PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY LIPSK NA LATA 2012 – 2015 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2016 – 2019 Zleceniodawca Wykonawca Gmina Lipsk EKOTON sp. z o. o. Urząd Miejski w Lipsku siedziba: ul. Ciepła 12/4 15 – 472 Białystok ul. Żłobikowskiego 4/2 biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U 16 - 315 Lipsk 15 - 464 Białystok tel./fax: (+48) 85 744 67 95 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY LIPSK NA LATA 2012 – 2015 Zamawiający: Gmina Lipsk Urząd Miejski w Lipsku ul. Żłobikowskiego 4/2 16 – 315 Lipsk Wykonawca: EKOTON Sp. z o.o. siedziba: ul. Ciepła 12/4 ; 15 – 472 Białystok biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U, 15 - 464 Białystok tel./fax. (85) 744-67-95 Zespół autorów: dr Grzegorz Chocian mgr inż. Beata Gładkowska - Chocian mgr inż. Agnieszka Olędzka mgr inż. Joanna Bartnikiewicz mgr Anna Ostrowska Białystok, kwiecień 2013 r. © EKOTON sp. z o.o. 2 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY LIPSK NA LATA 2012 – 2015 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP .......................................................................................................................................................... 5 1.1 WYKAZ POJĘĆ I SKRÓTÓW UŻYTYCH W OPRACOWANIU ............................................................................................ 5 1.2 PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ...................................................................................................................... 6 1.3 CEL AKTUALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ........................................................................... 7 1.4 OKRES OBJĘTY OPRACOWANIEM ............................................................................................................................ 8 1.5 METODYKA I ZAKRES PROGRAMU .......................................................................................................................... 8 1.5.1 Metodyka opracowania ....................................................................................................................... 8 1.5.2 Zakres opracowania .......................................................................................................................... 10 1.6 POWIĄZANIA PROGRAMU Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI .................................................................................. 10 2. OCENA REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ............................. 31 3. INFORMACJE OGÓLNE ............................................................................................................................. 36 3.1 POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY ............................................................................................................. 36 3.2 LUDNOŚĆ ......................................................................................................................................................... 38 3.3 SEKTOR GOSPODARCZY ...................................................................................................................................... 41 3.4 DZIEDZICTWO HISTORYCZNE I KULTUROWE .......................................................................................................... 45 3.5 TURYSTYKA ...................................................................................................................................................... 48 3.6 KOMUNIKACJA I TRANSPORT ............................................................................................................................... 49 4. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA ......................................................................................... 50 4.1 OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO .......................................................................................................... 50 4.2 GOSPODARKA WODNO – ŚCIEKOWA ...................................................................................................................... 51 4.2.1 Wody powierzchniowe i podziemne ............................................................................................... 51 4.2.2 Źródła zanieczyszczeń wód .............................................................................................................. 53 4.2.3 Infrastruktura wodno – ściekowa .................................................................................................... 54 4.3 GOSPODARKA ODPADAMI .................................................................................................................................... 55 4.4 OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO .......................................................................................................... 59 4.4.1 Fauna i flora ....................................................................................................................................... 59 4.4.2 Lasy ...................................................................................................................................................... 59 4.4.3 Formy ochrony przyrody .................................................................................................................. 60 4.5 KLIMAT AKUSTYCZNY ......................................................................................................................................... 72 4.6 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ........................................................................................................... 74 4.7 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ , CIEPŁO I GAZ ....................................................................................... 75 4.7.1 Energia cieplna .................................................................................................................................. 75 4.7.2 Sieć gazowa ........................................................................................................................................ 75 4.7.3 Energia elektryczna .......................................................................................................................... 75 4.7.4 Energia odnawialna ........................................................................................................................... 76 4.8 POWIERZCHNIA ZIEMI I GLEBY ............................................................................................................................. 76 4.9 ZŁOŻA SUROWCÓW ............................................................................................................................................ 78 4.10 NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA ..................................................................................................... 79 4.11 EDUKACJA EKOLOGICZNA .............................................................................................................................. 80 4.12 EKOLOGICZNE FORMY DZIAŁALNOŚCI W ROLNICTWIE ........................................................................................ 82 4.13 ZRÓWNOWAŻONE WYKORZYSTANIE MATERIAŁÓW , WODY I ENERGII .................................................................... 82 5. PODSUMOWANIE STANU OBECNEGO ..................................................................................................... 86 6. CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA ............................................................................................ 92 7. PLAN OPERACYJNY .................................................................................................................................. 94 7.1 ZADANIA WŁASNE .............................................................................................................................................. 94 7.2 ZADANIA KOORDYNOWANE ................................................................................................................................. 95 7.3 ZAMIERZENIA INWESTYCYJNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ........................................................................ 101 8. ZAGADNIENIA SYSTEMOWE ................................................................................................................... 103 8.1 ZARZĄDZANIE I MONITORING ŚRODOWISKA ......................................................................................................... 103 8.2 ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU .......................................................................................... 107 © EKOTON sp. z o.o. 3 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY LIPSK NA LATA 2012 – 2015 8.2.1 Mierniki stanu wyjściowego .......................................................................................................... 107 8.2.2 Monitorowanie Programu ............................................................................................................... 110 8.2.3 Uwarunkowania realizacyjne Programu ...................................................................................... 112 8.2.4 Uwarunkowania prawne ................................................................................................................. 112 8.2.5 Planowanie przestrzenne ............................................................................................................... 113 8.2.6 Uwarunkowania społeczne ............................................................................................................. 113 8.2.7 Związek z integracją europejską .................................................................................................. 114 8.2.8 Efekt transgraniczny ......................................................................................................................