TË DREJTAT E GRAVE NË BALLKANIN PERËNDIMOR GRATË NË POLITIKË, DHUNA ME BAZË GJINORE DHE SIGURIA PËR GRATË MBROJTËSE TË TË DREJTAVE TË NJERIUT NË SHQIPËRI, BOSNJE DHE HERCEGOVINË, MAL TË ZI, MAQEDONI TË VERIUT DHE SERBI 2020 RRETH FONDACIONIT KVINNA TILL KVINNA RRETH KËTIJ HULUMTIMI Fondacioni Kvinna till Kvinna mbron të drejtat e Raporti Të Drejtat e Grave në Ballkanin Perëndimor shërben si një grave që nga viti 1993, duke e siguruar dhe duke i pikë referimi në lidhje me të drejtat dhe ndikimin e grave në gjashtë dhënë zë secilës së drejtë të grave. vendet e Ballkanit Perëndimor që synojnë të hyjnë në BE, si dhe për mundësi krahasimi ndër vite. Ky është botimi i pestë i raportit. Sot ne jemi një nga organizatat kryesore botërore Raporti është përgatitur si pjesë e programit rajonal "Fuqizimi i të për të drejtat e grave, duke punuar drejtpërdrejt në drejtave të grave, pjesëmarrja dhe ndikimi në Ballkanin Perëndimor zonat e prekura nga lufta dhe konfliktet, për të 2015 - 2020", për të forcuar avokimin e bazuar në prova. Ky rritur ndikimin dhe fuqinë e grave. Ne kemi program financohet nga Agjencia Suedeze për bashkëpunim dhe bashkëpunim të ngushtë me mbi 100 organizata zhvillim ndërkombëtar (Sida) dhe zbatohet nga Fondacioni Kvinna lokale partnere në 20 vende të ndryshme në botë, till Kvinna në bashkëpunim me organizatat e shoqërisë civile të me të cilat bashkëpunojmë për t'i dhënë fund grave në Ballkanin Perëndimor. Programi përfshin Shqipërinë, dhunës ndaj grave, për të arritur paqe të Bosnjën dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e qëndrueshme dhe për të mbyllur hendekun gjinor Veriut dhe Serbinë. Synimi i përgjithshëm i programit është fuqizimi një herë e përgjithmonë. E ardhmja është e i të drejtave të grave dhe pjesëmarrjes së barabartë të grave në barabartë. Dhe së bashku, ne jemi ndryshimi. vendimmarrje në Ballkanin Perëndimor, me synim specifik të përfshirjes gjinore në procesin e anëtarësimit në BE. www.kvinnatillkvinna.org Tri fushat e përfshira në këtë pikë referimi janë: gratë në politikë, Hulumtuar dhe shkruar nga: dhuna me bazë gjinore dhe situata për gratë mbrojtëse të të Lejla Gačanica drejtave të njeriut, pasi këto janë fushat prioritare për avancimin e Raba Gjoshi të drejtave të grave. Këto fusha u zgjodhën, u përcaktuan dhe u Sofija Vrbaški përshkruan në raportin e parë Të Drejtat e Grave në Ballkanin Perëndimor, në botimin e parë në vitin 2016. Qëllimi i edicionit Redaktuar nga: aktual është të përditësojë statistikat dhe burimet përkatëse për Sofija Vrbaški periudhën 2019/2020 për secilin nga treguesit, në secilin nga Stina Magnuson Buur gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor. Për secilin tregues, autorët testuan numrat/shifrat për periudhën 2019/2020 kundrejt atyre të Mirënjohje: mëparshme për të përcaktuar se në çfarë mase pozitat shoqërore Giulia Pasquinelli, Ristin Thomasson, Voskre të grave në Ballkanin Perëndimor u përmirësuan ose përkeqësuan. Naumoska Ilieva, Elin Dellås, Lori Mann, Lejla Raporti pasqyron të dhënat e mbledhura gjatë periudhës qershor Somun. 