Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç me a ësi të kufizuar Xiber 2,60% Ulez 0,10% BSERVATORI PËR TË DREJTAT E ËMIJËVE Suç 5% O F Rukaj 3,50% QARKU DIBËR Burrel 3,90% Macukull Lis 1,10% Komsi RRETHI MAT RRETHI 5,50% Klos 3,50% Gurre 3,70% Derjan 3,90% Baz 2,70% Luzni 3,90% Zall Rec Zall Dardhe 5,10% Sllove 3% Selishte 3,20% Qarku i Dibrës ka një popullsi prej Qender Tomin 2,40% 180,507 banorë1. Ai përbëhet nga Peshkopi 2,40% Rethi Dibër, Mat dhe Bulqizë, me 35 Diber (Rreth) Muhurr 2,60% Komuna dhe Bashki përkatësisht: Melan 1,60% 4 Bashki dhe 31 Komuna. Qyteti i Mat RRETHI DIBER RRETHI Maqellare 1,30% Lure 1,50% Dibrës është qyteti më i rëndësishëm Bulqize Kastriot 2,60% në Qark, i cili është edhe qendra e Kala e Dodes 1,80% Prefekturës dhe e Qarkut Dibër. Fushe Cidhen 3,90% Arras 1,20% Qarku i Dibrës është pjesë e nën- Martanesh 2,20% rajonit verilindor të Shqipërisë. Zerqan 2,20% Kufizohet në lindje me Maqedoninë, Shupenze 1,50% në veri me qarkun e Kukësit, në Ostren 1,80% veriperëndim me qarkun e Lezhës, Klenje në perëndim me qarkun e Durrësit Gjorice 0,20% dhe Tiranës dhe në jug me qarkun RRETHI BULQIZE RRETHI Fushe Bulqize 1,60% e Elbasanit. Qarku i Dibrës është Bulqize (Bashki) 1,70% 1 Burimi: Drejtoria e Përgjithshme e Gjendjes Civile, Ministria e Brendshme, Mars 2011 Situata e fëmijëve të varfër në këtë Qark, ka ardhur duke u përkeqësuar nga viti në vit. Kështu raporti në vitin 2009 ishte 1 në 5 fëmijë (ose 7.282 fëmijë) të varfër në krahasim me 1 në 2 fëmijë që ishte në vitin 2010. Përqindja e familjeve që mbështeten me ndihme ekonomike që kanë fëmijë të moshës 0-15 vjeç – Dibër wshtw e lartë në zonat rurale malore dhe kryesisht në Komunat: Selishtë (48.8%), Arras (47.1%), Zall Dardhë (45.7%), Luzni (40.8%), Lurë (40.2%), Xibër (36.9%), etj. Këto komuna, si në vitin 20093 ashtu dhe në vitin 2010 vazhdojnë të jenë komuna me prekur shumë nga lëvizja demografi ke e popullsisë pas familjet më të varfra, në Qarkun e Dibrës. viteve ’90; sot popullsia është e qëndrueshme me një tendencë të lehtë rritje. Në Qarkun Dibër, për vitin 2010 janë 1.5254 fëmijë të moshës 0-18 vjeç me aftësi të kufi zuar (PAK), ose 2.5% të fëmijëve, Numri i popullsisë së përgjithshme Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç duke klasifi kuar Qarkun si qarkun me përqindje më të lartë në nivel Rrethi kundrejt totalit të popullsisë në shkallë vendi. Nëse krahasojmë numrin e fëmijëve që Numri i fëmijëve 0-18 vjec jetojnë në zonë urbane me ato në zonë rurale, rezulton se 417 35% 35% ose 34% jetojnë në qytet dhe 1.108 fëmijë ose 66% e fëmijëve 78931 60678 31% me aftësi të kufi zuar (0-18 vjeç) jetojnë në fshat. 40898 27308 14149 18899 Nga 1.525 fëmijë me aftësi të kufi zuara në nivel qarku, vetëm 10 prej tyre frekuentojnë një qendër ditore në qytetin e Bulqizë Dibër Mat Bulqizë Dibër Mat Peshkopisë. Në Qarkun Dibër, tre komunat që kanë numrin më të lartë të Përshkrim mbi situatën e të drejtave fëmijëve me aftësi të kufi zuar (0-18 vjeç) janë Komsi 91 fëmijë të fëmijëve në Qark: (5.5%), Zall Dardhë 45 fëmijë (5.1%) dhe Suç 54 fëmijë (5%). Vendndodhja e këtyre komunave është jo vetëm malore por Qarku i Dibrës në vitin 2010, ka 180.5071 banorë dhe 48.3942 dhe larg qendrave urbane të Qarkut, duke e bërë të vështirë familje në total. Nga numri total i familjeve në qark, 9.099 shërbimin dhe jetesën e fëmijëve dhe familjarëve të tyre. familje (16.4%) janë familje të varfra dhe kanë fëmijë (grupmosha 0-15 vjeç). Fëmijët (0-18 vjeç) përbëjnë 33.4 % të popullsisë (60.356 fëmijë). Në vitin 2010 në Qarku Dibër 1 në 2 fëmijë (ose 13.902 fëmijë) të grupmoshës 6-15 vjeç jetonte në familje të cilat trajtoheshin 3 Përqindja e familjeve që mbështeten me NE dhe kanë fëmijëve 0-15 