RADA PROGRAMOWA / PROGRAM COUNCIL PRZEWODNICZĄCY / CHAIRMAN: prof. dr hab. dr h.c. mult. Czesáaw CEMPEL Politechnika PoznaĔska REDAKTOR NACZELNY / CHIEF EDITOR: prof. dr hab. inĪ. Ryszard MICHALSKI UWM w Olsztynie CZàONKOWIE / MEMBERS: prof. dr hab. inĪ. Jan ADAMCZYK prof. dr hab. Wojciech MOCZULSKI AGH w Krakowie Politechnika ĝląska prof. dr. Ioannis ANTONIADIS prof. dr hab. inĪ. Stanisáaw NIZIēSKI National Technical University Of Athens – Greece UWM w Olsztynie dr inĪ. Roman BARCZEWSKI prof. Vasyl OSADCHUK Politechnika PoznaĔska Politechnika Lwowska – Ukraine prof. dr hab. inĪ. Walter BARTELMUS prof. dr hab. inĪ. Stanisáaw RADKOWSKI Politechnika Wrocáawska Politechnika Warszawska prof. dr hab. inĪ. Wojciech BATKO prof. Bob RANDALL AGH w Krakowie University of South Wales – Australia prof. dr hab. inĪ. Lesáaw BĉDKOWSKI prof. dr Raj B. K. N. RAO WAT Warszawa President COMADEM International – England prof. dr hab. inĪ. Adam CHARCHALIS prof. Vasily S. SHEVCHENKO Akademia Morska w Gdyni BSSR Academy of Sciences MiĔsk – Belarus prof. dr hab. inĪ. Wojciech CHOLEWA prof. Menad SIDAHMED Politechnika ĝląska University of Technology Compiegne – France prof. dr hab. inĪ. Zbigniew DĄBROWSKI prof. dr hab. inĪ. Tadeusz UHL Politechnika Warszawska AGH w Krakowie prof. dr hab. inĪ. Marian DOBRY prof. Vitalijus VOLKOVAS Politechnika PoznaĔska Kaunas University of Technology – Lithuania prof. Wiktor FRID prof. dr hab. inĪ. Andrzej WILK Royal Institute of Technology in Stockholm – Sweden Politechnika ĝląska dr inĪ. Tomasz GAàKA dr Gajraj Singh YADAVA Instytut Energetyki w Warszawie Indian Institute of Technology – India prof. dr hab. inĪ. Jan KICIēSKI prof. Alexandr YAVLENSKY IMP w GdaĔsku J/S Company "Vologda Bearing Factory" – Russia prof. dr hab. inĪ. Jerzy KISILOWSKI prof. dr hab. inĪ. Bogdan ĩÓàTOWSKI Politechnika Warszawska UTP w Bydgoszczy prof. dr hab. inĪ. Daniel KUJAWSKI Western Michigan University – USA Wszystkie opublikowane prace uzyskaáy pozytywne recenzje wykonane przez dwóch niezaleĪnych recenzentów. Obszar zainteresowania czasopisma to problemy diagnostyki, identyfikacji stanu technicznego i bezpieczeĔstwa maszyn, urządzeĔ, systemów i procesów w nich zachodzących. Drukujemy oryginalne prace teoretyczne, aplikacyjne, przeglądowe z badaĔ, innowacji i ksztaácenia w tych zagadnieniach. WYDAWCA: ADRES REDAKCJI: Polskie Towarzystwo Diagnostyki Technicznej Uniwersytet WarmiĔsko – Mazurski w Olsztynie 02-981 Warszawa Katedra Budowy, Eksploatacji Pojazdów i Maszyn ul. Augustówka 5 10-736 Olsztyn, ul. Oczapowskiego 11 tel.: 089-523-48-11, fax: 089-523-34-63 REDAKTOR NACZELNY: www.uwm.edu.pl/wnt/diagnostyka prof. dr hab. inĪ. Ryszard MICHALSKI e-mail: [email protected] SEKRETARZ REDAKCJI: KONTO PTDT: dr inĪ. Sáawomir WIERZBICKI Bank PEKAO SA O/Warszawa CZàONKOWIE KOMITETU REDAKCYJNEGO: nr konta: 33 1240 5963 1111 0000 4796 8376 dr in . Krzysztof LIGIER Ī NAKàAD: 350 egzemplarzy dr inĪ. Paweá MIKOàAJCZAK Wydanie dofinansowane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa WyĪszego DIAGNOSTYKA’3(47)/2008 SPIS TREĝCI / CONTENTS Sáowo wstĊpne..........................................................................................................................................................3 Bogdan ĩÓàTOWSKI – UTP Bydgoszcz .................................................................................................................5 Ku WyĪynom Nauki - Portret prof. zw. dr hab. Czesáaw CEMPEL, dr h. c. mult. Zbigniew Witold ENGEL – AGH Kraków..............................................................................................................13 Wkáad profesora Czesáawa CEMPELA w rozwój wibroakustyki Marian W. DOBRY – Politechnika PoznaĔska ......................................................................................................19 Rozwój diagnostyki i kongresy diagnostyki technicznej w Polsce Czesáaw CEMPEL – Politechnika PoznaĔska........................................................................................................23 Generalized Singular Value Decoposition in Multideimensional Condition Monitoring of Systems Uogólniony rozkáad wartoĞci szczególnych w wielowymiarowej diagnostyce maszyn –propozycja diagnostyki porównawczej Jan M. KOĝCIELNY, Michaá SYFERT, Bolesáaw DZIEMBOWSKI – Politechnika Warszawska .........................31 The Issue Of Symptoms Arising Delays During Diagnostic Reasoning Problem uwzglĊdnienia dynamiki powstawania symptomów we wnioskowaniu diagnostycznym Roald TAYMANOV, Ksenia SAPOZHNIKOVA – D. I. Mendeleyev Institute for Metrology (VNIIM) St. Petersburg, Russia ............................................................................................................................................37 Automatic Metrological Diagnostics Of Sensors Automatyczna diagnostyka