMSAL ÇERÇEVE................ 6 1.1 Kimlik Kavramı ve Kimliğin Bazı Görünümleri..................................................... 6 1.1.1 Kolektif Kimlik.............................................................................................. 9 1.1.2 Melez Kimlik..................................................................................................9 1.1.3 Ulusal Kimlik (Milli Kimlik)....................................................................... 11 1.1.4 Sosyal Kimlik............................................................................................... 12 1.1.5 Kültürel Kimlik............................................................................................ 13 1.1.6 Etnik Kimlik................................................................................................. 14 1.1.7 Cinsel Kimlik............................................................................................... 15 1.2 Kültür Kavramı ve Kültürün Çeşitli Görünümleri................................................. 16 1.2.1 Halk Kültürü.................................................................................................18 1.2.2 Kitle/Tüketim Kültürü..................................................................................20 1.2.3 Kültür Endüstrisi.......................................................................................... 22 1.2.4 Popüler Kültür.............................................................................................. 28 1.2.4.1 Popüler Kültür ve Müzik İlişkisi......................................................30 1.2.4.2 Popüler Müzik ve Gençliğe Etkisi....................................................31 1.3 Küreselleşme......................................................................................................... 35 1.3.1 Küreselleşmede Temel Yaklaşımlar.............................................................36 1.3.2 Küreselleşme ve Kültüre Etkisi.................................................................... 39 1.4 Bir Kimlik Tanımlaması Olarak “K-pop”............................................................. 41 1.4.1 K-pop Kimliğini Ortaya Çıkaran Sosyo-Kültürel Sebepler......................... 41 i 1.4.2 K-pop Kimliği Nitelikleri............................................................................. 44 1.4.3 Yaşam Tarzı................................................................................................. 47 1.4.4 Kültürel Kodlar (Yaklaşımlar)..................................................................... 49 1.4.5 K-pop Fan Gruplar (Fandom)...................................................................... 51 İKİNCİ BÖLÜM: KAZAKİSTAN’DA K – POP‘UN GELİŞİM SÜRECİ VE SOSYO-KÜLTÜREL ETKİLERİ.......................................... 54 2.1 Güney Kore ve K-pop............................................................................................ 54 2.2 Güney Kore Dalgası ve Aşamaları........................................................................ 56 2.3 «Hallyu’nun» Yayılımı.......................................................................................... 59 2.4 Kazakistan’da Popüler Kültürün Göstereni Olarak K-pop.................................... 62 2.4.1 Kazakistan’da Popüler Müziğin Ortaya Çıkışı............................................. 62 2.4.2 Kazakistan ve Güney Kore İlişkisi............................................................... 65 2.4.3 Dizi ve filmler (Hallyu 1.0).......................................................................... 66 2.4.4 Müzik: K-pop ve Q-pop (Hallyu 2.0) ...........................................................68 2.4.5 Kozmetik Ürünler ve Diğerleri (Hallyu 3.0 ve Hallyu 4.0)......................... 70 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: BULGULAR VE YORUM.......................................... 72 3.1 Derinlemesine Görüşmeler ....................................................................................72 3.2 Derinlemesine Görüşme Mülakat Formunun Hazırlanma Süreci .........................73 3.2.1 Görüşme Akışının Hazırlanması ..................................................................73 3.2.2 Görüşmelerin Gerçekleşmesi .......................................................................73 3.2.3 Araştırmanın Evreni ve Örneklemi ..............................................................74 3.2.4 Görüşmelerin Analiz Edilmesi .....................................................................75 3.2.5 Araştırmanın Sınırlılıkları ve Alan Araştırma Sırasında Yaşanan Sıkıntılar............................................................................................................... 76 3.3 Kimliklerin İfade Edinme Biçimleri ......................................................................76 3.4 Kimliklerin İfade Edinme Yolları: Ben’den Bize Geçiş ........................................77 3.5 Kimliklerin İfade Edinme Yolları: Mağduriyet ve Kuşaklar Çatışması.....................................................................................................................78 3.5.1 Sosyal Dışlanma ve Ayrımcılıkla Karşılaşma ..............................................79 ii 3.6 Kimliklerin İfade Edinme Yolları: Pratikler (Yaşam Tarzı, Giyim Tarzı ve Düşünce)...................................................................................................................... 80 3.7 Kimliklerin Oluşması .............................................................................................81 3.7.1 K-pop’a Gelmek, Başlangıç .........................................................................81 3.7.2 Sosyalizasyon: Arkadaş ve Çevre Değişimi.................................................83 3.8 Destek ....................................................................................................................86 3.8.1 Ebeveyn Tarafından Destek .........................................................................86 3.8.2 Arkadaşlardan Destek ..................................................................................86 3.9 K-pop ....................................................................................................................87 3.9.1 K-pop Hakkında Düşünceler....................................................................... 87 3.9.1.1 Olumlu İfadeler.................................................................................88 3.9.1.2 Olumsuz İfadeler...............................................................................89 3.9.2 K-pop Dinleme Nedeni ................................................................................90 3.9.3 K-pop Dinleme Amacı ............................................................................... 91 3.9.4 K-pop Dinleme: Hisler .................................................................................92 3.9.5 K-pop ve Motivasyon ...................................................................................93 3.9.6 K-Pop ve Diğerleri .....................................................................................94 3.10 Q-pop...................................................................................................................96 3.10.1 Q-pop Hakkında Düşünceler ..................................................................96 3.10.1.1 Olumlu İfadeler..........................................................................96 3.10.1.2 Olumsuz İfadeler.......................................................................97 3.10.2 Q-pop ve Gurur........................................................................................ 98 3.10.3 Q-pop ya da K-pop: Tercih ....................................................................98 3.10.4 Q-pop ve Önceki Kazak Pop Müziği .....................................................99 3.11 K-pop ve İntihar .................................................................................................101 SONUÇ ......................................................................................................................104 KAYNAKÇA ............................................................................................................113 EKLER .......................................................................................................................126 ÖZGEÇMİŞ..............................................................................................................144 iii KISALTMALAR ABD : Amerika Birleşik Devletleri AVM :