2019 deri në qershor 2020. Megjithëse treguesit në këtë botim Organizatat partnere: Rrjeti i Fuqizimit të Gruas në mbetën të njëjtë, disa nën-seksione u ndryshuan. Ky botim, për Shqipëri; Shoqata e grave Sandglass; ASTRA - herë të dytë, përfshiu dërgimin e kërkesave me shkrim te Aksioni kundër trafikimit; Qendra Autonome e institucionet përkatëse në secilin nga gjashtë vendet, për ofrim të Grave; Bolja Budućnost; Shoqata e Edukimit dhe të dhënave zyrtare përkitazi me hulumtimin. Kjo u bë për të Kërkimit Shëndetësor; Asambleja Helsinki mbledhur të dhëna që nuk ishin të qasshme në internet dhe për të Qytetarëve Banja Luka; Qendra Kosovare e përcaktuar se në çfarë mase institucionet ishin të përgjegjshme në Studimeve Gjinore; Rrjeti i Grave të Kosovës; Rrjeti respektimin e ligjeve të Lirisë së Informacionit kur bëhet fjalë për të Kombëtar për t’i dhënë fund Dhunës ndaj Grave dhëna mbi dhunën me bazë gjinore në veçanti. Organizatat për të dhe Dhunës në Familje “Zëri Kundër Dhunës”; drejtat e grave, përfshirë organizatat partnere të Fondacionit Rrjeti i Organizatave të Grave Rome, Ashkali dhe Kvinna till Kvinna, kanë dhënë kontributin e tyre në raport. Egjiptiane të Kosovës; Reaktori - Kërkime në Rekomandimet bazohen në konkluzionet nga raporti; veprim; Të drejta për të gjithë; Qendra Rome për rekomandimet për qeveritë vijnë nga organizatat për të drejtat e Gratë dhe Fëmijët - Daje; Gratë e Bashkuara; grave, ndërsa rekomandimet për aktorët ndërkombëtarë janë nga Qendra për të Drejtat e Grave Fondacioni Kvinna till Kvinna dhe organizatat e grave të shoqërisë civile. Përgjegjësia e përmbajtjes, megjithatë, mbetet vetëm përgjegjësi e autoreve. Faqosja: UrbanGRAF Autoret pranojnë se ka kufizime në hulumtim dhe në treguesit e krahasimit gjinor. Për shkak të fushës së detyrës, kornizës kohore Fotografia e ballinës: dhe burimeve të kufizuara, autoret zhvilluan tregues specifik Maja Janevska-Ilieva brenda secilës prej fushave tematike të përmendura më lart. Një nga sfidat ishte kufizimi në numrin e treguesve, pasi që autoret Nëntor 2020 pranojnë se ka tregues të tjerë të shumtë që mund të ishin përdorur për të matur pozitat shoqërore të grave. Pengesa më e madhe mbetet mungesa e informatave të përditësuara nga faqet zyrtare të qeverisë në secilin prej vendeve të studiuara. Shpresojmë që ky raport të jetë një mjet i dobishëm, duke treguar trendet e të drejtave të grave në Ballkanin Perëndimor ndër vite. GRATË NË POLITIKË 4 Ky botim i Fondacionit Kvinna till Kvinna financohet nga DHUNA ME BAZË GJINORE 42 Sida/Suedi. Përgjegjësia e përmbajtjes u takon autoreve. GRATË MBROJTËSE TË TË DREJTAVE TË NJERIUT 75 TË DREJTAT E GRAVE NË BALLKANIN PERËNDIMOR LISTA E SHKURTESAVE DHE AKRONIMEVE AWEN Rrjeti i Fuqizimit të Gruas në Shqipëri ASTRA ASTRA – Veprimi Anti Trafikim, Serbi ABGJ Agjencia për Barazi Gjinore, BeH Agjencia për Barazi Gjinore, Kosovë BeH Bosnja e Hercegovina CEDAW Komisioni për Eliminimin e Diskrimiminit kundër Grave OShC Organizata e Shoqërisë Civile DhF Dhuna në Familje EcHO Organizata Edukative-Humanitare, Maqedonia Veriore GjEDNj Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut EEAS Shërbimi Evropian për Marrëdhënie me Jashtë FBeH Federata e Bosnjës e Hercegovinës GAP II Dokument i Përbashkët Pune – Barazia Gjinore dhe Fuqizimi i Grave: Transformimi i Jetës së Vajzave dhe Grave përmes Marrëdhënieve të Jashtme të BE-së 2016-2020 (gjithashtu i