PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY HARASIUKI 2016 1 PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY HARASIUKI OPRACOWAŁ ZESPÓŁ BEEOR pod kierunkiem Piotra Cebulaka 35-506 Rzeszów, ul. Osmeckiego 13/52 Tel. 503 917 276 e-mail: [email protected] Rzeszów 2016 2 Spis treści 1. STRESZCZENIE ..................................................................................................................................5 2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA..........................................................................................................5 3. DEFINICJA GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ......................................................................................6 4. POLITYKA ENERGETYCZNA...............................................................................................................9 4.1 UNIJNA I MIĘDZYNARODOWA POLITYKA WOBEC GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ ......................9 4.2 DYREKTYWY UNII EUROPEJSKIEJ..................................................................................................11 4.3 KRAJOWA POLITYKA ENERGETYCZNA WOBEC GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ – NARODOWY PROGRAM ROZWOJU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ......................................................................12 4.4 ZGODNOŚĆ Z KRAJOWYM USTAWODAWSTWEM I KRAJOWYMI STRATEGIAMI ........................15 4.5 ZGODNOŚĆ PGN NA POZIOMIE REGIONALNYM..........................................................................17 4.6 ZGODNOŚĆ PGN NA POZIOMIE LOKALNYM ................................................................................21 5. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO– GOSPODARCZA NA OBSZARZE GMINY HARASIUKI – ANALIZA 21 5.1 UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNE (LOKALIZACYJNE) ..............................................................21 5.2 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE.....................................................................................................24 5.3 ŚRODOWISKO ZWIĄZANE Z POWIERZCHNIĄ ZIEMI.....................................................................27 5.4 ŚRODOWISKO WODNE ................................................................................................................30 5.5 ZASOBY KRAJOBRAZOWE.............................................................................................................33 6. GOSPODARKA ................................................................................................................................40 6.1 ROLNICTWO.................................................................................................................................43 6.2 TURYSTYKA I REKREACJA .............................................................................................................46 6.3 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ..................................................................................................49 6.4 GOSPODARKA ŚCIEKOWA............................................................................................................53 6.5 SYTUACJA DEMOGRAFICZNA.......................................................................................................55 6.6 INFRASTRUKTURA SOCJALNA ..................................................................................................68 3 7. BAZOWA INWENTARYZACJA EMISJI (BEI)......................................................................................74 7.1 WSKAŹNIKI...................................................................................................................................75 7.2 OPIS SEKTORÓW OBJĘTYCH BEI...................................................................................................77 7.3 POTENCJAŁ ROZWOJU OZE W GMINIE HARASIUKI .....................................................................79 7.4 ENERGETYKA WIATROWA............................................................................................................80 7.5 ENERGETYKA SŁONECZNA ...........................................................................................................81 7.6 BIOMASA......................................................................................................................................82 8. DZIAŁANIA I ZADANIA DO WYKONANIA W RAMACH PGN HARASIUKI.........................................83 8.1 EMISJA ZWIĄZANA Z DZIAŁALNOŚCIĄ SAMORZĄDOWĄ.............................................................84 8.2 KOMUNIKACJA PUBLICZNA..........................................................................................................87 8.3 OŚWIETLENIE PUBLICZNE ............................................................................................................88 8.4 EMISJA Z DZIAŁALNOŚCI SPOŁECZEŃSTWA .................................................................................89 8.5 ZESTAWIENIE WYNIKÓW KOŃCOWYCH ......................................................................................91 9. OBSZARY PROBLEMOWE I ICH IDENTYFIKACJA W GMINIE HARASIUKI............................................95 10. STRUKTURA ORGANIZACYJNA I INTERESARIUSZE .........................................................................105 11. