ROA Titel Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Weert Annemarie Künn Davey Poulissen ROA Factsheet ROA-F-2019/3 - Weert Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt | ROA Research Centre For Education and the Labour Market | ROA Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Weert Snelle feiten en cijfers1 In deze factsheet maken we voor de gemeente Weert inzichtelijk wat de absolute en relatieve omvang is van een viertal groepen inwoners met een risicopositie, 1. Ongeveer 19,9% van de 15 tot en met 67-jarige namelijk: inwoners van de gemeente Weert bevindt zich in een risicopositie omdat zij een 1. Personen met een arbeidsongeschiktheids- arbeidsongeschiktheids-, werkloosheids- of uitkering bijstandsuitkering ontvangen, of omdat zij 2. Personen met een werkloosheidsuitkering inactief zijn op de arbeidsmarkt. 3. Personen met een bijstandsuitkering 2. Het percentage personen dat zich in een 4. Personen die inactief zijn zonder dat zij onderwijs risicopositie bevindt, is binnen de gemeente volgen of één of meerdere van de hierboven Weert het hoogst in de wijk Fatima (28,2%). genoemde uitkeringen ontvangen. Personen die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt of een pensioenuitkering ontvangen worden niet als inactief bestempeld. 1. Inleiding Omdat het mogelijk is dat inwoners naast het In december 2018 is een factsheet gepubliceerd ontvangen van de drie genoemde uitkeringstypes waarin de omvang van de risicogroepen in Limburg werken, brengen we tevens in kaart welk deel van de in kaart is gebracht op peildatum 31 december 2015.2 uitkeringsafhankelijken naast hun uitkering betaald Voortbouwend op deze zogenaamde nulmeting, werk verricht. Personen die naast het ontvangen bekijken we in deze factsheet de situatie in de van een uitkering betaald werk verrichten lopen om gemeente Weert op 31 december 2017. De gemeente allerhande redenen minder risico. Allereerst wordt hun Weert telde op 31 december 2017 32.582 inwoners die uitkering aangevuld door inkomen uit werk, waardoor tot de potentiële beroepsbevolking behoorden én hun financiële positie over het algemeen beter zal op 31 december 2015 reeds in Nederland woonachtig zijn dan zonder deze inkomsten. Daarnaast kan het waren.3 Dat wil zeggen dat zij, gezien hun leeftijd, in feit dat zij actief zijn op de arbeidsmarkt het risico op principe actief zouden kunnen zijn op de arbeidsmarkt.4 maatschappelijke uitsluiting verkleinen. Tot slot kan Een deel van deze inwoners bevindt zich echter in het feit dat zij betaald werk verrichten het risico op een risicopositie omdat zij uitkeringsafhankelijk en/ langdurige uitkeringsafhankelijkheid verminderen. of niet actief op de arbeidsmarkt zijn. Daardoor is hun financiële positie vaak ook zwak en lopen ze op termijn Om de cijfers voor de gemeente Weert in context een groter risico op langdurige uitkeringsafhankelijkheid te plaatsen, vergelijken we deze met cijfers voor en maatschappelijke uitsluiting. de provincie Limburg als geheel, de verschillende COROP-regio’s (Noord-, Midden- en Zuid-Limburg) en Nederland als geheel. Deze factsheet geeft daarmee de omvang van de verschillende risicogroepen in 1 Tot de gemeente Weert behoren (in 2017) de volgende de gemeente Weert weer en vergelijkt deze met de wijken: Altweerterheide, Biest, Boshoven, Fatima, genoemde referentieregio’s. Dit is een belangrijke Graswinkel, Groenewoud, Kazernelaan, Keent, Laar en eerste stap alvorens bekeken kan worden wat de Hushoven, Leuken, Moesel, Molenakker en Kampershoek, specifieke (en complexe) problematiek is van de mensen Stramproy, Swartbroek, Tungelroy en Weert-Centrum. 2 Zie: ROA (2018) Omvang risicogroepen in Limburg, ROA-F- die tot deze risicogroepen behoren en in hoeverre 2018/20. re-integratiebeleid uitstroom uit een risicosituatie kan 3 Mensen die tussen 31 december 2015 en 31 december stimuleren. 2017 geïmmigreerd zijn vallen dus buiten het bereik van deze factsheet. Deze toevoeging wordt in de rest van de factsheet niet herhaald. 4 De potentiële beroepsbevolking wordt door ons gedefinieerd als alle inwoners in de leeftijd 15 tot en met 67 jaar. 2 Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Factsheet Weert ROA-F-2019/3 - Weert 2. Inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering TABEL1. Overzicht van de absolute en relatieve omvang van inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering (AO-uitkering) Aantal inwoners met een Aantal inwoners behorend tot de Percentage inwoners met een Percentage werkende onder AO-uitkering potentiële beroepsbevolking AO-uitkering inwoners met een AO-uitkering Gemeente Weert 2.274 32.582 7% 19,9% Noord-Limburg 12.364 187.721 6,6% 20,6% Midden-Limburg 12.629 157.217 8% 17,7% Zuid-Limburg 39.810 395.604 10,1% 15% Limburg totaal 64.803 740.542 8,8% 16,6% Nederland totaal 727.889 11.460.361 