SPIS TREŚCI DR ANDRZEJ ANUSZ Antykomunizm skuteczny - dyskusja. 5 KRZYSZTOF LANCMAN Znaczki pocztowe KPN . 46 ANDRZEJ BISKUPSKI „Grzebią nas…” (rzecz o Tragedii Smoleńskiej) . 53 DR BOHDAN URBANKOWSKI Kultura, czyli racja stanu. 93 MAREK CHLEBUŚ Miejsce Polski w świecie . 100 DR MAREK ALBINIAK Rola Obrony Terytorialnej w systemie obronnym RP . 115 DR BOHDAN URBANKOWSKI Etyka jest jedna. Jak Niepodległość . 125 DR ANDRZEJ ZAPAŁOWSKI Bezpieczeństwo Polski zależy od szybkich decyzji w sprawie Donbasu . 145 PIOTR CIOMPA Drugi Obieg na Uchodźtwie . 151 ADAM OSTOJA-OWSIANY Wspomnienia z Kresów (Larissa). 158 POLECAMY… Stefan Melak – Książę Pamięci Narodowej . 266 Szanowni Państwo Czytelnicy! Paradoks historii sprawił, że pierw- rwanej od polskiej rzeczywistości, od szymi całkowicie wolnymi wyborami polskich spraw, polskich problemów, po odzyskaniu niepodległości były władzy butnie samozadowolonej. wybory samorządowe 1990 roku – W 6 numerze OPINII wątki bieżą- wybory do organów przedstawiciel- ce krzyżują się zatem z historycznymi, skich tego szczebla władzy publicznej, sięgając spraw dla Wspólnoty Na- który zawiaduje najpowszedniejszymi rodowej fundamentalnych. Andrzej sprawami tyczącymi codzienności Biskupski w eseju „Grzebią nas…” Polaków. Dopiero później przyszedł ukazuje Wspólnotę, która budzi się czas na wybór Prezydenta RP w gło- wobec narodowej tragedii. Bohdan sowaniu powszechnym, który umoż- Urbankowski pisze o etyce jako fun- liwił przekazanie insygniów władzy damencie działania wspólnotowego. Polski Niepodległej dla symboliczne- Andrzej Anusz przywołuje ciekawy go zachowania sukcesji państwowej. materiał historyczny – dyskusję na Jeszcze później wybrano parlament temat skuteczności działań obozu w wolnych wyborach. antykomunistycznego. Krzysztof Od tamtego momentu mija wła- Lancman przypomina historię pocz- śnie ćwierćwiecze i znowu jesteśmy ty KPN. Zamieszczamy też rozmowę świadkami i uczestnikami Zmiany, Piotra Ciompy z ostatnim premierem może nie tak zasadniczej, jak ta sprzed Rządu RP na Uchodźtwie. Na koniec 25 lat, ale z pewnością istotnej, jeśli – unikalny materiał wspomnieniowy chodzi o samoświadomość Wspólno- (I część), którego autorem jest rtm. ty – Zmiany dotyczącej gruntownego Adam Ostoja-Owsiany, Ojciec nasze- sprzeciwu wobec zacementowanej, go Patrona. skostniałej władzy, władzy wyalieno- wanej ze wspólnoty narodowej, ode- Marek J. Albiniak HISTORIA NN D R ANDRZEJ ANUSZ ANTYKOMUNIZM SKUTECZNY – DYSKUSJA [URBAŃSKI, LITYŃSKI, ARKUSZEWSKI, JANKOWSKI, GWIŻDŻ, SANDAUER, TOMASZEWSKI, SZCZYGIEŁ, ANDRZEJEWSKI, JANIAK, WIELOWIEYSKI, MARKIEWICZ] W grudniu 1999 roku w sali warszawskiej „Zachęty” odbyła się promocja książki mojego autorstwa pt. Scenariusze polityczne. Antykomunizm skuteczny. Dyskusja, która się wtedy odbyła, stała się okazją do podsumowania10-lecia odzyskanej Niepodległości i próby zarysowania perspektyw dla rządzącej wówczas koalicji Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności. Po latach pozwalam sobie przedstawić zapis tamtej debaty. Za pomoc w opracowaniu i redakcji tekstu dziękuję mojej córce Marcie Anusz. Andrzej Urbański: Dzień dobry Pań- kusja nad takim skromnym proble- stwu! Serdecznie witam wszystkich