ROA Titel Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten Annemarie Künn Davey Poulissen ROA Factsheet ROA-F-2019/3 - Eijsden-Margraten Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt | ROA Research Centre For Education and the Labour Market | ROA Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten Snelle feiten en cijfers1 In deze factsheet maken we voor de gemeente Eijsden- Margraten inzichtelijk wat de absolute en relatieve omvang is van een viertal groepen inwoners met een 1. Ongeveer 16,3% van de 15 tot en met 67-jarige risicopositie, namelijk: inwoners van de gemeente Eijsden-Margraten bevindt zich in een risicopositie omdat zij een 1. Personen met een arbeidsongeschiktheids- arbeidsongeschiktheids-, werkloosheids- of uitkering bijstandsuitkering ontvangen, of omdat zij 2. Personen met een werkloosheidsuitkering inactief zijn op de arbeidsmarkt. 3. Personen met een bijstandsuitkering 2. Het percentage personen dat zich in een 4. Personen die inactief zijn zonder dat zij onderwijs risicopositie bevindt, is binnen de gemeente volgen of één of meerdere van de hierboven Eijsden-Margraten het hoogst in de wijk Mheer - genoemde uitkeringen ontvangen. Personen die Noorbeek (17,7%). de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt of een pensioenuitkering ontvangen worden niet als inactief bestempeld. 1. Inleiding Omdat het mogelijk is dat inwoners naast het ontvangen van de drie genoemde uitkeringstypes In december 2018 is een factsheet gepubliceerd werken, brengen we tevens in kaart welk deel van de waarin de omvang van de risicogroepen in Limburg uitkeringsafhankelijken naast hun uitkering betaald in kaart is gebracht op peildatum 31 december 2015.2 werk verricht. Personen die naast het ontvangen Voortbouwend op deze zogenaamde nulmeting, van een uitkering betaald werk verrichten lopen om bekijken we in deze factsheet de situatie in de gemeente allerhande redenen minder risico. Allereerst wordt hun Eijsden-Margraten op 31 december 2017. De gemeente uitkering aangevuld door inkomen uit werk, waardoor Eijsden-Margraten telde op 31 december 2017, 16.774 hun financiële positie over het algemeen beter zal inwoners die tot de potentiële beroepsbevolking zijn dan zonder deze inkomsten. Daarnaast kan het behoorden én op 31 december 2015 reeds in Nederland feit dat zij actief zijn op de arbeidsmarkt het risico op woonachtig waren.3 Dat wil zeggen dat zij, gezien hun maatschappelijke uitsluiting verkleinen. Tot slot kan leeftijd, in principe actief zouden kunnen zijn op de het feit dat zij betaald werk verrichten het risico op arbeidsmarkt.4 Een deel van deze inwoners bevindt zich langdurige uitkeringsafhankelijkheid verminderen. echter in een risicopositie omdat zij uitkeringsafhankelijk en/of niet actief op de arbeidsmarkt zijn. Daardoor Om de cijfers voor de gemeente Eijsden-Margraten is hun financiële positie vaak ook zwak en lopen in context te plaatsen, vergelijken we deze met cijfers ze op termijn een groter risico op langdurige voor de provincie Limburg als geheel, de verschillende uitkeringsafhankelijkheid en maatschappelijke COROP-regio’s (Noord-, Midden- en Zuid-Limburg) en uitsluiting. Nederland als geheel. Deze factsheet geeft daarmee de omvang van de verschillende risicogroepen in de gemeente Eijsden-Margraten weer en vergelijkt deze met de genoemde referentieregio’s. Dit is een 1 Tot de gemeente Eijsden-Margraten behoren (in 2017) belangrijke eerste stap alvorens bekeken kan worden de volgende wijken: Cadier en Keer, Eijsden, Gronsveld, wat de specifieke (en complexe) problematiek is van Margraten, Mheer - Noorbeek en Sint Geertruid. 2 Zie: ROA (2018) Omvang risicogroepen in Limburg, ROA-F- de mensen die tot deze risicogroepen behoren en 2018/20. in hoeverre re-integratiebeleid uitstroom uit een 3 Mensen die tussen 31 december 2015 en 31 december risicosituatie kan stimuleren. 2017 geïmmigreerd zijn vallen dus buiten het bereik van deze factsheet. Deze toevoeging wordt in de rest van de factsheet niet herhaald. 4 De potentiële beroepsbevolking wordt door ons gedefinieerd als alle inwoners in de leeftijd 15 tot en met 67 jaar. 2 Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Factsheet Eijsden-Margraten ROA-F-2019/3 - Eijsden-Margraten 2. Inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering TABEL1. Overzicht van de absolute en relatieve omvang van inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering (AO-uitkering) Aantal inwoners met een Aantal inwoners behorend tot de Percentage inwoners met een Percentage werkende onder AO-uitkering potentiële beroepsbevolking AO-uitkering inwoners met een AO-uitkering Gemeente Eijsden-Margraten 1.029 16.774 6,1% 19,3% Noord-Limburg 12.364 187.721 6,6% 20,6% Midden-Limburg 12.629 157.217 8% 17,7% Zuid-Limburg 39.810 395.604 10,1% 15% Limburg totaal 64.803 740.542 