Zał ącznik do uchwały Nr XVIII/107/2004 Rady Gminy w Mokobodach z dnia 29 grudnia 2004 r. PPPLLLAAANNN RRROOOZZZWWWOOOJJJUUU LLLOOOKKKAAALLLNNNEEEGGGOOO GGGMMMIIINNNYYY MMMOOOKKKOOOBBBOOODDDYYY MMMoookkkooobbbooodddyyy,,, 222000000444 1 SPIS TRE ŚCI 1. WST ĘP................................................................................................................... 3 2. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.......... 3 3. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA........................... 3 3.1. Poło żenie, powierzchnia, ludno ść ................................................................ 3 3.2. Środowisko przyrodnicze...............................................................................8 3.3. Turystyka....................................................................................................... 8 3.4. Zagospodarowanie przestrzenne................................................................. 11 3.4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego.......................... 11 3.4.2. Infrastruktura techniczna................................................................. 12 3.4.3. Własno ść nieruchomo ści................................................................. 15 3.5. Gospodarka................................................................................................ 17 3.6. Strefa społeczna......................................................................................... 19 3.6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna gminy................................... 19 3.6.2. Rynek pracy.................................................................................... 21 3.7. Finanse....................................................................................................... 23 3.7.1. Sprawozdanie z wykonania bud żetu za 2003 r............................... 23 3.7.2. Bud żet na 2004 r. ............................................................................ 25 4. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW................................................................. 27 5. ZADANIA MAJ ĄCE NA CELU POPRAWĘ SYTUACJI NA TETRENIE GMINY………………………………………………………………………….. 27 6. REALIZACJA ZADA Ń I PROJEKTÓW …………………………………… 28 7. POWI ĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA.35 8. OCZEKIWANE WSKA ŹNIKI OSI ĄGNI ĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO…………………………………………………………………… 35 9. PLAN FINANSOWY…………………………………………………………. 36 10. SYSTEM WDRA ŻANIA……………………………………………………… 41 11. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ……….………………………………………………………… 42 2 1. WST ĘP Przyst ąpienie Polski do Unii Europejskiej i mo żliwo ść realizacji zada ń gminy przy udziale środków finansowych Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spójno ści powoduje, że planowanie rozwoju lokalnego powinno by ć zharmonizowane z okresami programowania instrumentów pomocowych. Horyzont czasowy Planu Rozwoju Lokalnego obejmuje lata 2004 – 2006 i jest zgodny z obecnym okresem bud żetowym Unii Europejskiej oraz Narodowym Planem Rozwoju na lata 2004-2006. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mokobody okre śla równie ż zadania planowane do realizacji w kolejnym okresie bud żetowym Unii Europejskiej na lata 2007-2013. Obowi ązek opracowania Plan Rozwoju Lokalnego wynika z zapisów Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego i dotyczy przedsi ęwzi ęć , których wykonanie mo że by ć dofinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Plan Rozwoju Lokalnego jest spójny z Narodowym Planem Rozwoju. 2. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego obejmuje cały teren Gminy Mokobody. Czas jego realizacji został podzielony na dwa okresy, zgodne z okresami programowania Funduszy Strukturalnych. Okres pierwszy obejmuje przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2006, a okres drugi lata 2007-2013. 3. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA. 3.1. Poło żenie, powierzchnia, ludno ść Gmina Mokobody poło żona jest w północno-zachodniej cz ęś ci powiatu siedleckiego, w odległo ści 80 km od Warszawy. Od wschodu gmina graniczy z gmin ą Sucho żebry, na północy z gmin ą Liw, od zachodu z gmin ą Gr ębków, od południowego- zachodu z gmin ą Kotu ń oraz do południa z gmin ą Siedlce. Mokobody poło żone s ą na terenie Wysoczyzny Siedleckiej rozci ągaj ącej si ę pomi ędzy dolin ą środkowego Bugu a pradolin ą Wieprza-Krzny. Obszary wysoczyzny Siedleckiej, 3 dzi ęki licznym wzniesieniom, s ą bardzo urozmaicone pod wzgl ędem ukształtowania powierzchni. Pod wzgl ędem wysoko ści Wysoczyzna waha si ę w granicach 50-100m n.p.m. Mokobody znajduj ą si ę w dorzeczu Bugu w odległo ści 1km od prawego brzegu rzeki Liwiec, b ędącej lewobrze żnym dopływem Bugu. Z kolei do Liwca wpada mała rzeczka zwana Strug ą lub Śwink ą. Przepływa ona przez miejscowo ść , a pocz ątek bierze ok. 1,5 km na północny wschód od Mokobód. Poza tym pomi ędzy wzniesieniami spływaj ą do Liwca wody pochodz ące z krystalicznych źródełek, nie zamarzaj ących w czasie zimy. Powierzchnia gminy wynosi 119 km 2 (stan na grudzie ń 2003) w tym: Lp. Rodzaj u żytku Powierzchnia w km 2 Struktura w % 1. Użytki rolne, a w tym: - grunty orne 66,6 55,97 - sady 1,8 1,51 - łąki 16,7 14,03 - pastwiska 7,3 6,14 2. Las i grunty le śne 18,2 15,29 3. Pozostałe 8,4 7,06 Łącznie 119,0 100 Wykres 1. Struktura u żytków. 