` Program rewitalizacji dla Miasta i Gminy Gąbin na lata 2016-2020 i lata następne Niniejszy dokument sporządzono zgodnie z zasadą partnerstwa i partycypacji w ścisłym porozumieniu i przy współpracy z samorządem gminnym i przedstawicielami społeczności lokalnej. Zamawiający: Wykonawca: Miasto i Gmina Gąbin EU-Consult Sp. z o.o. ul. Stary Rynek 16 ul. Wały Piastowskie 1 09-530 Gąbin 80-855 Gdańsk Gąbin 2016 1 Spis treści 1. Wprowadzenie – cel, złożenia i zakres opracowania ............................................................. 5 2. Spójność z dokumentami strategicznymi ............................................................................... 6 3. Diagnoza społeczno-gospodarcza gminy ................................................................................ 7 3.1. Przestrzeń i środowisko ................................................................................................... 7 3.2. Sfera społeczna ............................................................................................................... 12 3.3. Sfera gospodarcza .......................................................................................................... 19 3.4. Infrastruktura techniczna............................................................................................... 25 3.5. Infrastruktura społeczna ................................................................................................ 31 4. Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skali i charakteru potrzeb rewitalizacyjnych na podstawie badań własnych ...................................................................................................... 47 5. Analiza SWOT ......................................................................................................................... 52 6. Identyfikacja obszarów problemowych ................................................................................ 74 6.1. Podsumowanie: obszary kryzysowe .............................................................................. 74 7. Zasięg przestrzenny obszaru rewitalizacji określony w oparciu o diagnozę i identyfikację potrzeb rewitalizacyjnych ............................................................................................................. 79 8. Charakterystyka obszaru rewitalizacji ................................................................................... 80 9. Wizja wyprowadzenia obszaru rewitalizacji ze stanu kryzysowego (planowany efekt rewitalizacji) ................................................................................................................................... 81 10. Cele rewitalizacji i kierunki działań ........................................................................................ 82 10.1. Rekomendowanie kierunki interwencji ..................................................................... 82 10.2. Opis kierunków interwencji i celów rewitalizacyjnych ............................................. 82 10.3. Uzasadnienie celów rewitalizacyjnych i ich wpływ n niwelowanie koncentracji zjawisk negatywnych ................................................................................................................. 82 11. Lista planowanych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych ........................................ 83 11.1. Lista A: projekty kluczowe .......................................................................................... 83 11.2. Lista B: projekty komplementarne ............................................................................ 83 11.3. Podsumowanie zbiorcze projektów rewitalizacyjnych ............................................. 83 11.4. Wpływ projektów na aspekty problemowe .............................................................. 83 12. Mechanizmy zapewnienia komplementarności rewitalizacji .............................................. 84 13. Ramowy harmonogram Programu Rewitalizacji .................................................................. 85 14. Ramy finansowe Programu Rewitalizacji .............................................................................. 86 15. Mechanizmy partycypacji społecznej w procesie rewitalizacji ............................................ 87 16. System wdrażania (realizacji) Programu Rewitalizacji ......................................................... 88 17. System monitoringu i oceny Programu Rewitalizacji ........................................................... 89 18. Spis tabel i wykresów ............................................................................................................. 