mem z centroprawicą w Polsce, czy zgromadzonych, jednocześnie bar- odniosła historyczne zwycięstwo, a nie dzo przepraszam za opóźnienie, ale byłoby tej dyskusji, gdyby nie książka z powodu pogody, jak sądzę, wszyscy Andrzeja Anusza, który tę śmiałą tezę, Państwo mieliście kłopoty z dotar- w tej książce opublikował. Dlaczego ciem. Staraliśmy się czekać na jeszcze śmiałą tezę, to ja myślę, że się wyjaśni jednego uczestnika, panelu na, pana w dalszym ciągu naszego spotkania. premiera Jana Olszewskiego, może Chciałbym zapoznać państwa z re- jeszcze dojedzie i stąd to opóźnienie, gułami gry na najbliższy czas. Od razu ale mimo wszystko ogromnie, jeszcze powiem, że to spotkanie ma dwie czę- raz serdecznie witam wszystkich. ści: część taką słowną, kiedy będzie- Proszę Państwa, zgromadziła nas my tutaj dyskutowali, mam nadzieję, dziś podwójna okazja. Jedną jest dys- że srodze będziemy z autorem pole- 5 nr 6 wiosna/2015 OPINIA nurtu niepodległościowego mizowali i drugą część bardziej taką zima dzisiaj przyszła, także na pewno zabawową, gdzie nadal można będzie wszyscy mieliśmy pewne kłopoty kontynuować dyskusję, czyli w dru- i tym bardziej dziękuję wszystkim że giej części serdecznie wszystkich za- przybyli, zaszczycili dzisiejsze spotka- praszamy na skromny bankiet. Wrócę nie, dzisiejszą dyskusję. W udziale teraz do tej pierwszej części. Otóż re- przypadł mi głos wprowadzający do ferat wprowadzający wygłosi Andrzej dzisiejszego panelu i to wprowadzenie Anusz. Potem zabiorą głos paneli- wynika z podstawowej tezy którą za- ści. Potem będziemy prosili państwa warłem w książce „Scenariusze poli- o udział w rozmowie, a potem na tyczne. Antykomunizm skuteczny”, koniec jeszcze krótkie repliki. Mam jakże wiele przez te dwadzieścia parę nadzieję, że w ten sposób sprawnie lat wydarzyło się w Polsce. Był to czas nam pójdzie ta debata. Ta debata jest tworzenia się opozycji demokratycz- pierwszą z kilku, które zaplanowali- nej wobec PRL, wyboru kardynała śmy myśląc o tym, że sytuacja cen- Karola Wojtyły na papieża, powstania troprawicy w Polsce jest taka jaka jest. „Solidarności”, wprowadzenia stanu O tym będziemy rozmawiali i być wojennego, fenomenu niezależnego może w związku z tym warto o tym społeczeństwa obywatelskiego, me- częściej głośno i donośnie rozmawiać. diacyjnej roli Kościoła katolickiego Bardzo proszę, Andrzej Anusz. zmiany pokoleniowej w opozycji wio- Andrzej Anusz: Dzień dobry, dobry dącej do sukcesu Solidarności. Był to wieczór. Dziękuję bardzo wszystkim okres trudnego kompromisu okrągłe- za przybycie. Tak jak już to spotkanie go stołu zwycięstwa komitetów oby- nasze dzisiejsze miało się odbyć, watelskich w 1989 roku, ale i czas w pewnym momencie się zastanawia- wojny na górze, obalenia rządu Jan liśmy czy nie będzie dwóch takich du- Olszewskiego i powrotu postkomuni- żych utrudnień, bo dzisiaj taka dra- stów do władzy, była to wreszcie prze- matyczna debata podatkowa i zwłasz- grana Lecha Wałęsy w wyborach pre- cza parlamentarzyści się zastanawiali, zydenckich, ale i czas udanej konsoli- czy wszyscy dotrzemy na czas. Udało dacji polskiej centro-prawicy i po- się, podatki zostały uchwalone, my wstania Akcji Wyborczej Solidarność, też jesteśmy, no w