7,06 14,03 15,29 55,97 6,14 1,51 grunty orne sady pastwiska lasy łąki pozostałe Źródło: Dane Urz ędu Gminy w Mokobodach 4 Z ogólnej powierzchni gminy wynosz ącej 119 km 2 77,65 % stanowi ą grunty rolne. Lasy zajmuj ą 15,29 % powierzchni gminy, a pozostałe grunty 7,06 %. W strukturze użytków rolnych dominuj ą grunty orne zajmuj ące 55,97 % natomiast ł ąki i pastwiska stanowi ą 20,17 %. Sady zajmuj ą tylko 1,51 % gruntów rolnych gminy. W skład gminy Mokobody wchodzi 28 miejscowo ści: Tabela 2. Powierzchnia miejscowo ści poło żonych w granicach administracyjnych gminy Mokobody Nazwa miejscowo ści Powierzchnia w km 2 Bale 5,86 Dąbrowa 3,24 Jeruzale 2,89 Kapu ściaki 1,91 Kisielany-Kuce 4,53 Kisielany-Żmichy 5,14 Ksi ęż opole-Jałmu żny 2,49 Ksi ęż opole-Smolaki 1,34 Mokobody i Mokobody-Kol. 17,80 Męczyn 2,89 Męczyn -Kolonia 2,13 Niwiski 11,68 Osiny Dolne 4,35 Osiny Górne 5,53 Pie ńki 2,17 Zemły 1,12 Świniary 7,75 Skupie 2,61 Wesoła 1,18 Wólka Proszewska 4,43 Wólka Żukowska 1,86 Wyłazy 5,71 Zaliwie - Brzozówka 1,29 5 Zaliwie – Piegawki 2,93 Zaliwie – Szpinki 3,75 Ziomaki 5,44 Żuków 7,21 Razem 119 Według stanu na dzie ń 31.12.2003 r. (Informacja z rejestru ewidencji ludno ści) gmin ę Mokobody zamieszkiwało 5 481 osób, w tym 2 858 m ęż czyzn (52,14 %) i 2 623 kobiet (47,86 %). Na 1 km 2 przypadało 46 osób. Rozmieszczenie ludno ści w poszczególnych miejscowo ściach przedstawia wykres 2. 6 Rozmieszczenie ludno ści wg miejsca zamieszkania Jeruzale Kisielany Kuce Zaliwie - Szpinki Kisielany Żmichy Dąbrowa Żuków Kapu ściaki Zaliwie - Piegawki Ziomaki Bale Ksi ęż opole - Jałmu żny Zaliwie - Brzozówka Ksi ęż opole - Smolaki Wyłazy Wólka Żukowska Wólka Proszewska Wesoła Skupie Świniary Zemły Mokobody Pie ńki Osiny Górne Mokobody - Kolonia Osiny Dolne Niwiski Męczyn - Kolonia Męczyn Bale Dąbrow a Jeruzale Kapu ściaki Kisielany Kuce Kisielany Żmichy Ksi ęż opole - Jałmu żny Ksi ęż opole - Smolaki Mokobody Mokobody - Kolonia Męczyn Męczyn - Kolonia Niw iski Osiny Dolne Osiny Górne Pie ńki Zemły Św iniary Skupie Wesoła Wólka Proszew ska Wólka Żukow ska Wyłazy Zaliw ie - Brzozów ka Zaliw ie - Piegaw ki Zaliw ie - Szpinki Ziomaki Żuków 7 3.2. Środowisko przyrodnicze, Gmina Mokobody poło żona jest w środkowej cz ęś ci Siedlecko-Węgrowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W granicach tego obszaru znajduje si ę 71,3 % powierzchni gminy. Tylko północno – wschodni fragment gminy tj. wie ś Świniary i Jeruzale oraz cz ęść zachodnia (wsie: Zaliwie – Piegawki, Zaliwie – Brzozówka, Zaliwie - Szpinki, Wólka Żukowska i Żuków) nie nale żą do tego obszary. Na terenie gminy obok dominuj ącego krajobrazu rolniczego, wyst ępuj ą te ż krajobrazy dolinne i le śne. W północno – wschodniej i południowo – wschodniej cz ęś ci gminy wyst ępuj ą kompleksy le śne tworz ąc specyficzny krajobraz le śny. Ponadto, w zachodniej cz ęś ci gminy, w otoczeniu pól uprawnych znajduj ą si ę niewielkie zbiorniki „oczka”. Rzeka Liwiec stanowi naturaln ą o ś gminy Mokobody. Dolina tej rzeki jest najwi ększym i jednocze śnie najwi ększym korytarzem ekologicznym gminy. O tak wysokich walorach przyrodniczych doliny Liwca decyduje m.in. znaczna ilo ść stanowisk lęgowych rzadkich i zagro żonych wygini ęciem oraz chronionych gatunków ptaków, koncentracja stanowisk rzadkich i chronionych gatunków ro ślin i rzadkich zbiorowisk ro ślinnych oraz naturalny charakter koryta rzeki, dotychczas nieurz ądzonego i odznaczaj ącego si ę naturaln ą meandracj ą (zakola). W granicach gminy wyst ępuj ą naturalne zbiorniki wodne, s ą to starorzecza, najwi ększe we wsiach Zaliwie – Piegawki i Kapu ściaki. Stanowi ą one integraln ą cze ść doliny Liwca. 3.3. Turystyka, Przez teren gminy wzdłu ż lasów, malowniczych pagórków i ł ąk przepływa rzeka Liwiec, b ędąca bardzo atrakcyjnym miejscem dla wycieczek, odpoczynku, w ędkowania, organizacji spływów kajakowych, biwakowania. 8 Do atrakcji turystycznych nale ży zaliczy ć obiekt sakralny w Mokobodach z cudownym obrazem wybudowany w latach 1798-1818. 9 oraz Kościół parafialny w Niwiskach z 1787 r., W miejscowo ści M ęczyn przy drodze Siedlce - W ęgrów znajduje si ę kaplica oraz źródło, którego woda ma lecznicze wła ściwo ści, a samo owiane jest legend ą z pocz ątków powstania pa ństwa polskiego. 10 Warto równie ż zobaczy ć najwi ększy w powiecie