vjec për vitin 2009, për komunat e përmendura për vitin 2010 është: Selishtë (51.46%), Xibër (50.39%), Zall Dardhë me Ndihmë Ekonomike (NE). (43.33%), Arras (43.33%), Lurë (43.33%), etj 1 Burimi: Drejtoria e Përgjithshme e Gjendjes Civile, Ministria e Brendshme, Mars 2011 4 Burimi: Shërbimi Social Shtetëror, Tiranë (Prill 2011) 2Burimi: Shërbimi Social Shtetëror, Tiranë (Prill 2011) Observatori për të drejtat e fëmijës është një strukturë vëzhguese e shoqërisë civile e ngritur ne qarkun e Dibrës Politika Rajonale në ndikojnë në realizimin e të në vitin 2009, e cila në bashkëpunim të ngushtë me të gjithë aktorët vendorë publikë e jo-publikë bën mbledhjen drejtave të fëmijëve sistematike të të dhënave dhe përgatit raporte dhe Respektimi i të drejtave të fëmijëve ka hyrë si një nga çështjet informacione periodike për aktorët lokalë dhe kombëtarë prioritare në programin e Këshillit të qarkut Dibër, organi lidhur me situatën e fëmijëve, shkeljen e të drejtave, zbatimin më i lartë vendimmarrës në nivel rajoni. Ky institucion me e legjislacionit në fuqi dhe nevojat për përmirësimin e tij të mbështetjen e UNICEF dhe në partneritet me strukturat mëtejshëm. dhe aktorët e ndryshëm lokalë dhe rajonalë janë në proçes Observatori për të drejtat e Fëmijëve, Qarku Dibër gjendet fi nalizimi të strategjisë për fëmijët për Qarkun Dibër. në Gjithashtu pranë Këshillit të Qarkut funksionon Njësia për të Lagjia:”Gjokë Doçi” Drejtat e Fëmijëve, si pjesë integrale e strukturës së qarkut. Rruga:Bulevardi “Elez Isufi ‘, Qendra e biznesit, kati III, Dibër, Shqipëri Në dobi të realizimit dhe përmbushjes të të drejtave të e-mail: [email protected] fëmijëve, në Qarkun Dibër, veç zyrës së Observatorit është ngritur dhe funksionon Njësia për të Drejtat e Fëmijëve në Qark. Numri i familjeve që mbështeten Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në familje të cilat me NE me fëmijë 0-15 vjeç Bulqizë Dibër Mat mbështeten me NE 4317 47,80% Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin parashkollor1 859 1924 1455 37,50% 35,10% 2667 2115 Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin e detyruar2 4650 11447 7944 3 Bulqizë Dibër Mat Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin e mesëm 1278 3404 2697 Bulqizë Dibër Mat Shënim: Të dhënat “Përqindja e fëmijëve që jetojnë pa ujë Perqindja e femijeve me 1 ose 2 Perqindja e femijeve qe jetojne të përmirësuar të pijshëm, energji elektrike, që jetojnë në prinder te papune ne banesa te papershtateshme banesa të papërshtatshme dhe përqindja e fëmijëve me 1 ose 68,96% 2 prindër të pa punë”,- janë marrë nga studimi i thelluar me 19,18 autorë A. Ceni dhe V. Kolpeja. 14,92 39,74% 11,09 29,55% Bulqize Diber Mat Bulqize Diber Mat Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në familje të cilat mbështeten me NE Përqindja e fëmijëve që nuk kanë Perqindja e femijeve qe jetojnë Xiber 79,10% pa energji elektrike akses ndaj ujit të pijshëm të Ulez 36,20% përmirësuar 39,67% Suç 10,20% 46,36% 29,50% 29,37% Rukaj 40,70% 8,59% 11,56% T Burrel 14,20% MA Macukull Lis 45% RETHI Komsi Bulqizë Dibër Mat Bulqize Diber Mat R 35,80% Klos 20,20% Gurre 52,70% Derjan 85,90% Baz 65,10% Luzni 71% Zall Rec Zall Dardhe 76,90% Sllove 50,50% Selishte 100% Qender Tomin 59,20% R Peshkopi 1,80% DIBE Muhurr 76,40% Melan 100% RETHI R Maqellare 8,60% Lure 85,50% Kastriot 35,30% Numri i fëmijëve 0-18 vjeç me Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç Kala e Dodes Afësi të Kufizuar me a ësi të kufizuar 48,30% Fushe Cidhen 56,60% 3,50% 645 662 Arras 100% 2,40% Martanesh 66,70% 218 1,50% Zerqan 31,40% E Shupenze 40,10% Bulqizë Dibër Mat Ostren 77,60% Bulqizë Dibër Mat BULQIZ Klenje Gjorice 17,50% RRETHI Fushe Bulqize 14,20% Bulqize (Bashki) 33,70%.