metrologiczna czujników Valentyn SKALSKY, Oleg SERHIYENKO, Yevhen POCHAPSKY, Roman PLAKHTIY and Roman SULYM – National Academy of Sciences of Ukraine, Lviv.................................................................43 Portable Multi-Channel Device For Acoustic Emission Monitoring Of Structures And Products V. DIAZ, D. GARCÍA-POZUELO, M. J. L. BOADA, A. GAUCHIA – Universidad Carlos III de Madrid............47 Steering Inspection By Means Of Tyre Force Measure Walter BARTELMUS, Radosáaw ZIMROZ – Politechnika Wrocáawska................................................................55 Problems And Solutions In Condition Monitoring And Diagnostic Of Open Cast Monster Machinery Driving Systems Problemy i rozwiązania w diagnostyce ukáadów napĊdowych maszynowych gigantów podstawowych górnictwa odkrywkowego Elias A. YFANTIS, Panaghiotis KAPASAKIS – Hellenic Naval Academy, Piraeus – Greece...............................61 Marine Gas Turbine Performance Diagnostics: A Case Study Zbigniew KORCZEWSKI – Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni...................................................................65 Endoscopic Diagnostics Of Marine Engines Diagnostyka endoskopowa silników okrĊtowych Nadiia BOURAOU, Olexandr ZAZHITSKIY – National Technical University of Ukraine "KPI".........................71 Decision Making Of Aircraft Engine Blades Condition By Using Of Neural Network At The Steady- State And Non-Steady-State Modes Alexander YAVLENSKY, Alexander BELOUSOV, Gleb ROGOZINSKY, Alexander VOLKOV – Saint-Petersburg State University..........................................................................................................................75 Digital Cinema Diagnostic System Based On Spectral Analysis And Artificial Intelligence Methods Vasily SHEVCHENKO, Michael ZHILEVICH, Alexander KOROLKEVICH – National Academy Of Sciences, of Belarus ..........................................................................................................................................79 Features Of Algorithms Of Diagnosing And Maintenance Of Reliability Of Hydraulic Drives Of Machines 2 DIAGNOSTYKA’3(47)/2008 SPIS TREĝCI / CONTENTS Vitalijus VOLKOVAS, Ramunas GULBINAS, Edmundas Saulius SLAVICKAS – Kaunas University of Technology, Lithuania ...........................................................................................................................................83 Evaluation Of Quality Of Heterogeneous Mechanical Systems Using Impedance Method Igor DRUZHININ, Ksenia SAPOZHNIKOVA, Roald TAYMANOV – D. I. Mendeleyev Institute for Metrology St. Petersburg..................................................................................................................................89 Diagnostics Of Control Rod Drive. Possibilities To Extend Its Lifetime At Npp’s Diagnostyka napĊdu prĊta sterującego. MoĪliwoĞci zwiĊkszenia czasu eksploatacji napĊdów `w elektrowniach atomowych Ryszard MICHALSKI – Uniwersytet WarmiĔsko-Mazurski w Olsztynie ...............................................................95 Diagnostics In Car Maintenance Diagnostyka w utrzymaniu pojazdów samochodowych Bogdan ĩÓàTOWSKI – UTP Bydgoszcz .............................................................................................................101 Technical Diagnostics Of Folded Objects. Directions Of Development Diagnostyka záoĪonych obiektów technicznych. Kierunki rozwoju Andrzej WILK, Bogusáaw àAZARZ, Henryk MADEJ – Politechnika ĝląska .......................................................111 Gear Fault Detection Using Vibration Analysis Wykrywanie uszkodzeĔ przekáadni na podstawie analizy drgaĔ Štefan LIŠýÁK, Pavol NAMEŠANSKÝ – University of Žilina, Slovakia..............................................................117 Human And Computer Recognition Of Nighttime Pedestrians Asja SOKOLOVA, Felix BALITSKY – Russian Academy of Science ...................................................................121 On Some Critical Machinery Vibration Monitoring Algorithm And Its Application For Incipient Fault Detection And Localization Stanisáaw NIZIēSKI – Uniwersytet WarmiĔsko-Mazurski w Olsztynie, Wáodzimierz KUPICZ – Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku..........................125 Method For Diagnosing Internal Combustion Engines With Automatic Ignition On The Basis Of Torque Measurement In Traction Conditions Metoda diagnozowania silników spalinowych o zapáonie samoczynnym na podstawie pomiaru momentu obrotowego, w warunkach trakcyjnych Wojciech BATKO – AGH University of Science and Technology in Kraków ......................................................137 Weight And Significance Of Object Dynamic Models In Constructing Monitoring Systems Rola i znaczenie modeli dynamicznych obiektu w budowie systemów