YYSQ – www.yysq.org www.kitabxana.net Milli Virtual-Elektron Kitabxananın təqdimatında “Xarici müəlliflərin Azərbaycan və Qarabağa aid e-kitabları”: 117 (16-2014) Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi (Tarixi həqiqətlər, faktlar...) YYSQ - Milli Virtual Kitabxananın e-nəĢri Bаkı, YYSQ – 2014 2014 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri www.kitabxana.net Milli Virtual-Elektron Kitabxananın təqdimatında Bu elektron nəĢr Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumunun hazırladığı, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Yanında Qeyri-Hökumət TəĢkilatlarına Dövlət Dəstəyi ġurası tərəfindən qismən maliyyələĢdirilən "Xarici müəlliflərin Azərbaycana - Qarabağa aid müxtəlif dillərdəki kitablarının virtual e-nəĢrə hazırlanması, elektron sərgisi və yayımı" kulturoloji layihəsi çərçivəsində təqdim edilir. http://www.kitabxana.net - Milli Virtual-Elektron Kitabxananın dəstəyilə “Xarici müəlliflərin Azərbaycan və Qarabağa aid e-kitabları” Kulturoloji- bədii layihəsi çərçivəsində nəĢrə hazırlanıb və yayılır. Elektron Kitab N 117 (16 - 2014) Kulturoloji layihənin bu hissəsini maliyyələĢdirən qurum: YYSQ - http://www.yysq.org ARPYQHTDDġ - http://www.cssn.gov.az Bütün silsiləylə buradan tanıĢ olun: http://www.kitabxana.net/?oper=e_kitabxana&cat=172 Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 2 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri DĠQQƏT Müəlliflik hüququ Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və əlaqədar beynəlxalq sənədlərə uyğun qorunur. Müəllifin razılığı olmadan kitabın bütöv halda, yaxud hər hansı bir hissəsinin nəşri, eləcə də elektron informasiya daşıyıcılarında, İnternetdə yayımı yasaqdır. Bu qadağa kitabın elmi mənbə kimi istifadəsinə, araşdırma və tədqiqatlar üçün ədəbiyyat kimi göstərilməsinə şamil olunmur. Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 3 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi (Tarixi həqiqətlər, faktlar...) YYSQ - Milli Virtual Kitabxananın e-nəĢri Bаkı, YYSQ – 2014 Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 4 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Camal Zeynaloğlu:“Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi” (Azərbaycan dilində) Redaktor: Həqiqət Kərimova, fəlsəfə elmləri namizədi, dosent. Bakı, “UniPrint” nəĢriyyatı – 2014, - 460 səh. Bu kitab Camal Zeynaloğlunun oxucuları ilə on ikinci görüşüdür. Kitabda müəllifin Qarabağ savaşına həsr olunmuş sənədli povesti, hekayələri, məqalələri, ayrı-ayrı tanınmış yazarların Qarabağ haqqındakı yazıları, Dağlıq Qarabağın tarixi, Xocalı soyqırımına dair tarixi həqiqətlər, faktlar, Xocalı şahidlərinin ifadələri və qandondurucu şəkillər verilib. Burada eyni zamanda Birinci Dünya müharibəsi dövründə erməniləri hər vasitə ilə himayə və müdafiə edən rusların onları türklərə qarşı necə silahlandırmasından, törətdikləri kütləvi qırğından, terrordan, erməni vandalizmindən söhbət açılır və dünyadakı erməni terror təşkilatlarının adları açıqlanır... 