njohur si Plani i Veprimit Gjinor II) DhBGj Dhuna me Bazë Gjinore GIZ Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (Korporata Gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar) GREVIO Grupi i Ekspertëve për Veprim kundër Dhunës ndaj Grave dhe Dhunës në Familje HERA Asociacioni për Shëndetësi Arsim dhe Hulumtim, Maqedoni Veriore FDH Fondi për të Drejtën Humanitare, Serbi MDNj Mbrojtësit e të Drejtave të Njeriut IPA Instrumenti për Ndihmën e Para-Anëtarësimit QKSGj Qendra Kosovare për Studime Gjinore, Kosovë Kvinna till Kvinna Fondacioni Kvinna till Kvinna RrGK Rrjeti i Grave të Kosovës, Kosovë MSMS Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Shqipëri MPPS Ministria e Punës dhe Politikës Sociale, Maqedoni Veriore MPMS Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, Kosovë AP Deputet (Anëtar i Parlamentit) PKV Plani Kombëtar i Veprimit PKIMSA Programi Kombëtar për Implementimin e Marrëveshjes për Stabilizim dhe Asociim N/A Nuk aplikohet ose nuk është në dispozicion OSBE Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë Reactor Reactor – Hulumtimi në Veprim, Maqedoni Veriore SEA Sekretariati për Çështje Evropiane Sida Agjencia Suedeze për Zhvillim dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar OKB Organizata e Kombeve të Bashkuara UNFPA Fondi Popullor i Kombeve të Bashkuara ZNAV Zyra për Ndihmë dhe Avokim të Viktimave, Kosovë GMDNj Gratë Mbrojtëse të të Drejtave të Njeriut GRATË NË POLITIKË E PËRFAQËSIMIT TË GRAVE NË POLITIKË % DHE/OSE NË POZITA TË LARTA ME FUQI VENDIMMARRËSE Gjatë kësaj periudhe të raportimit (tetor 2019 – maj 2020) të gjitha shtetet e Ballkanit Perëndimor. Deri më tani, në Ballkanin Perëndimor nuk pati ndryshime thelbësore kuotat kanë treguar rezultate pozitive për sa i përket sa i përket përfaqësimit të grave në politikë. Në Kosovë qasjes së grave në pozita vendimmarrëse, sidoqoftë dhe në Serbi u mbajtën zgjedhjet e Përgjithshme është mëse e domosdoshme të kuptohet rëndësia e (Parlamentare). Në Kosovë, konsolidimi i strukturave me kuotës për progresin shoqëror, e jo të vazhdohet të fuqi vendimmarrëse ishte një proces i stërgjatë dhe me perceptohet thjesht si një 'kuti boshe për plotësim'. sfida, ndërsa formimi i qeverisë zgjati disa muaj; respektivisht pothuajse gjatë tërë periudhës së Të dhënat e grumbulluara në Kosovë dhe Shqipëri kanë raportimit. Qeveria e re në përbërjen e saj kishte më treguar boshllëqe dhe kufizime për gratë në partitë shumë gra se ndonjëherë më parë, qysh nga shpallja e politike, si dhe mbi qasjen e tyre në financim, pavarësisë. Megjithatë, gratë ende mbeten të përfaqësimin mediatik, dhe përfaqësimin në strukturat e nënpërfaqësuara derisa qeveria në fjalë u rrëzua më partive politike. Gjetje të ngjajshme pati edhe për pjesën vonë.1 As themelimi i shumëpritur i Këshillit të Ministrave tjetër të vendeve të Ballkanit Perëndimor, duke reflektuar të Bosnjës dhe Hercegovinës (BeH) për fat të keq nuk solli në këtë mënyrë normat patriarkale dhe rolet gjinore në ndonjë përmirësim për gratë në pozita ministrore. rajon. Gratë të cilat mbajnë pozita në politikë ende perceptohen më tepër si “asistente” e më pak si Gratë vazhdojnë të mbesin të nënpërfaqësuara në të vendimmarrëse, dhe më pak të shkathta se homologët