zasadzie na czas i jej wyborczego zwycięstwa. Więk- i druga sprawa to atak zimy także szość uczestników tych zdarzeń żyje 6 OPINIA nurtu niepodległościowego nr 6 wiosna/2015 i nadal ma decydujący wpływ na na- pierwsze: pokonanie komunizmu i li- szą politykę myślę, że przysłowie kwidacja totalitaryzmu w Polsce, po „obyś żył w ciekawych czasach” do- drugie odzyskanie pełnej niepodległo- skonale do nich pasuje. W naszej hi- ści, po trzecie budowa demokracji, storii to powiedzenie najczęściej zwią- i normalnego rynku, po czwarte zane było z tragicznymi wydarzenia- członkostwo Polski w światowym sys- mi. Teraz jest inaczej – Polska znajdu- temie bezpieczeństwa NATO, po pią- je się w bezpiecznym położeniu mię- te: bliska perspektywa integracji dzynarodowymi. Ma dobre perspek- z Unią Europejską, po szóste stworze- tywy rozwoju na przyszłość w polityce nie mechanizmu dekomunizacji PRL, wewnętrznej. Przez te lata zmieniły się myślę tu o ustawie lustracyjnej o po- sposoby uprawiania polityki związane wołaniu Instytutu Pamięci Narodo- jest to przede wszystkim z rolą i siłą wej, po siódme wolny rynek mediów, nowych technologii. Moje pokolenie, i system praw obywatelskich, po ósme które określiłbym jako dzieci drugie- warunki dla rozwoju polskiej klasy go obiegu coraz częściej współpracuje średniej, po dziewiąte konsekwentne z młodszym pokoleniem dziećmi In- wprowadzenie mechanizmów gospo- ternetu. Dawniej w polityce domino- darki zrównoważonego wzrostu eko- wało słowo pisane i mówione, obec- nomicznego, i wreszcie po dziesiąte nie przeważa obraz oraz przetworzona narzucenie przeciwnikom języka, i za- przez nowoczesne technologie infor- sad demokracji oraz wolnego rynku. macja. Uprawianie działalności poli- Antykomunizm, więc w Polsce zwy- tycznej uległo zdecydowanemu przy- ciężył, ale nie oznacza to, że postawa spieszeniu, ilość informacji pobiera- antykomunistyczna straciła rację nych i wysyłanych jest już tak duża, że bytu. W nowej rzeczywistości poli- ich odpowiednie przetworzenie stało tycznej naszego kraju. Istnieje potrze- się koniecznością jednak wierzę, że ba zaktualizowania i nowego zdefi nio- przyszłość polityki to połączenie tra- wania pojęcia antykomunizmu. Anty- dycji z nowoczesnością. Tak przynaj- komunizm w swej klasycznej formie mniej widzę przyszłość obozu polskiej już nie istnieje w świadomości Pola- centro-prawicy. Z przeszłości naszego ków. Jeśli dziś mówimy, że komunizm obozu możemy być dumni. Zrealizo- upadł, to nie oznacza to że w naszym waliśmy nasze historyczne cele. Po życiu nie ma już elementów komuni- 7 nr 6 wiosna/2015 OPINIA nurtu niepodległościowego stycznego porządku, wręcz przeciwnie niezależnych i walczących o niepodle- – siła komunizmu w Polsce jest wręcz głość Polski. W swej tradycji politycz- ogromna. Dlatego ma sens mówienie nej AWS uważa się za kontynuatorkę o tym w odniesieniu do sfery polityki tradycji opozycji demokratycznej, w stosunku do Sojuszu Lewicy De- a zwłaszcza spuścizny Solidarności. mokratycznej, partii politycznej, któ- Postawa antykomunistyczna oznacza- ra uznaje, że jest organizacją, która ła przede wszystkim niezgodę na brak kontynuuje działalność Polskiej Zjed- suwerenności państwa polskiego, tak noczonej