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA...............................................................................................................106 11.1 ORGANY I INSTYTUCJE ZAANGAŻOWANE W FINANSOWANIE INNOWACYJNYCH PROJEKTÓW W ZAKRESIE EFEKTYWNEJ ENERGII I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII........................................106 11.2 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA INWESTYCJI (DOTACJE, POŻYCZKI) .................................................109 12. MONITORING I EWALUACJA..........................................................................................................115 12.1 METODOLOGIA I SUGEROWANE WSKAŹNIKI..........................................................................115 12.2 OBLICZENIA KONTROLE ZUŻYCIA ENERGII I EMISJI DWUTLENKU WĘGLA ..............................116 4 1. STRESZCZENIE Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Harasiuki jest kluczowym dokumentem opisującym działania samorządu, w celu określenia priorytetowych obszarów, dla których możliwe jest osiągnięcie wymaganych wskaźników w zakresie gospodarki niskoemisyjnej, tj. głównie w zakresie szeroko rozumianej redukcji emisji CO 2. Plan obejmuje swoim zasięgiem cały obszar Gminy Harasiuki. Definiuje on konkretne cele, działania i środki służące osiągnięciu zamierzonych rezultatów. Konieczne jest regularne aktualizowanie Planu (minimum raz na trzy lata). Gmina Harasiuki planując nowe inwestycje musi brać pod uwagę efektywne wykorzystanie energii i redukcję emisji. Redukcji emisji gazów cieplarnianych; W 2014r. emisja gazów cieplarnianych wynosiła 23567,81 tCO 2. Zostaną one zredukowane do 2020r. do poziomu 19178,43 tCO 2 jest to 4389,38 tCO 2 wartości bezwzględnej, co stanowi 11,8 % całej emisji w Gminie Harasiuki. Zwiększenia udziału energii pochodzącej z źródeł odnawialnych; W 2014r. produkcja energii z OZE wynosiła 2612,30 MWh. Do roku 2020 udział ten zostanie zwiększony o 10,4 %, 2883,98 MWh energii ) Redukcji zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności energetycznej. W 2014 roku zużycie energii finalnej wynosiło 103087,16 MWh. Do roku 2020 zostanie ona zredukowana do 97290,03 MWh jest to 5797,13 MWh wartości bezwzględnej, co stanowi 9,52%, całej energii finalnej wykorzystywanej w Gminie Harasiuki. 2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA Celem opracowanego Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Harasiuki jest podniesienie warunków życia mieszkańców gminy Harasiuki w oparciu o zasady i warunki zrównoważonego rozwoju społeczno – gospodarczego. Przedmiotem opracowania jest realizacja celów określonych w pakiecie klimatyczno – energetycznym i osiągnięcie ich do roku 2020, względem roku 2014 jako roku bazowego, w szczególności w zakresie: Redukcji emisji gazów cieplarnianych; W 2014r. emisja gazów cieplarnianych wynosiła 23567,81 tCO 2. Zostaną one zredukowane do 2020r. do poziomu 19178,43 tCO 2 jest to 4389,38 tCO 2 wartości bezwzględnej, co stanowi 11,8 % całej emisji w Gminie Harasiuki. Zwiększenia udziału energii pochodzącej z źródeł odnawialnych; W 2014r. produkcja energii z OZE wynosiła 2612,30 MWh. Do roku 2020 udział ten zostanie zwiększony o 10,4 %, 2883,98 MWh energii ) 5 Redukcji zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności energetycznej. W 2014 roku zużycie energii finalnej wynosiło 103087,16 MWh. Do roku 2020 zostanie ona zredukowana do 97290,03 MWh jest to 5797,13 MWh wartości bezwzględnej, co stanowi 9,52%, całej energii finalnej wykorzystywanej w Gminie Harasiuki. 3. DEFINICJA GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ Podstawową definicją gospodarki niskoemisyjnej jest wdrożenie i prowadzenie gospodarki opartej o osiągniecie korzyści ekonomicznych, społecznych i środowiskowych wynikających ze zmniejszenia emisji zanieczyszczeń. W ten sposób gospodarka niskoemisyjna nadal stawia za cel podstawowy rozwój gospodarczy obszarów, lecz ich dynamika nie powinna prowadzić do wzrostu zanieczyszczeń i zmiany jakości środowiska, a przez to negatywnego oddziaływania na zdrowie i życie ludności. Dlatego gospodarka niskoemisyjna dotyczy bezpośrednio ludzi, wpływa na jakość i warunki życia, a przez to zaczyna się już na poziomie gminy. Wypracowana przez Unię Europejską koncepcja gospodarki niskoemisyjnej i zasobooszczędnej stanowi odpowiedz na pojawiające się nowe wyzwania w sektorach energetycznym i środowiskowym, w konsekwencji rozwoju gospodarki globalnej, znacząco oddziaływującej na rynki krajowe, regionalne i lokalne. Prowadzenie rozwoju gospodarczego bez zwracania