OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE sporządzone na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości Świercze Opracował: mgr Rafał Łucki OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE SPORZĄDZONE NA POTRZEBY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIEJSCOWOŚCI ŚWIERCZE GMINA ŚWIERCZE, 2020 Spis treści Wstęp .............................................................................................................................................. 3 1. Cel i zakres opracowania ......................................................................................................... 7 2. Metoda opracowania ................................................................................................................ 7 3. Kompleksowa charakterystyka obszaru opracowania ......................................................... 7 3.1. Informacje ogólne ................................................................................................................ 7 3.2. Położenie fizyczno-geograficzne ....................................................................................... 12 3.3. Położenie na tle obszarów prawnie chronionych .............................................................. 13 3.4. Obszary i obiekty chronione na podstawie przepisów o ochronie zabytków .................... 15 3.5. Rzeźba terenu .................................................................................................................... 15 3.6. Budowa geologiczna ......................................................................................................... 16 3.7. Warunki podłoża budowlanego i użytkowanie terenu ...................................................... 17 3.8. Złoża surowców i obszary górnicze ................................................................................. 19 3.9. Gleby ................................................................................................................................. 19 3.10. Wody podziemne ............................................................................................................ 21 3.11. Wody powierzchniowe ................................................................................................... 27 3.12. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi i osuwisk ziemnych ........................ 28 3.13. Warunki klimatyczne ...................................................................................................... 28 3.14. Szata roślinna, lasy oraz roślinność potencjalna ............................................................. 33 3.15. Fauna i flora .................................................................................................................... 35 4. Jakość środowiska oraz jego zagrożeń wraz z identyfikacją źródeł tych zagrożeń .......... 36 4.1 Hałas .................................................................................................................................... 36 4.2. Zanieczyszczenia i degradacja gleb ................................................................................... 39 4.3. Zanieczyszczenia wód powierzchniowych ........................................................................ 43 4.4. Zanieczyszczenia wód podziemnych ................................................................................. 46 4.5. Jakość powietrza ................................................................................................................ 49 4.6. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego - jakość powietrza według oceny rocznej wykonanej przez WIOŚ ......................................................................................................... 50 4.7. Zmiany klimatu .................................................................................................................. 53 5. Ograniczenia w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ..................................... 54 OGRANICZENIA FORMALNO – PRAWNE ........................................................................ 54 Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy o ochronie przyrody .................................... 54 Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych ......... 54 Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy prawo wodne ............................................... 55 Ograniczenia wynikające z przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami .............................................................................................................................. 56 Ograniczenia wynikające z funkcjonowania infrastruktury technicznej ............................... 56 6. Struktura przyrodnicza obszaru, w tym różnorodność biologiczna .................................. 57 7. Ocena odporności środowiska na degradację oraz zdolność do regeneracji ..................... 58 8. Wstępna prognoza dalszych zmian zachodzących w środowisku ....................................... 58 2 OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE SPORZĄDZONE NA POTRZEBY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIEJSCOWOŚCI ŚWIERCZE 9. Przyrodnicze predyspozycje funkcjonalno - przestrzenne i ocena przydatności środowiska ............................................................................................................................... 60 10. Wnioski do projektu planu .................................................................................................. 61 11. Spis rysunków ....................................................................................................................... 66 12. Spis tabel ................................................................................................................................ 67 Wstęp Podstawą prawną sporządzania Podstawowych opracowań ekofizjograficznych jest art. 72 ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2019 r., poz. 1396 z późn. zm.) oraz § 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298). Opracowanie ekofizjograficzne stanowi podstawowy materiał wyjściowy do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Podstawowe opracowanie ekofizjograficzne (zwane dalej „opracowaniem”) sporządza się w postaci opisowej i kartograficznej, w celu dokonania rozpoznania i charakterystyki stanu środowiska przyrodniczego badanego terenu. Rozpoznania dokonuje się w podziale na poszczególne elementy środowiska z uwzględnieniem wzajemnych powiązań oraz procesów w nim zachodzących. Celem opracowania jest postawienie diagnozy stanu środowiska przyrodniczego, rozpoznanie jego zagrożeń oraz ich identyfikację. Elementem opracowania jest określenie wstępnej prognozy dalszych zmian, jakie zachodzić będą w środowisku. Prognoza, o której mowa wyżej, ma polegać na określeniu kierunków i możliwej intensywności przekształceń i degradacji środowiska, będących wynikiem dotychczasowego zagospodarowania i użytkowania terenów. Celem opracowania ekofizjograficznego jest również wskazanie na przyrodnicze predyspozycje analizowanego terenu do kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej, polegające na wskazaniu obszarów, które powinny pełnić funkcje przyrodnicze. Kolejnym elementem składającym się na zakres merytoryczny opracowania, jest określenie możliwości rozwoju i ograniczeń dla różnych rodzajów użytkowania i form zagospodarowania terenu. Określenie uwarunkowań ekofizjograficznych dla terenów objętych analizą ma na celu: . określenie przydatności poszczególnych terenów dla rozwoju funkcji użytkowych, . wskazanie terenów, których użytkowanie i zagospodarowanie, z uwagi na cechy zasobów środowiskowych i ich rolę w strukturze przyrodniczej obszaru, powinno być podporządkowane potrzebom zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska i zachowania różnorodności biologicznej, . określenie ograniczeń wynikających z konieczności ochrony zasobów środowiska lub występowania uciążliwości i zagrożeń środowiska oraz wskazanie obszarów, na których ograniczenia te występują. Zakres merytoryczny niniejszego opracowania ekofizjograficznego wynika z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298) i obejmuje w szczególności elementy, wskazane w § 6 wyżej wymienionego rozporządzenia. Podstawą przystąpienia do sporządzenia niniejszego opracowania ekofizjograficznego jest uchwała Nr 70/IX/2019 Rady Gminy Świercze z dnia 1 sierpnia 2019r. w sprawie 3 OPRACOWANIE EKOFIZJOGRAFICZNE SPORZĄDZONE NA POTRZEBY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIEJSCOWOŚCI ŚWIERCZE przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości Świercze. Niniejsze opracowanie zostało sporządzone m.in. w oparciu o następujące akty prawne, publikacje fachowe oraz opracowania w formie kartograficznej: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r., poz. 1396 z późn. zm.); Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1614 z późn. zm.); Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity: Dz. U. 2018 r., poz. 2081 z późn. zm.); Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gatunków rolnych i leśnych (tekst jednolity: Dz. U. 2017 r., poz. 1161); Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2018 r., poz. 2268 z późn. zm.); Ustawa