8,8% 16,6% Nederland totaal 727.889 11.460.361 6,4% 17,9% Bron: ROA, berekeningen op basis van microdata van het CBS Tabel 1 geeft een overzicht van de Figuur 1 geeft voor iedere Limburgse gemeente omvang van het aantal personen met een het percentage inwoners weer dat een arbeidsongeschiktheidsuitkering in de gemeente arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt. Eijsden-Margraten. Om de cijfers voor Eijsden-Margraten in context te plaatsen worden ze ook vergeleken met de Uit Figuur 1 valt het volgende af te leiden: cijfers voor de provincie Limburg als geheel en de drie onderliggende COROP-regio’s Noord-, Midden- en Zuid- • Het percentage inwoners met een arbeids- Limburg. ongeschiktheidsuitkering verschilt aanzienlijk tussen de Limburgse gemeentes. Uit Tabel 1 zijn een aantal conclusies te trekken: • De gemeente Eijsden-Margraten staat op de 5e plek in Limburg wat betreft het percentage inwoners met • De gemeente Eijsden-Margraten telde op een arbeidsongeschiktheidsuitkering (gesorteerd 31 december 2017, 1.029 inwoners met een van laag naar hoog). arbeidsongeschiktheidsuitkering, oftewel 6,1 procent van het aantal inwoners dat tot de potentiële Figuur 2 geeft de spreiding binnen de gemeente beroepsbevolking behoort. Eijsden-Margraten weer in het percentage inwoners met • Dit percentage is lager dan het percentage in de een arbeidsongeschiktheidsuitkering. bijbehorende COROP-regio Zuid-Limburg (10,1%) en tevens lager dan het percentage voor de provincie Op basis van Figuur 2 kunnen we de volgende Limburg als geheel (8,8%). conclusies trekken: • Terwijl het percentage inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering in de provincie • Binnen de gemeente Eijsden-Margraten zijn Limburg hoger is dan voor Nederland als geheel er duidelijke verschillen te zien tussen de (6,4%), is het percentage in de gemeente Eijsden- onderliggende wijken wat betreft het percentage Margraten min of meer gelijk aan dat voor Nederland inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering. als geheel. • Het percentage mensen met een • Van de inwoners met een arbeidsongeschiktheids- arbeidsongeschiktheidsuitkering is het hoogst in de uitkering, woonachtig in de gemeente Eijsden- wijk Mheer - Noorbeek (7,1%). Margraten, werkt 19,3 procent. Dit is hoger dan het • Het percentage mensen met een percentage in de COROP-regio Zuid-Limburg (15%), arbeidsongeschiktheidsuitkering is het laagst in de hoger dan het percentage voor Limburg als geheel wijk Gronsveld (5,4%). (16,6%) en min of meer gelijk aan het landelijk percentage (17,9%). 3 Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten 4 enbuurtkaartWijk- CBS; Kadaster/CBS, 2017 het van microdata opbasisvan berekeningen ROA, Bronnen: naar wijk meteenarbeidsongeschiktheidsuitkering inwoners Percentage FIGUUR 2. hetCBS van microdata opbasis van berekeningen ROA, Bron: meteenarbeidsongeschiktheidsuitkering gemeente naarLimburgse inwoners Percentage FIGUUR 1. 10% 12% 14% 0% 2% 4% 6% 8% Mook en Middelaar Horst aan de Maas Peel en Maas % 5.5 Beesel 6.0 Eijsden-Margraten 6.5 Nederweert 7.0 Leudal Voerendaal Weert Venlo Bergen Vaals Venray Meerssen Beek Schinnen Nuth Gulpen-Wittem Valkenburg aan de Geul Roerdalen 10% 12% 14% Simpelveld 0% 2% 4% 6% 8% Stein Gennep Maastricht Maasgouw Roermond Echt-Susteren Onderbanken Sittard-Geleen Landgraaf Brunssum Heerlen Kerkrade Omvang risicogroepen in de Limburgse gemeente Factsheet Eijsden-Margraten ROA-F-2019/3 - Eijsden-Margraten 3. Inwoners met een werkloosheidsuitkering TABEL 2. Overzicht van de absolute en relatieve omvang van inwoners met een werkloosheidsuitkering (WW-uitkering) Aantal inwoners met een Aantal inwoners behorend Percentage inwoners met Percentage werkenden onder inwoners WW-uitkering tot de potentiële een WW-uitkering met een WW-uitkering beroepsbevolking Gemeente Eijsden-Margraten 396 16.774 2,4% 52,8% Noord-Limburg 5.469 187.721 2,9% 50,6% Midden-Limburg 3.826 157.217 2,4% 51% Zuid-Limburg 9.291 395.604 2,3% 51,3% Limburg totaal 18.586 740.542 2,5% 51% Nederland totaal 287.189 11.460.361 2,5% 47,6% Bron: ROA, berekeningen op basis van microdata van het CBS Tabel 2 geeft een overzicht van de omvang van het Figuur 3 geeft voor iedere Limburgse gemeente aantal personen met een werkloosheidsuitkering in de het percentage inwoners weer dat een gemeente Eijsden-Margraten. Ook hier worden de cijfers werkloosheidsuitkering ontvangt. voor Eijsden-Margraten in context geplaatst door ze te vergelijken met de cijfers voor de provincie Limburg als Uit Figuur 3 valt het volgende af te leiden: geheel en de drie onderliggende COROP-regio’s Noord-, Midden- en Zuid-Limburg. • Het percentage inwoners met een werkloosheids- uitkering verschilt in beperkte mate tussen de Uit Tabel 2 zijn een aantal conclusies te trekken: Limburgse gemeentes. • De gemeente