Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych The Head Office of the State Archives Narodowe Archiwum Gruzji The National Archives of Georgia Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Association “Polish Community” Archiwum Państwowe m.st. Warszawy The State Archive of the Capital City of Warsaw POLACY W GRUZJI POLES IN GEORGIA Tbilisi, fot. Magda Będzińska, 2009 r. Tbilisi, photographs by Magda Będzińska, 2009. W archiwach gruzińskich zachowało się wiele inte - W Archiwum Narodowym Gruzji przechowywa - Celem wystawy jest przedstawienie Polaków miesz - resujących dokumentów na temat Polaków żyjących nych jest ponad 200 dokumentów odzwierciedlających kających w Gruzji w XIX i na początku XX wieku, ich na Kaukazie w XIX i na początku XX wieku. przyjacielskie stosunki między narodem polskim i gru - wkładu w rozwój gospodarczy i kulturalny kraju oraz W ostatnich latach polskie i gruzińskie archiwa na - zińskim. działalności polskich organizacji społeczno-kultural - wiązały ożywioną współpracę. Jesienią 2008 r. w uro - nych (Towarzystwo Dobroczynności i „Dom Polski”). czystych obchodach 200-lecia Archiwum Głównego W Oddziale Akt Dawnych Centralnego Archiwum Histo - W prezentowanej ekspozycji odnajdą Państwo wybit - Akt Dawnych uczestniczyła dyrektor Archiwum rycznego Gruzji przechowywany jest zespół Katolikosa nych architektów, artystów i przyrodników. Obok Narodowego Gruzji Teona Iaszwili. W 2009 r. z wi - Gruzji Kiriona II (1917-1918), zawierający rozmaite doku - nich pokazujemy materiały dotyczące osób mniej zna - zytą oficjalną w Gruzji przebywała zastępca Na - menty, w tym także sporządzone w języku polskim. nych – nauczycieli, lekarzy, rzemieślników. czelnego Dyrektora Archiwów Państwowych Barbara Berska i dyrektor Archiwum Państwo - Dokumenty XX-wieczne zawierają informacje Prezentowane na wystawie materiały archiwalne po - wego m.st. Warszawy Ryszard Wojtkowski. Wtedy o dniach kultury polskiej w Gruzji i kultury gruzińskiej chodzą z zasobu Archiwum Narodowego Gruzji i Gru - też zrodził się pomysł zorganizowania wystawy w Polsce. Są to m.in. relacje z imprez, afisze, recenzje zińskiego Narodowego Muzeum Sztuki im. Szałwy poświęconej Polakom w Gruzji. prasowe i programy. Amiranaszwilego. Zostały one uzupełnione dokumen - tami z polskich placówek – Archiwum Głównego Akt Ekspozycję przygotowało Archiwum Państwowe m.st . Również wśród dokumentacji fotograficznej, filmowej Dawnych i Archiwum Akt Nowych oraz fotogra - Warszawy. Otwieramy ją w 90. rocznicę nawiązania i dźwiękowej przechowywanej w Narodowym Archi - fiami pokazującymi współczesną Gruzję. Pragnę po - przez Polskę i Gruzję bliskiej współpracy politycznej wum Gruzji znajdują się zapisy wydarzeń kulturalnych dziękować wszystkim, którzy przyczynili się do i wojskowej. Z tej okazji pragnę podziękować naszym i sportowych. Wiele z wymienionych dokumentów powstania ekspozycji – dyrektorom i pracownikom gruzińskim Przyjaciołom za dotychczasową współ - eksponowanych jest na wystawie „Polacy w Gruzji”. Archiwum Narodowego Gruzji, Gruzińskiego Narodo - pracę i wyrazić nadzieję, że mając w pamięci, jak Ten wspólny projekt Naczelnej Dyrekcji Archiwów wego Muzeum Sztuki im. Szałwy Amiranaszwilego, wiele nas łączy, wspólnie zrealizujemy jeszcze nie - Państwowych i Archiwum Narodowego Gruzji jest is - Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Archi - jedno przedsięwzięcie. totnym odzwierciedleniem relacji między Polską wum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt No - a Gruzją na przestrzeni wieków. Z pełnym przekona - wych i Archiwum Państwowego m.st. Warszawy oraz niem mogę stwierdzić, że wystawa ta jeszcze bardziej osobom, które wyraziły zgodę na opublikowanie pry - Sławomir Radoń zbliży do siebie nasze narody i zaowocuje kolejnymi watnych zdjęć. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych przedsięwzięciami, także w innych dziedzinach. Ryszard Wojtkowski Teona Iaszwili Dyrektor Archiwum Państwowego m.st. Warszawy Dyrektor Archiwum Narodowego Gruzji The Georgian archives have preserved many interest - The National Archives of Georgia house over 200 docu - The goal of this exhibition is to present Poles living in ing documents concerning Poles living in the Cauca - ments reflecting the friendly relations between the na - Georgia in the nineteenth century and the beginning of sus in the nineteenth and beginnings of the twentieth tions of Poland and Georgia. the twentieth century, their input into the economic and centuries. Recent years have seen an acceleration in cultural development of the country, and the activities of collaboration between Polish and Georgian archives. The Department of Old Records of the Central Histor - Polish social and cultural organizations (Charitable Soci - Teona Iashvili, Director General of the National ical Archives of Georgia includes