Gemeente gebiedsagenda Oud-Oost 2016-2019 Amsterdam 1. Inleiding Voor u ligt de Gebiedsagenda van Oud-Oost. De Gebiedsagenda bevat de belangrijkste opgaven van het gebied op basis van gebiedsanalyses, specifieke gebiedskennis en bestuurlijke ambities. De gebiedsagenda is het document dat op basis van gezamenlijkheid de specifieke ambities en doelen van het gebied in beeld brengt en prioriteiten stelt. Zij belicht kansen en bedreigingen die zich afspelen binnen het gebied, waarbij diverse schaalniveaus kunnen worden onderscheiden (plein, buurt, wijk, gebied en stad) en gaat nadrukkelijk niet in op het excellente basisniveau van de uitvoeringstaken in het kader van schoon, heel en veilig. De agenda heeft een meerjarig perspectief. 2. Samenvatting In Oud-Oost staan de volgende prioriteiten centraal: Verbeteren van de leefbaarheid in de buurten en versterken van de zelfredzaamheid van bewoners en de dragende samenleving door o bredere participatie van bewoners o meer maatwerk in participatievormen o voldoende adequate voorzieningen voor bewonersinitiatieven Meer perspectief voor jongeren door scholing, brede talentontwikkeling, stages en werk en een meer integrale aanpak van de armoedeproblematiek. Verbeteren van de veiligheid door o verbeteren aanpak jeugdcriminaliteit - met een focus op drugsoverlast, high impact crimes en diefstal - door intensivering van de samenwerking met alle ketenpartners o minder slachtoffers van brand door het verbeteren van de brandveiligheid in woningen o integraal tegengaan van verloedering. Meer verkeersveiligheid door een betere verdeling van de openbare ruimte voor alle gebruikers, door het creëren van ruimte voor fietsers en een vernieuwende aanpak van de (fiets)parkeerproblematiek. Meer groen en duurzaamheid, betere luchtkwaliteit en meer hernieuwbare energie door initiatieven daarvoor te stimuleren. Meer vitale en kwalitatief goede bedrijfsruimte en winkel(straten), inclusief de Dappermarkt en meer werkgelegenheid door ondernemers meer ruimte te geven. Voldoende betaalbare woningen om mensen die daarop zijn aangewezen in Oud-Oost te kunnen laten blijven wonen door: o behoud van grotere woningen in het sociaal woningbestand o realiseren van middeldure huur o borgen van de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad 3. Gebiedsbeschrijving Oud-Oost bestaat uit drie karakteristieke 19e-eeuwse buurten de Weesperzijdestrook, de Oosterparkbuurt en de Dapperbuurt. Van iets latere periode is de vroeg 20e eeuwse Transvaalbuurt, een dichtbevolkt buurtje met veel woningen in de stijl van de Amsterdamse School. Oostpoort is een nieuw ontwikkelgebied in Oud-Oost en fungeert als nieuw centrum van het stadsdeel. Het gebied Oud-Oost is dichtbevolkt. Dit zal naar verwachting enigszins veranderen, door de toename van één of tweepersoonshuishoudens in de buurt. Oud-Oost is op dit moment één van de 1 Gemeente Amsterdam gebiedsagenda Oud-Oost 2016-2019 meest kinderrijke buurten van Amsterdam is. Er zijn relatief veel kleine woningen. Qua groen is het gebied grotendeels aangewezen op binnentuinen. Natuurlijk is er wel het Oosterpark als ‘groene long’. De openbare ruimte is stenig, maar wel met mooie pleinen (Oosterparkbuurt), waarvan het Beukenplein recent als laatste is aangepakt. Het gebied kent relatief veel sociale huurwoningen. De ontwikkelopgave van Oud-Oost concentreert zich op het afbouwen van Oostpoort en bouw- en herontwikkelingsprojecten rond de Wibautstraat, waaronder de afronding van de Amstelcampus. De nadruk komt daarmee meer en meer op ontwikkelend beheren te liggen. Ten aanzien van wonen en stedelijke ontwikkeling is de opgave om creatief te zoeken naar nieuwe mogelijkheden om aan diverse doelgroepen goede woonruimte te kunnen bieden. Ook het ruimte bieden aan initiatieven op het gebied van groen en duurzaamheid zijn van belang. Naast het grote en complexe project van de verdubbeling van het Oosterpark denken we hierbij met name aan kleinschalige initiatieven. Bij het ontwikkelend beheren komt ook de aanpak van winkelstraten in het vizier. Voor de Eerste Oosterparkstraat is een integrale aanpak ingezet. Die richt zich op aantrekkelijke en veilige openbare ruimte en het bevorderen van een kwalitatief goed aanbod. Ook de ontwikkeling van de Linnaeustraat/Middenweg in relatie tot Oostpoort biedt kansen. De Eerste van Swindenstraat vraagt extra inzet op veiligheid en gebruik, een integraal aanpak is dan ook van belang. Het gebruik van de fiets is positief, maar vraagt wel om goed beheer rond fietsparkeren als verkeersveiligheid. Onder meer met de komst van de Amstelcampus en de hotelfuncties vraagt dit extra aandacht. Opgave is om de Weesperzijde als fietsstraat te ontwikkelen. De vaststelling van het principeprofiel Weesperzijde stelt hiervoor de kaders. Oud-Oost kent veel jongeren