GGMMIINNAA SSKKWWIIEERRZZYYNNAA PPRROOGGRRAAMM OOCCHHRROONNYY ŚŚRROODDOOWWIISSKKAA DDLLAA GGMMIINNYY SSKKWWIIEERRZZYYNNAA nnaa llaattaa 22000099--22001122 zz ppeerrssppeekkttyywwąą ddoo rrookkuu 22001188 Skwierzyna, wrzesień 2011 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SKWIERZYNA NA LATA 2009-2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018 BIURO PROJEKTOWE 60-401 POZNAŃ, ul. Wiślana 46 e-mail: [email protected] tel. 0-61 8433485, tel./fax. 8430630 www.abrys-technika.pl TYTUŁ OPRACOWANIA: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SKWIERZYNA NA LATA 2009-2012 z perspektywą do roku 2018 ZLECENIODAWCA: Gmina Skwierzyna ul. Rynek 1 66-440 Skwierzyna WYKONAWCA: ABRYS Technika Sp. z o.o. mgr Alicja Bunikowska ul. Wiślana 46 60-401 Poznań Prezes Zarządu AUTORZY OPRACOWANIA: mgr inż. Katarzyna Cieszyńska Główny autor i koordynator projektu: Specjalista ds. ochrony środowiska Współautorzy: mgr inż. Monika Szulc Specjalista ds. ochrony środowiska Skwierzyna, wrzesień 2011 ABRYS Technika Sp. z o. o. tel./fax. 061 8430 630, 061 8432 554 2 ul. Wiślana 46, 60-401 Poznań e-mail:[email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SKWIERZYNA NA LATA 2009-2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018 SPIS TREŚCI I. WSTĘP 6 1.1. Podstawa prawna opracowania ................................................................................. 6 1.2. Przedmiot i zakres opracowania................................................................................. 6 1.3. Potrzeba i cel opracowania ........................................................................................ 6 1.4. Metodyka opracowania Programu Ochrony Środowiska .......................................... 7 1.5. Terminologia............................................................................................................... 9 1.5.1. Terminologia z zakresu rozwoju zrównoważonego ............................................ 9 1.5.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska....................................................... 9 1.5.3. Terminologia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej...................................... 10 II. CHARAKTERYSTYKA GMINY 13 2.1. Dane administracyjne............................................................................................... 13 2.2. Położenie fizycznogeograficzne................................................................................ 14 2.3. Warunki klimatyczne ................................................................................................ 14 2.4. Użytkowanie terenu ................................................................................................. 15 2.5. Uwarunkowania gospodarcze .................................................................................. 16 2.6. Uwarunkowania społeczne....................................................................................... 17 2.6.1. Procesy demograficzne...................................................................................... 17 2.6.2. Struktura bezrobocia ......................................................................................... 19 2.7. Turystyka i walory kulturowe ................................................................................... 20 III. INFRASTRUKTURA GMINY 22 3.1. Gospodarka wodno – ściekowa................................................................................ 22 3.1.1. Zaopatrzenie w wodę ........................................................................................ 22 3.1.1.1. Ujęcia wód .................................................................................................. 22 3.1.1.2. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia ........................................ 23 3.1.1.3. Charakterystyka sieci wodociągowej ......................................................... 24 3.1.2. Gospodarka ściekowa........................................................................................ 25 3.1.2.1. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej .......................................................... 25 3.1.2.2. Oczyszczalnie ścieków ................................................................................ 26 3.2. Gospodarka odpadami ............................................................................................. 28 3.3. Komunikacja ............................................................................................................. 31 3.4. Sieć ciepłownicza i gazowa....................................................................................... 31 3.4.1. Ciepłownictwo................................................................................................... 31 3.4.2. Gazownictwo ..................................................................................................... 32 3.5. Energia odnawialna .................................................................................................. 32 IV. OCENA I ANALIZA ZASOBÓW I SKŁADNIKÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 33 4.1. Rzeźba terenu i gleby................................................................................................ 33 4.1.1. Degradacja gleb ................................................................................................. 34 4.2. Wody podziemne...................................................................................................... 37 4.2.1. Charakterystyka ogólna wód podziemnych ...................................................... 37 4.2.1.1. Jakość wód podziemnych ........................................................................... 38 ABRYS Technika Sp. z o. o. tel./fax. 061 8430 630, 061 8432 554 3 ul. Wiślana 46, 60-401 Poznań e-mail:[email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY SKWIERZYNA NA LATA 2009-2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018 4.3. Wody powierzchniowe............................................................................................. 39 4.3.1. Jakość wód powierzchniowych.......................................................................... 40 4.3.2. Źródła i tendencje przeobrażeń wód powierzchniowych ................................. 42 4.4. Powietrze atmosferyczne ......................................................................................... 43 4.4.1. Emisja zanieczyszczeń na terenie gminy ........................................................... 47 4.4.2. Metody ograniczania emisji zanieczyszczeń do powietrza ............................... 49 4.5. Klimat akustyczny ..................................................................................................... 51 4.5.1. Hałas komunikacyjny......................................................................................... 52 4.5.2. Hałas przemysłowy............................................................................................ 54 4.5.3. Hałas komunalny ............................................................................................... 55 4.6. Pola elektromagnetyczne ......................................................................................... 55 4.7. Charakterystyka elementów przyrody ożywionej.................................................... 56 4.7.1. Ogólna charakterystyka..................................................................................... 56 4.7.2. Zieleń urządzona................................................................................................ 57 4.7.3. Przyczyny degradacji szaty roślinnej i przeobrażeń fauny ................................ 58 4.8. Formy ochrony przyrody .......................................................................................... 58 4.8.1. Rezerwaty przyrody........................................................................................... 59 4.8.2. Pomniki przyrody............................................................................................... 59 4.8.3. Użytki ekologiczne ............................................................................................. 61 4.8.4. Zespoły przyrodniczo - krajobrazowe................................................................ 63 4.8.5. Obszary chronionego krajobrazu....................................................................... 63 4.8.6. Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000......................................................... 64 4.9. Poważne Awarie ....................................................................................................... 66 V. POLITYKA I HARMONOGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA 68 5.1. Założenia rozwoju społeczno – gospodarczego w świetle ochrony środowiska...... 68 5.1.1. Cele i kierunki działań w zakresie ochrony środowiska określone w strategii rozwoju gminy Skwierzyna .......................................................................................... 68 5.1.2. Cele i kierunki działań w zakresie ochrony środowiska określone w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Międzyrzeckiego.................................................... 70 5.2. Cele, kierunki i zadania do realizacji w ramach Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Skwierzyna ........................................................................................................... 73 5.2.1. Harmonogram realizacji zadań ekologicznych .................................................. 78 VI. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO - INFORMACYJNEGO 96 6.1. Potrzeba edukacji ekologicznej ................................................................................ 97 6.2. Społeczne kampanie informacyjne........................................................................... 97 6.2.1. Media w kampanii informacyjnej.....................................................................