90 2 Wprowadzenie – cel, złożenia i zakres opracowania 3 Spójność z dokumentami strategicznymi 4 Diagnoza społeczno-gospodarcza gminy 4.1 Przestrzeń i środowisko POŁOŻENIE I STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA GMINY Gmina miejsko-wiejska Gąbin położona jest w środkowo-wschodniej Polsce, w zachodniej części województwa mazowieckiego, na terenie powiatu płockiego. Jej powierzchnia wynosi 146,71km². Siedzibą gminy jest miasto Gąbin. Jednostka zajmuje tereny pomiędzy doliną Wisły Rysunek 1. Gmina Gąbin a Gostynińsko-Włocławskim Parkiem Krajobrazowym. Od strony północno- wschodniej gmina graniczy z rzeką Wisłą (na odcinku 12 km) oraz częściowo z Płockiem, na zachodzie z gminą Łąck, a na wschodzie z gminą Słubice. Za jej południową granicą położone są gminy powiatu gostynińskiego, w tym: Sanniki, Pacyna i Szczawin Kościelny. Źródło: http://www.pojezierzegostyninskie.pl W skład gminy wchodzi 27 sołectw, tj.: Czermno, Rysunek 2.Terytorialny podział gminy Dobrzyków, Górki, Góry Małe, Grabie Polskie, Guzew, Jadwigów, Jordanów, Kamień-Słubice, Karolew, Kępina-Plebanka, Koszelew, Lipińskie, Ludwików, Nowa Korzeniówka-Stara Korzeniówka, Nowe Grabie, Nowe Wymyśle, Nowy Kamień, Nowy Troszyn, Okolusz, Piaski, Potrzebna, Przemysłów, Stary Kamień, Strzemeszno, Topólno-Konstantynów, Troszyn Polski-Borki1. 1 www.gabin.pl [data odczytu: 15.06.2016 r.]. Pod względem fizjograficznym gmina położona jest na Równinie Kutnowskiej i Kotlinie Płockiej2. Pierwszy z wymienionych obszarów to północno-zachodnia część Niziny Środkowo- mazowieckiej, znajdująca się na północ od Bzury i na południe od doliny Wisły. Wskazać należy, że pomimo monotonii ukształtowania powierzchni, gleby są dość zróżnicowane. Kotlina Płocka znajduje się natomiast pomiędzy Pojezierzem Dobrzyńskim a Pojezierzem Kujawskim. Na terenie gminy występuje również wysoczyzna morenowa, na powierzchni, której zlokalizowane są mniejsze formy rzeźby terenu: ozy, kemy, wydmy, zagłębia bezodpływowe oraz rynny polodowcowe. Cechą charakterystyczną opisywanej jednostki są tarasy jeziorne powyżej zwierciadła wody w jeziorach, o powierzchni płaskiej lub lekko falistej3. W przypadku budowy geologicznej wskazać należy, iż miasto oraz gmina Gąbin leżą na wale kujawsko-pomorskim, a osady kenezoiku podścielane są utworami kredy. Tereny zasobne są w surowce ilaste ceramiki budowlanej, a występują na nich następujące złoża kopalin pospolitych: Surowce ilaste (rejon Konstantynowa), Kruszywo (rejon Topólna), Złoże piasku (Ludwików), Złoża torfu i gytii, Złoże gliny zwałowej i surowców ilastych (Gąbin oraz rejon Karolewa)4. Warunki glebowe, jak to zostało wskazane wcześniej, są dość zróżnicowane, co wynika z morfologii terenu. Występują tu osady kredowe, wapienie, margale, gliny zwałowe, zastoiskowe piaski wodnolodowcowe, a pozostałością po okresie trzeciorzędowym są osady plioceńskie w postaci bezwapiennych iłów. Dna dolin rzecznych wypełniają piaski rzeczne, muły organiczno-piaszczyste i utwory torfowe (pradoliny). Uogólniając należy zaznaczyć, że gmina charakteryzuje się dość małym udziałem dobrych gleb (wskaźnik bonitacji – 0,89). Najlepsze występują na tarasie zalewowym Wisły (mady pyłowe I i II klasy), natomiast w środkowej i południowej części gminy dominują gleby brunatne oraz bielicowe III a i III b klasy bonitacyjnej, 2 J. Kondracki, Geografia Fizyczna Polski, PWN, Warszawa 2002. 3 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Gąbin na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2019. 4 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Gąbin na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2019. zaliczane do kompleksu pszennego dobrego. Na krańcu południowo-wschodnim zlokalizowane są również gleby klasy III a i III b, kompleksu żytniego bardzo dobrego. Zaznaczyć należy, że stosunkowo duży udział w powierzchni gruntów ornych mają gleby kompleksu żytnio- ziemniaczanego słabego o klasach IV b i V. Ziemie najsłabsze występują w północnej i północno- wschodniej części gminy (gleby brunatne wyługowane)5. W mieście i gminie Gąbin występują zarówno osiedla mieszkalnictwa jednorodzinnego, wielorodzinnego, wolnostojących, zakładów produkcyjnych oraz usług, jak i ośrodki gminne, zagrody siedliskowe (o charakterze produkcji rolniczej, handlowej, rzemieślniczej) i zabudowa rekreacyjna. Jak wskazano w dokumencie pn. Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Gąbin na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2019 na terenie gminy rozwija się budownictwo jednorodzinne, występujące w dość zwartym kompleksie przede wszystkim w północnej części miasta. Niewielki obszar stanowi budownictwo wielorodzinne - w mieście tworzone w postaci osiedli przy ulicach: Wojska Polskiego i Topolowej, Kościuszki, Moniuszki, Płockiej, Pięknej i Sławoja Składkowskiego, a także zabudowa kamienicowa w obrębie Starego Rynku. Warto jednocześnie nadmienić, iż w obszarze historycznym przeważają budynki w średnim oraz złym stanie technicznym. Na terenie gminy znajdują się 3 ośrodki wiejskie z koncentracją funkcji mieszkaniowych