Toelichting bij de Quartairgeologische kaart Kaartblad 10-18 Maaseik Depotnummer: D/2005/3241/291 Isbn: 90-403-0241-3 Nur: 905 Kaart en tekst opgemaakt door: Koen Beerten o.l.v. N. Vandenberghe, F. Gullentops en E. Paulissen Katholieke Universiteit Leuven 2005 Voorwoord Deze uitgave is gebaseerd op het technisch verslag horende bij de Quartairgeologische kaart opgemaakt in 2000. De kaarten en de bijhorende uitleg zijn de neerslag van de stand van zaken op dat moment. Nieuwe tussentijdse ontwik- kelingen zijn niet opgenomen in deze uitgave. Koen Beerten Leuven, 2005. Verkoopadres: Vlaamse overheid Dienst Natuurlijke Rijkdommen Koning Albert II-laan 20 bus 20 1000 Brussel Verkoopprijs: 12 euro, verzendingskosten inbegrepen INHOUDSOPGAVE 1 Kennismaking met het karteringsgebied. ..........................................................................1 1.1 Geografie..................................................................................................................................... 1 1.1.1 Algemeen. .........................................................................................................................................1 1.1.2 Fysische geografie en geomorfologie..............................................................................................2 1.2 Geologie. ..................................................................................................................................... 3 2 De opbouw van het geologische gegevensbestand en van de geologische kaarten. ........5 2.1 Gegevens. .................................................................................................................................... 5 2.1.1 Aard van de gegevens......................................................................................................................5 2.1.2 Gegevensbestand. ............................................................................................................................5 2.2 Verwerken van de gegevens. ..................................................................................................... 5 2.2.1 Diktekaart Quartair. .......................................................................................................................6 2.2.2 Reliëf van de basis van het Quartair. .............................................................................................7 2.2.3 Profieltypekaart. ..............................................................................................................................7 2.2.4 Profielen. ..........................................................................................................................................7 2.3 Geologische databank. .............................................................................................................. 7 3 Geologische kartering. .........................................................................................................9 3.1 Ontwikkeling van de geologische kennis. ................................................................................ 9 3.1.1 Historiek van het Quartair. ............................................................................................................9 3.1.2 Historiek van het kaartblad Maaseik in een regionale context. ................................................12 3.1.3 Historisch overzicht van de tektoniek op kaartblad Maaseik in een regionale context. ........17 3.2 De diktekaart............................................................................................................................ 19 3.2.1 Inleiding. ........................................................................................................................................19 3.2.2 De invloed van het Quartair op het reliëf. ..................................................................................20 3.2.2.1 Reliëfnivellering door het Quartaire dek. ..........................................................................20 3.2.2.1.1 Eolische afzettingen. ........................................................................................20 3.2.2.1.2 Fluviatiele afzettingen. ....................................................................................20 3.2.2.2 Reliëfvorming door het Quartaire dek. ..............................................................................20 3.2.2.2.1 Eolische afzettingen. ........................................................................................20 3.2.2.3 Fluviatiele erosie. ..............................................................................................................20 3.2.3 Bespreking van de diktekaart ......................................................................................................20 3.2.4 Diktekaart van de afzettingen van de grote rivieren .................................................................21 3.2.5 Diktekaart van de deklagen..........................................................................................................22 3.3 De isohypsenkaarten. .............................................................................................................. 23 3.3.1 De isohypsen van de basis van het Quartair ...............................................................................23 3.3.2 De isohypsen van de top van de afzettingen van de grote rivieren ...........................................24 3.4 De breukenkaart. ..................................................................................................................... 24 3.5 De profieltypekaart. ................................................................................................................. 26 3.5.1 Beschrijving van de gekarteerde eenheden.................................................................................26 3.5.1.1 Fluviatiele afzettingen. ......................................................................................................26 3.5.1.1.1 Maasafzettingen...............................................................................................26 3.5.1.1.2 Rijnafzettingen. ................................................................................................28 3.5.1.1.3 Herwerkte Maas- en Rijnafzettingen. ..............................................................28 3.5.1.1.4 Formatie van Singraven: beekalluvium en veenrijk beekalluvium. ................29 3.5.1.2 Eolische afzettingen. ..........................................................................................................29 3.5.1.2.1 Dekzand. ..........................................................................................................29 3.5.1.2.2 Duinzand: de Formaties van Bouwel en Hechtel. ...........................................29 3.5.1.3 Afzettingen met lacustriene invloed: fluvio-lacustriene en lacustro-eolische afzettingen: het Lid van Molenbeersel. .......................................................................................................30 3.5.1.4 Diverse leemafzettingen. ....................................................................................................31 3.5.2 De profieltypes. ..............................................................................................................................31 3.5.2.1 Profieltypes bij Maas- en Rijnafzettingen. .........................................................................33 3.5.2.1.1 Profieltypes bij grove Maasafzettingen. ..........................................................33 3.5.2.1.2 Profieltypes bij Rijnafzettingen. .......................................................................33 3.5.2.1.3 Profieltypes bij fijne Maasafzettingen. ............................................................33 3.5.2.2 Profieltypes bij herwerkte Maas- en Rijnafzettingen. ........................................................33 3.5.2.3 Profieltypes bij dekzanden. ................................................................................................33 3.5.2.4 Profieltypes bij het Lid van Molenbeersel. ........................................................................33 3.5.2.5 Profieltypes bij duinzanden en de Formatie van Singraven. .............................................33 3.5.2.6 Overige profieltypes. ..........................................................................................................33 3.5.3 De profielen. ...................................................................................................................................34 4 Toegepaste geologie. ...........................................................................................................39 4.1 Oppervlaktedelfstoffen. ........................................................................................................... 39 4.2 Hydrogeologie. ......................................................................................................................... 39 5 Excursiegegevens. ...............................................................................................................41 5.1 Steilrand van Bree ................................................................................................................... 41 5.2 Steilrand van Waterloos .................................................................................................41 5.3 Groeve te Neerglabbeek: Zutendaal Grinden .................................................................41 5.4 Ontsloten wand te Neerglabbeek: Zutendaal