the Kyrion II, Catholi - ety and the Dom Polski). You will find prominent archi - Archives of Georgia, took part in the 200th anniver - cos–Patriarch of All Georgia set (1917–1918), which tects, artists, and naturalist in the presented exhibition. sary celebrations of the Central Archives of Historical contains various documents, inclusive of ones in the Pol - Next to them we show material relating to people who Records in the autumn of 2008. Barbara Berska, ish language. are less known—teachers, physicians, and craftsmen. Deputy Director of the State Archives and Ryszard Wojtkowski, Director of the State Archive of the Cap - Twentieth century documents contain information The archival materials presented in this exhibition are ital City of Warsaw made an official visit to Georgia in about Polish culture days organized in Georgia and of from the National Archives of Georgia and the Shalva 2009. It was then that the idea behind the organizing Georgian culture days in Poland. These include reports Amiranashvili Georgian National Museum of Art. of an exhibition devoted to Poles in Georgia was born. from events, posters, press reviews, programs. They were supplemented by documents from Polish bodies—the Central Archives of Historical Records and The exposition was prepared by the State Archive of Included among the photographic, motion picture, and the Archives of New Records—as well as photographs the Capital City of Warsaw. It is being opened on the sound documentation stored by the National Archives showing contemporary Georgia. I would like to thank 90th anniversary of the establishing of close political of Georgia are records of cultural and sporting events. everyone who played a role in the making of this exhi - and military cooperation between Poland and Geor - Many of the mentioned documents are on display in bition, the directors and staff of the National Archives of gia. I would like to take this opportunity to thank the “Poles in Georgia” exhibition. This joint project of the Georgia, the Shalva Amiranashvili Georgian National our Georgian friends for collaboration to date and ex - Head Office of the State Archives and the National Museum of Art, the Head Office of the State Archives, press the hope that, keeping in mind how much we Archives of Georgia is a reflection of the relations be - the Central Archives of Historical Records, the Archives have in common, we will jointly undertake many tween Poland and Georgia over the centuries. With full of New Records, and the State Archive of the Capital more projects. conviction I can state that this will bring our nations City of Warsaw as well as everyone who expressed even closer together and will bear fruit in successive ven - their consent for the publishing of private photographs. Sławomir Radoń tures, including in different fields. General Director of the State Archives Ryszard Wojtkowski Teona Iashvili Director of the State Archive of the Capital City Director General of the National Archives of Georgia of Warsaw Organizatorzy wystawy: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Narodowe Gruzji, Exhibition organizers: The Head Office of the State Archives (NDAP), the National Archives of Georgia, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Archiwum Państwowe m. st. Warszawy “Wspólnota Polska” [Polish Community] Association, and the State Archive of the Capital City of Warsaw Materiały archiwalne: Archiwum Narodowe Gruzji (ANG), Gruzińskie Narodowe Muzeum Sztuki im. Archival materials: The National Archives of Georgia, the Shalva Amiranashvili Georgian National Museum Szałwy Amiranaszwilego, Archiwum Główne Akt Dawnych (AGAD), Archiwum Akt Nowych (AAN) of Art, Central Archives of Historical Records (AGAD), and the Archives of New Records (AAN) Zdjęcia współczesne: Krystyna Bierut-Maminajszwili, Magda Będzińska, Anna Gajda, Justyna Kowal, Agata Contemporary photographs: Krystyna Bierut–Maminajshvili, Magda Będzińska, Anna Gajda, Justyna Kowal, Pietraś, Aleksandra Zadrożniak, Ksawery Duś Agata Pietraś, Aleksandra Zadrożniak, Ksawery Duś Scenariusz wystawy i opracowanie merytoryczne (plansze: 4-18, 20): Aleksandra Zadrożniak Exhibition scenario and substantive development (Panels 4–18, and 20): Aleksandra Zadrożniak Opracowanie merytoryczne: prof. dr hab. Maria Filina (plansza: 3), prof. dr hab. Wojciech Materski (plansza: 19) Substantive development: Prof. Maria Filina, Ph.D., Habil. (Panel 3), and Prof. Wojciech Materski, Ph.D., Habil. (Panel 19) Projekt graficzny wystawy: Lena Maminajszwili/ Exhibition graphic design: Lena Maminajshvili/ Tłumaczenie na język angielski: Ryszard E.L. Nawrocki Translation into the English language: Ryszard E. L. Nawrocki Redakcja i korekta: Jolanta Lewińska Editorial work and proofreading: Jolanta Lewińska Przygotowanie do druku i druk: Studio Reklamy i