die opgroeien in een weinig kansrijke situatie. We willen erop inzetten dat zij volop kansen krijgen zich te ontwikkelen. In eerste instantie via een goede opleiding en – via de samenwerking van school en buurt – brede talentontwikkeling. Vervolgens via stages, waar mogelijk bij lokale ondernemers, en werk. Ook andere bewoners die de aansluiting missen met de arbeidsmarkt willen we helpen. Waar jongeren of anderen over de schreef gaan, moet dit worden aangepakt. Oud-Oost kent veel jongeren die deel uitmaken van de top 1000 of daar dicht tegenaan zitten. Vooral de groep in de Dapperbuurt vraagt de komende periode stevige inzet. Niet alle inzet is repressief, ook preventie is belangrijk. Tegen die achtergrond is de inzet van het Jeugd Preventie Team Transvaal (JPT) uitgebreid, maar we willen ook sport en ontmoeting als instrument inzetten. Op de langere termijn wordt Oud-Oost gezien als dynamisch hart van Oost. Het beeld dat ons voor ogen staat is diversiteit en gelijkwaardigheid: verschillende bevolkingsgroepen kunnen in Oud-Oost in harmonie samenleven, in een stukje stad waar de kwaliteit van zowel woningen als openbare ruimte goed is. 4. Opgave van het gebied De basis voor de opgave voor het gebied is de gebiedsanalyse 2015 (4.1) in combinatie met de kennis en ervaring in en met het gebied en de prioriteiten van het Algemeen Bestuur van de Bestuurscommissie. De prioriteiten vanuit het gebied zijn beschreven vanuit de stedelijke programma’s (4.2). Eén van de prioriteiten in het gebied komt rechtstreeks vooruit uit een stedelijk programma (4.3). 4.1.Gebiedsanalyse De afgelopen decennia is het verblijf in de openbare ruimte steeds belangrijker geworden. Oud-Oost heeft alle gewenste ingrediënten eigenlijk al in zich. De aantrekkingskracht van de Amsteloever, de 2 Gemeente Amsterdam gebiedsagenda Oud-Oost 2016-2019 aanpak van de Wibautstraat, de Amstelcampus, de verdubbeling van het Oosterpark en Oostpoort als het nieuwe centrum van Amsterdam Oost maken het gebied steeds aantrekkelijker om te wonen en te recreëren. De investeringen in Oud-Oost in de afgelopen jaren waren geslaagd en een goede basis om op door te gaan. Veel nieuwe stedelingen en studenten vestigen zich in dit gebied. Met voorzieningen als het Tropenmuseum, de Dappermarkt en de karakteristieke woonbuurten is Oud- Oost ook voor toeristen aantrekkelijk. Vestiging van meerdere hotels rond Wibautstraat en Oosterpark bevestigen dit. In de Transvaalbuurt hebben diverse partijen zich via de wijkaanpak jarenlang fors ingezet op de problemen in deze buurt. Er is hier ook gericht ingezet op het versterken van de buurteconomie. Dit heeft inmiddels zijn vruchten afgeworpen, maar overlastgevende horeca blijft een punt van aandacht. De toegenomen aantrekkingskracht van het gebied vraagt ook om op een andere manier te kijken naar het gebruik van de openbare ruimte. Door toenemende verkeersstromen (vooral fietsers) wordt de openbare ruimte veel intensiever gebruikt. Toegenomen toerisme, horeca, en studenten versterken dit. Veiligheid is in Oud-Oost tevens een belangrijk thema. In met name de Transvaalbuurt en de Dapperbuurt is sprake van relatief veel drugsoverlast, high impact crimes (zoals overvallen woninginbraken, straatroven en geweldsdelicten) en diefstal. Veelal kan een link gelegd worden met jeugdige criminelen. Het gebied kent op dit moment ook nog veel kinderen die in minima-huishoudens opgroeien. Het tegengaan van armoede is een opgave in dit gebied. Zij die de volgende stap niet op eigen kracht kunnen maken, hebben een steuntje in de rug nodig. Het bieden van opleiding, stage en werktoeleiding voor jongeren is daar een voorbeeld van. Aanpak van criminaliteit door jongeren is een prioriteit. Ook voor het verbeteren van woningen en de kwaliteit van de woonomgeving liggen er opgaven. Er is een sterke dragende samenleving waarmee we de uitdagingen samen kunnen aanpakken. Voorheen hielden vooral instanties zich bezig met participatie. Nu zijn het steeds vaker de burgers zelf die het initiatief nemen. Het lukt steeds beter om sociale opgaven te combineren. Voorbeeld daarvan is het project ‘Samen Veilig’. Werkloze jongeren uit de Transvaalbuurt gaven samen met huismeesters van Stadgenoot huis aan huis voorlichting over brandveiligheid (plaatsen van rookmelders). Dit project heeft zowel een veiligheids- als een sociale component en het is de bedoeling dit project voort te zetten en vergelijkbare multi-projecten uit te voeren. Deze manier van werken vraagt ruimte en flexibiliteit. Niet alleen qua budget en inzet, maar ook ruimte om direct in te kunnen spelen op initiatieven uit de buurt. Pprogramma’s worden samen met partners en bewoners ontwikkeld. De buurt heeft een duidelijke stem in het bepalen van de belangrijkste opgaven. Het aanbrengen van focus en een integrale