Tadejko, Stowarzyszenia Magia Podlasia Stowarzyszenia Tadejko, ł cie: Pawe ę Zdj Przedsiębiorczy i przyjazny powiat siemiatycki Strategia rozwoju do 2020 roku Siemiatycze, wrzesień 2013 Zamawiający: Starostwo Powiatowe w Siemiatyczach ul. Leg. Piłsudskiego 3, 17-300 Siemiatycze tel. 85 65 66 500, fax 85 65 66 501 e-mail: [email protected] www.siemiatycze.pl Wykonawca: Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o. Krakowska 5 lok. 608, 15-875 Białystok tel./ fax. 85 688 59 08, e-mail: [email protected] itwi www.itwi.pl instytut transferu wiedzy i innowacji Autorzy opracowania: Kierownik zadania: prof. dr hab. Bazyli Poskrobko Wykonawcy: mgr inż. Katarzyna M. Poskrobko– główny wykonawca dr Bogumiła M. Powichrowska dr Katarzyna Krot dr Ewa Glińska Konsultanci: dr Anna Busłowska mgr arch. Ewa Denkiewicz mgr Izabela Grześ dr Tomasz Poskrobko mgr Irena Trofimiuk mgr Barbara Wasiluk dr Anna Zubalewicz Recenzent: prof. dr hab. Wiesław Popławski Redakcja językowa: Janina Demianowicz Kompozycja i skład: Agencja Wydawnicza Ekopress / 601 311 838 ISBN: 978-83-932383-1-6 Publikacja powstała w ramach projektu „Siemiatycze na drodze rozwoju” dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Spis treści Uzasadnienie realizacji zadania ....................................................................................................... 6 Wyzwania rozwojowe ...................................................................................................................... 11 Wyzwania współczesnego świata ............................................................................................................. 11 Europejskie uwarunkowania rozwojowe ................................................................................................. 12 Krajowe uwarunkowania rozwojowe ........................................................................................................ 12 Uwarunkowania lokalne .............................................................................................................................. 16 Diagnoza stanu istniejącego .......................................................................................................... 21 Przestrzeń i środowisko .............................................................................................................................. 21 Lokalizacja powiatu siemiatyckiego w układzie przestrzennym województwa i kraju .......................... 21 Charakterystyka sieci osadniczej .............................................................................................................. 22 Opis zasobów środowiskowych ................................................................................................................. 24 Sfera społeczna ............................................................................................................................................ 33 Demografia ................................................................................................................................................. 33 Edukacja i wykształcenie .......................................................................................................................... 41 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna ........................................................................................................ 47 Kultura, turystyka, sport i rekreacja ......................................................................................................... 52 Aktywność społeczna mieszkańców ......................................................................................................... 60 Bezpieczeństwo publiczne mieszkańców powiatu siemiatyckiego ........................................................ 62 Sfera gospodarcza ....................................................................................................................................... 70 Główni pracodawcy ................................................................................................................................................ 70 Struktura podstawowych branż gospodarki, liczba podmiotów gospodarczych i osób zatrudnionych w poszczególnych sektorach ........................................................................................ 71 Rynek pracy ............................................................................................................................................................. 85 Infrastruktura techniczna ........................................................................................................................... 94 Komunikacyjna .......................................................................................................................................... 94 Gospodarka komunalna ............................................................................................................................. 97 Gospodarka mieszkaniowa ..................................................................................................................... 106 Infrastruktura telekomunikacyjna i informatyczna ............................................................................... 107 Majątek powiatu ........................................................................................................................................ 110 Zarządzanie ............................................................................................................................................. 110 Możliwości budżetowe powiatu ............................................................................................................. 113 Promocja powiatu ................................................................................................................................... 117 Wnioski z diagnozy .................................................................................................................................... 119 Przestrzeń i środowisko .......................................................................................................................... 119 Sfera społeczna ...................................................................................................................................... 120 Sfera gospodarcza .................................................................................................................................. 121 Infrastruktura techniczna ....................................................................................................................... 122 4 Przedsiębiorczy i przyjazny powiat siemiatycki. Strategia rozwoju do 2020 roku Stan realizacji Strategii rozwoju powiatu siemiatyckiego do 2013 .......................................... 125 Wyniki badania opini mieszkańców na temat warunków i jakości życia w powiecie siemiatyckim ............................................................................................................. 131 Opis metody badawczej ........................................................................................................................... 131 Charakterystyka próby badawczej ......................................................................................................... 132 Wyniki badań .............................................................................................................................................. 138 Ocena poziomu zadowolenia z życia w powiecie siemiatyckim .......................................................... 138 Zainteresowanie sprawami gminy i powiatu ......................................................................................... 140 Ocena stopnia poinformowania o wydarzeniach, decyzjach i kierunkach rozwoju gminy i powiatu siemiatyckiego ......................................................................... 142 Ocena poziomu rozwoju oraz najważniejszych problemów powiatu siemiatyckiego .......................... 143 Ocena najważniejszych walorów i kierunków rozwoju gmin i powiatu siemiatyckiego ..................... 151 Wnioski z badań ......................................................................................................................................... 155 Analiza SWOT ................................................................................................................................. 157 Misja, wizja i cele powiatu siemiatyckiego ................................................................................. 165 Wizja powiatu ............................................................................................................................................. 165 Misja powiatu: ............................................................................................................................................ 165 Cel strategiczny 1. Podniesienie konkurencyjności gospodarki powiatu siemiatyckiego .................. 167 Cel strategiczny 2. Stworzenie warunków do zielonej gospodarki ....................................................... 169 Cel strategiczny 3. Poprawa jakości życia mieszkańców ...................................................................... 172 Określenie obszarów strategicznej interwencji .......................................................................... 177 Zgodność celów z dokumentami strategicznymi województwa, kraju oraz Unii Europejskiej .........................................................................................................