6,4% 17,9% Bron: ROA, berekeningen op basis van microdata van het CBS Tabel 1 geeft een overzicht van de Figuur 1 geeft voor iedere Limburgse gemeente omvang van het aantal personen met een het percentage inwoners weer dat een arbeidsongeschiktheidsuitkering in de gemeente Weert. arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt. Om de cijfers voor Weert in context te plaatsen worden ze ook vergeleken met de cijfers voor de provincie Uit Figuur 1 valt het volgende af te leiden: Limburg als geheel en de drie onderliggende COROP- regio’s Noord-, Midden- en Zuid-Limburg. • Het percentage inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering verschilt aanzienlijk Uit Tabel 1 zijn een aantal conclusies te trekken: tussen de Limburgse gemeentes. • De gemeente Weert staat op de 9e plek in Limburg • De gemeente Weert telde op 31 december 2017, 2.274 wat betreft het percentage inwoners met een inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering (gesorteerd van oftewel 7 procent van het aantal inwoners dat tot de laag naar hoog). potentiële beroepsbevolking behoort. • Dit percentage is min of meer gelijk aan het Figuur 2 geeft de spreiding binnen de gemeente percentage in de bijbehorende COROP-regio Weert weer in het percentage inwoners met een Midden-Limburg (8%), maar lager dan het arbeidsongeschiktheidsuitkering. percentage voor de provincie Limburg als geheel (8,8%). Op basis van Figuur 2 kunnen we de volgende • Terwijl het percentage inwoners met een conclusies trekken: arbeidsongeschiktheidsuitkering in de provincie Limburg hoger is dan voor Nederland als geheel • Binnen de gemeente Weert zijn er duidelijke (6,4%), is het percentage in de gemeente Weert min verschillen te zien tussen de onderliggende wijken of meer gelijk aan dat voor Nederland als geheel. wat betreft het percentage inwoners met een • Van de inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering. arbeidsongeschiktheidsuitkering, woonachtig in de • Het percentage mensen met een gemeente Weert, werkt 19,9 procent. Dit is hoger dan arbeidsongeschiktheidsuitkering is het hoogst in de het percentage in de COROP-regio Midden-Limburg wijk Groenewoud (11,7%). (17,7%), hoger dan het percentage voor Limburg • Het percentage mensen met een als geheel (16,6%) en hoger dan het landelijk arbeidsongeschiktheidsuitkering is het laagst in de percentage (17,9%). wijk Kazernelaan (3,5%). 3 Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Weert 4 enbuurtkaartWijk- CBS; Kadaster/CBS, 2017 het van microdata opbasisvan berekeningen ROA, Bronnen: naar wijk meteenarbeidsongeschiktheidsuitkering inwoners Percentage FIGUUR 2. hetCBS van microdata opbasis van berekeningen ROA, Bron: meteenarbeidsongeschiktheidsuitkering gemeente naarLimburgse inwoners Percentage FIGUUR 1. 10% 12% 14% 0% 2% 4% 6% 8% Mook en Middelaar Horst aan de Maas Peel en Maas Beesel % Eijsden-Margraten 4 Nederweert 6 Leudal 8 Voerendaal Weert 10 Venlo Bergen Vaals Venray Meerssen Beek Schinnen Nuth Gulpen-Wittem Valkenburg aan de Geul Roerdalen 10% 12% 14% Simpelveld 0% 2% 4% 6% 8% Stein Gennep Maastricht Maasgouw Roermond Echt-Susteren Onderbanken Sittard-Geleen Landgraaf Brunssum Heerlen Kerkrade Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Factsheet Weert ROA-F-2019/3 - Weert 3. Inwoners met een werkloosheidsuitkering TABEL 2. Overzicht van de absolute en relatieve omvang van inwoners met een werkloosheidsuitkering (WW-uitkering) Aantal inwoners met een Aantal inwoners behorend Percentage inwoners met een WW- Percentage werkenden onder inwoners WW-uitkering tot de potentiële uitkering met een WW-uitkering beroepsbevolking Gemeente Weert 900 32.582 2,8% 51,6% Noord-Limburg 5.469 187.721 2,9% 50,6% Midden-Limburg 3.826 157.217 2,4% 51% Zuid-Limburg 9.291 395.604 2,3% 51,3% Limburg totaal 18.586 740.542 2,5% 51% Nederland totaal 287.189 11.460.361 2,5% 47,6% Bron: ROA, berekeningen op basis van microdata van het CBS Tabel 2 geeft een overzicht van de omvang van het Figuur 3 geeft voor iedere Limburgse gemeente aantal personen met een werkloosheidsuitkering in het percentage inwoners weer dat een de gemeente Weert. Ook hier worden de cijfers voor werkloosheidsuitkering ontvangt. Weert in context geplaatst door ze te vergelijken met de cijfers voor de provincie Limburg als geheel en de drie Uit Figuur 3 valt het volgende af te leiden: onderliggende COROP-regio’s Noord-, Midden- en Zuid- Limburg. • Het percentage inwoners met een werkloosheidsuitkering verschilt in beperkte mate Uit Tabel 2 zijn een aantal conclusies te trekken: tussen de Limburgse gemeentes. • De gemeente Weert staat op de 27e plek in Limburg • De gemeente Weert telde op 31 december 2017, 900 wat betreft het percentage inwoners met een inwoners met een werkloosheidsuitkering, oftewel werkloosheidsuitkering (gesorteerd van laag naar 2,8 procent van