Metropolia „Silesia” na rowerach Górnośląski Związek Metropolitalny wrzesień 2015 Metropolia „Silesia” na rowerach Górnośląski Związek Metropolitalny wrzesień 2015 Materiały merytoryczne 1. „Opracowanie wspólnych standardów i wytycznych dla kształtowania metropolitalnej po- lityki rowerowej w miastach GZM” – Przedsiębiorstwo Projektowo-Usługowe „INKOM” S.C., 2013 r. 2. „Metropolitalne Studium Systemu Tras Rowerowych dla GZM” – Przedsiębiorstwo Projekto- wo-Usługowe „INKOM” S.C., 2014 r. 3. „Studium wykonalności Metropolitalnego Systemu Wypożyczalni Rowerów dla miast GZM” – Ko projekty Katarzyna Chojnacka, 2014 r. Opracowanie redakcyjne Bogna Gwoździewicz – pracownik biura GZM ds. strategii i rozwoju Agnieszka Szczepańska-Góra – pracownik biura GZM ds. strategii i rozwoju Metropoli a „Silesia” na rowerach 2 SPIS TREŚCI WSTĘP ........................................................................................................................................................................................... 9 Korzyści z upowszechnienia roweru w GZM ..............................................................................................................10 Bariery rozwojowe dla upowszechnienia roweru w GZM .....................................................................................11 Zalecenia i wnioski dla rozwoju polityki rowerowej w GZM ................................................................................12 1. WSPÓLNE STANDARDY I WYTYCZNE DLA KSZTAŁTOWANIA METROPOLITALNEJ POLITYKI ROWEROWEJ W MIASTACH GZM ..............................................................................................................15 1.1 Cel opracowania i zakres stosowania standardów ..............................................................................................17 1.2 Założenia do projektowania infrastruktury rowerowej .....................................................................................19 1.2.1 Podstawowe definicje .........................................................................................................................................19 1.2.2 Podstawowe źródła informacji nt. standardów i wytycznych ..............................................................21 1.2.3 Kryteria oceny infrastruktury rowerowej .....................................................................................................22 1.2.4 Fazy projektowania infrastruktury rowerowej ...........................................................................................23 1.3 Standardy i wytyczne budowy systemu tras rowerowych ...............................................................................25 1.3.1 Formy manewrów i organizowania ruchu ..................................................................................................26 1.3.2 Parametry projektowe dróg .............................................................................................................................28 a) Szerokość dróg dla rowerów ..............................................................................................................................28 b) Pasy i znaki oddzielające drogi dla rowerów: ..............................................................................................32 c) Pasy ruchu dla rowerów .......................................................................................................................................32 d) Ruch mieszany na jezdni – jednokierunkowy dla samochodów ..........................................................34 e) Ruch mieszany na jezdni – dwukierunkowy dla samochodów .............................................................36 f) Ulice wyłączone z ruchu samochodowego ...................................................................................................37 g) Drogi dla autobusów i rowerów oraz rozwiązania przy przystankach autobusowych .......................37 h) Przejazd samochodów i rowerów po torach tramwajowych .................................................................39 i) Ruch rowerów i pojazdów rolniczych ..............................................................................................................39 j) Ciągi pieszo-rowerowe ..........................................................................................................................................39 k) Drogi dla pieszych dopuszczone do ruchu rowerowego ........................................................................41 1.3.3 Geometria dróg dla rowerów ...........................................................................................................................41 a) Przekroje podłużne dróg dla rowerów ...........................................................................................................41 b) Łuki poziome na drogach dla rowerów .........................................................................................................42 c) Wjazdy i zjazdy z dróg rowerowych .................................................................................................................42 1.3.4 Nawierzchnie dróg rowerowych .....................................................................................................................45 1.3.5 Skrzyżowania .........................................................................................................................................................46 a) Dobór rozwiązań technicznych na skrzyżowaniach ..................................................................................47 b) Widoczność na skrzyżowaniach .......................................................................................................................49 c) Zasady ustalania pierwszeństwa na skrzyżowaniach ...............................................................................50 d) Skrzyżowania dróg równorzędnych ...............................................................................................................50 e) Skrzyżowania z pierwszeństwem przejazdu ................................................................................................51 f) Odległości dróg rowerowych od skrzyżowania ..........................................................................................53 g) Skrzyżowania z sygnalizacją świetlną.............................................................................................................57 h) Ronda .........................................................................................................................................................................62 i) Skrzyżowania dwupoziomowe ..........................................................................................................................63 j) Pojedyncze przejazdy rowerowe .......................................................................................................................64 k) Skrzyżowania wydzielonych dróg dla rowerów ..........................................................................................65 l) Przejazdy przez drogi rowerowe ........................................................................................................................65 m) Przejazdy przez linie kolejowe .........................................................................................................................66 3 1.4 Standardy i wytyczne budowy poszczególnych elementów infrastruktury rowerowej .......................67 1.4.1 Rozwiązania ograniczające prędkość pojazdów .......................................................................................67 a) Łuki i szykany ...........................................................................................................................................................67 b) Progi spowalniające ..............................................................................................................................................68 c) Przesmyki obok szykan i progów spowalniających ...................................................................................70 1.4.2 Nielegalne parkowanie samochodów ..........................................................................................................70 a) Ograniczenie nielegalnego parkowania na ulicach z ruchem mieszanym .......................................70 b) Ograniczenie nielegalnego parkowania na pasach ruchu dla rowerów ...........................................70 c) Sposoby zapobiegania nielegalnemu parkowaniu ...................................................................................71 1.4.3 Przechowalnie, garaże i parkingi rowerowe ...............................................................................................73 a) Stojaki dla rowerów ...............................................................................................................................................74 b) Liczba stojaków na parkingu rowerowym ....................................................................................................78 c) Stacje przesiadkowe (bike & ride) .....................................................................................................................79 d) Przechowalnie rowerów i szafki rowerowe ..................................................................................................79 1.4.4 Rozwiązania tymczasowe ..................................................................................................................................80 1.4.5 Infarstruktura otaczająca