264700009 C--------------------Qrifli nəĢr 095 - 2014 © C. Zeynaloğlu – 2014 ĠSBN: 978 - 99 - 52 - 440 - 01- 8 Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 5 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri “Bütövlükdə Azərbaycan xalqına qarĢı yönəldilmiĢ Xocalı soyqırımı öz ağlasığmaz qəddarlığı və qeyri-insani cəza üsulları ilə bəĢər tarixində bir vəhĢilik aktıdır. Bu soyqırım, eyni zamanda, bütün bəĢəriyyətə qarĢı tarixi bir cinayətdir.” Heydər Əliyev "Vətənin bütövlüyü, millətin istiqlalı təhlükədədir. Millətin istiqlalını yenə millətin əzmi və qərarı xilas edəcəkdir..." Mustafa Kamal Atatürk “Tarixi Azərbaycan torpaqları olan Qarabağ və Zəngəzura XX əsrin əvvəllərindən baĢlayaraq erməni əhalisinin yerləĢdirilməsi, demoqrafik vəziyyətin zorla dəyiĢdirilməsi 1905, 1918-ci illərdə Azərbaycanlı əhalisini qorxutmaq və qovmaq məqsədi güdən kütləvi qırğınlar, 1920-ci ildə Zəngəzurun Ermənistana verilməsi, 1948- 1953-cü illərdə yüz minlərlə Azərbaycanlının indiki Ermənistan ərazisindəki əzəli yurdlarından köçürülməsi xalqımıza qarĢı erməni təcavüzünün qanlı səhifələridir.” Ġlham Əliyev Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 6 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Bunu hamı bilməlidir! 1813-1828-ci ilə qədər Azərbaycan ərazisi təxminən 410 min kv.km. idi. 1813-1828-ci illərdə Azərbaycan əraziləri: Ġran əsarəti altındakı Cənubi Azərbaycan - sahəsi təxminən 280 min kv.km. idi. Rusiya əsarəti altındakı ġimali Azərbaycan - sahəsi təxminən 130 min kv.km. idi. 1918-ci ildə Rusiyanın təzyiqi ilə ermənilərə verilmiĢ Ġrəvan xanlığı - sahəsi 9 min kv.km. olmuĢdu. Rusiya əsarəti altındakı Dərbənd xanlığı - sahəsi təxminən 7min kv.km. idi. 1918-1920-ci illərdə Azərbaycan Demokratik Respublikasının qurulduğu ərazisinin sahəsi təxminən 114 min kv.km. idi. 1920-ci ildə ADR-i iĢğal edən rus sovet imperiyasınn bölüĢdürdüyü Azərbaycan əraziləri: Ermənistan SSR-nin qismən nəzarətinə verilən Zəngəzur, Göyçə, ġərur, Dərələyəz, Dilican və gürcülərin qismən nəzarətinə verilən (Gürcüstan SSR) Borçalı – birlikdə sahəsi: təxminən 27,4 min kv.km. idi. 1920-1991-ci illərdə SSRĠ əsarəti altında qalmıĢ Azərbaycan SSR-nin ərazisi - 86,4 min kv.km. olmuĢdu. Azərbaycanın 1988-1994-cü illərdə ermənilər tərəfindən iĢğal edilmiĢ əraziləri: KeçmiĢ Dağlıq Qarabağ - (ġuĢa, Xankəndi, Xocalı, Əskəran, Xocavənd, Ağdərə, Hadrut). ĠĢğal tarixi – 1988-1994-cü illər. Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 7 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Sahəsi: 4400 kv.km. ġərur rayonunun Kərki və Günnüt kəndləri (17 fevral 1990) - 19 kv.km. Laçın (17 may 1992-ci il)- 1835 kv.km. Ağdam (23 iyul 1993-cü il) - 1094 kv.km. Cəbrayıl (18 avqust 1993-cü il) - 1050 kv.km. Füzuli (23 avqust 1993-cü il) - 1386 kv.km. Qubadlı (31 avqust 1993-cü il) - 802 kv.km. Zəngilan (30 oktyabr 1993 - cü il) - 707 kv.km. Qazax rayonun 7 kəndi: Yuxarı Əskipara, AĢağı Əskipara, Barxudarlı, Qızıl Hacılı, Sofulu, Xeyrimli, Bağanis Ayrım. I Qarabağ savaĢı dövründə Azərbaycanın 13.300 kv. km. ərazisi iĢğal olundu. Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 8 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Ön söz Tarixin bizə çatdırdığı çox həqiqətlər var. Hələ tələbə ikən BDU-da tarix fakültəsində mənə dərs deyən müəllimlərim marksist-leninçi ideologiyanın aĢıladığı nə vardısa bizə onu da öyrədir, xalqlar dostluğunu ön xəttə çəkirdilər. O zaman biz tələbələr haçansa təkrarlanacaq tarixi hadisələrin fərqinə belə varmadan ermənilərlə yaxından dostluq edir, saxta səmimiyyətlərə inanırdıq. Lakin zaman keçdikcə hər Ģey dəyiĢdi. Avantyurist erməni siyasətçilərinin xəyanətkarcasına iĢləyib hazırladıqları “Böyük Ermənistan” ideyası öz iyrənc bəhrəsini hələ 1885-ci ildə Ġstanbulda “Armenakan” inqilabçı- separatçı partiyasının əsasının qoyulması ilə baĢlandı. 1887-ci ildə Cenevrədə “Hnçak”, 1890-cı ildə Tiflisdə “DaĢnaksütyun” partiyaları öz nizamnamə və proqram sənədlərində “Böyük Ermənistan” dövlətini qurmaq kimi sərsəm xəyallarını əks etdirdilər. XIX əsrin sonlarında Türkiyədə Osmanlı imperiyasının bu ilhaqa imkan verməməsi erməni siyasətçilərinin keçmiĢdə olduğu kimi rusiyaya yenidən üz tutmağa, din qardaĢları vasitəsilə öz Ģovinist ideyalarında onlardan dəstək almağa istiqamətləndirdi. Qafqaz “Böyük Ermənistan” ideyası üçün əsas hədəf idi. Hələ 1828-ci ildə Ġrandan, Suriyadan, Türkiyədən, Livandan Qafqaza bir milyona qədər erməni köçürülsə də, bu statistik göstərici onların sayca xeyli aĢağı səviyyədə olduğunu göstərirdi. Məhz bu ərazidə ermənilərin sayca üstünlük qazanması üçün “DaĢnaksütyun” partiyası Azəri türklərini kütləvi Ģəkildə məhv etmək üçün 1905-ci ilin fevralında Bakıda qırğın törətdi. Ġrəvan, Naxçıvan və Zəngəzurda erməni terror dəstələrinin törətdikləri cinayət nəticəsində böyük insan təlafatlarına səbəb oldu və yerli azərbaycanlılar öz ata-baba yurdlarını tərk etmək məcburiyyətində qaldılar. Camal Zeynaloğlu Qarabağ dərdi – erməni vandalizmi 9 www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri “DaĢnaksütyun” partiyası bu gün də öz terrorçu fəaliyyəti ilə böyük fəlakətlərə, insan itkisinə səbəb olmuĢdur. Bu bir tarixdir. Azərbaycanın tarix salnaməsinə qanla yazılan cinayətlər toplusudur. Əzəli Azərbaycan torpaqlarına iyrəncliklə göz dikən, bu yolda hər cür alçaqlığa yol verən erməni separatçılarının planauyğun Ģəkildə törətdiyi ağlasığmaz əməlləridir. Bu cinayətlər arxivlərdə saxlanılan məruzələrdə, ayrı-ayrı çıxıĢlarda bu günə qədər saxlanmaqdadır. Azərbaycanlılara qarĢı aparılan repressiyalar 1965-ci ildən baĢlayaraq milli-dini zəmində daha da gücləndi. 1965-ci ilin aprelin 24-də ermənilərə qarĢı guya Türkiyədə baĢ verən qondarma soyqırımın 50 illik yubileyi keçirildi. Bundan sonra Azərbaycanlılara qarĢı zorakılıq, hədə-qorxu və təzyiqlər daha da artdı. Müxtəlif ölkələrdə erməni lobbisinin təsir gücünə arxalanan ermənilərin istəyi hər Ģeydən öncə Qarabağın Azərbaycandan qoparılıb Ermənistana birləĢdirilməsi idi. 1988-ci ilin əvvəllərində Ġrəvanda “Miatsum”, Dağlıq Qarabağda “Krunk” təĢkilatlarının yaranması da bu məqsədə xidmət edirdi. 1988-ci il fevralın 27-28-də Sumqayıtda ermənilərin törətdiyi hadisələr azərbaycanlılara qarĢı düĢmənçilik hissi aĢılamaq, onların vəhĢi bir xalq kimi dünyaya tanıtmaq yolunda əsas göstərici oldu. Qərbi Azərbaycanda yaĢayan ermənilər əslində ermənilərin əməli olub, azərbaycanlıların adına uydurulan hadisəyə biganə qalmadılar. Qafanda, Meğridə, Sisyanda və Gorusda azərbaycanlılara qarĢı ağır təzyiqlər mart ayında