Omgevingsvisie Heerenveen Naar een gezonde, ondernemende en duurzame gemeente in 2040 (ONTWERP) Omgevingsvisie Heerenveen Naar een gezonde, ondernemende en duurzame gemeente in 2040 Ontwerp-Omgevingsvisie Versie 0.7 Vastgesteld in het college 15 December 2020 Omgevingsvisie Heerenveen 2040 Inhoudsopgave 5.1 Vier kernopgaven ............................................................................................ 21 7.6 Participatie ...................................................................................................... 92 Samenvatting ..................................................................................... 4 5.2 Werken aan Heerenveen als (boven)regionaal centrum voor (top)sport, werk 7.7 Grondbeleid en kostenverhaal ........................................................................ 92 en voorzieningen .......................................................................................................... 21 1 Inleiding ...................................................................................... 8 7.8 Monitoring en aanpassing van de visie ........................................................... 93 5.3 Bouwen aan toekomstbestendige woningen .................................................. 26 1.1 De Omgevingsvisie geeft richting aan de toekomst .......................................... 8 5.4 Zorgen voor gezonde, klimaatbestendige en leefbare wijken en dorpen ........ 30 1.2 Ruimte voor initiatieven en sturen op omgevingskwaliteit ............................... 8 5.5 Versterken van de kwaliteit en veerkracht van het landelijk gebied ............... 37 Separaat bijlagenboek 1.3 Met de Omgevingsvisie werken we aan het realiseren van de Global Goals .... 8 1.4 Hoe is deze ontwerp-Omgevingsvisie tot stand gekomen? ............................... 8 6 Gebiedsgerichte uitwerking van de visie .................................... 42 1. Opbrengst Omgevingsdialogen 1.5 Van Omgevingsvisie 0.7 naar 1.0 (en verder) ................................................... 9 6.1 Naar gebiedsgericht omgevingsbeleid ............................................................ 42 2. Omgevingskwaliteit op hoofdlijnen – toelichting kernkwaliteiten 1.6 Hoe gaan we om met de corona-pandemie? .................................................... 9 6.2 Centrumgebieden ............................................................................................ 44 1.7 Leeswijzer ......................................................................................................... 9 6.3 Gemengde gebieden met een bovenlokale functie ......................................... 50 3. Ontwikkelingen en trends op het gebied van de fysiek leefomgeving 6.4 Groene gebieden met een bovenlokale betekenis ........................................... 53 2 Het DNA van Heerenveen: onze kernkwaliteiten ........................ 10 6.5 Historische linten ............................................................................................. 57 4. Rijks- en Provinciaal beleid 2.1 Ontstaans- en ontwikkelgeschiedenis ............................................................. 10 6.6 Hoofdassen en infrastructuur .......................................................................... 65 5. Overzicht Strategische Doelstellingen 2030 2.2 Onze kernkwaliteiten ...................................................................................... 10 6.7 Woongebieden en overig bebouwd gebied ..................................................... 67 3 Waar moeten we rekening mee houden? ................................... 14 6.8 Bedrijventerreinen ........................................................................................... 76 6. Overzicht programma’s (concept) 3.1 De leefomgeving verandert ............................................................................ 14 6.9 Buitengebied ................................................................................................... 81 7. Gemeentelijk verkeer en vervoerplan 3.2 Beleid en regels van andere overheden .......................................................... 14 7 Uitvoeringshoofdstuk Omgevingsvisie ....................................... 91 8. Waterplan (visiedeel) 4 Visie op hoofdlijnen ................................................................... 16 7.1 Inzet van verschillende instrumenten .............................................................. 91 4.1 Toekomstvisie: het Heerenveen van 2040....................................................... 16 7.2 Programma’s ................................................................................................... 92 4.2 Hoe willen we samenwerken .......................................................................... 18 7.3 Projecten en investeringsagenda .................................................................... 92 4.3 Hoe wegen we af? .......................................................................................... 19 7.4 Het Omgevingsplan ......................................................................................... 92 7.5 Toezicht en handhaving................................................................................... 92 5 Thematische uitwerking van de visie .......................................... 21 3 Omgevingsvisie Heerenveen 2040 Onze samenwerkings- en afwegingsprincipes Samenvatting Heerenveen kiest waar mogelijk voor samenwerking en treedt sturend op waar nodig. Inwoners en ondernemers spelen daarom ook een belangrijke rol bij het De Omgevingsvisie geeft richting aan de toekomst van onze gemeente verwezenlijken van de Omgevingsvisie. Samengevat hanteert gemeente De samenleving en de leefomgeving veranderen snel. In deze verandering is het Heerenveen de volgende samenwerkingsprincipes voor het fysieke domein: goed om een gezamenlijk richtpunt te hebben en te bepalen wat onze ambities zijn. Wat voor gemeente willen we zijn? En hoe komen we daar? Samenwerkingsprincipes 1. We werken volgens het ‘ja, mits’-principe. Deze Omgevingsvisie bevat ons integrale beleid op hoofdlijnen voor de fysieke We denken in mogelijkheden. Niet initiatiefnemers laten aantonen waarom iets leefomgeving. In de visie staan de ambities, kernopgaven en de uitgangspunten voldoet, maar samen kijken wat er nodig en passend is. In sommige gevallen van ons beleid voor de fysieke leefomgeving. Kortom; wat willen we bereiken in leidt dit tot een aangepast plan. Wanneer het invullen van de ‘mits’ niet 2040? En wat gaan we daar voor doen tot 2030? haalbaar is, is nee ook een antwoord. Dit wordt begrijpelijk uitgelegd. We zijn helder en transparant naar initiatiefnemers om teleurstellingen te voorkomen. De Omgevingsvisie wordt vastgesteld door de gemeenteraad en is bindend voor de gemeente bij de uitwerking van nieuw beleid voor de fysieke leefomgeving. Onze kernkwaliteiten 2. We investeren in afstemming vooraf. Uit het ontstaan van het landschap, de ontginning van het landschap en de We leggen minder vooraf vast in kwantitatieve regels en zetten meer in op De Omgevingsvisie is een dynamisch document. Ontwikkelingen gaan steeds ontwikkeling daarna zijn de unieke kenmerken en waarden van Heerenveen dialoog en proces aan de voorkant om gezamenlijke doelen te bereiken. Het sneller. Dit vraagt om een flexibele aanpak met de mogelijkheid visies en ontstaan: ons DNA. Een deel daarvan zien we als de basis voor verdere betrekken van inwoners is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van plannen aan te passen aan voortschrijdend inzicht. Na vaststelling wordt de ontwikkeling van Heerenveen en willen we doorgeven aan volgende generaties; initiatiefnemers en overheid, waarbij we zoveel mogelijk sturen op draagvlak, visie regelmatig geëvalueerd en aangepast. De stip aan de horizon blijft daarbij dit zijn onze kernkwaliteiten. Tijdens de Omgevingsdialogen in maart en mei hetgeen niet betekent dat dit leidt tot een plan waar iedereen mee instemt. hetzelfde, maar de route om er te komen wordt daarbij aangepast aan 2019 zijn deze kernkwaliteiten met inwoners besproken en aangescherpt. ontwikkelingen en nieuwe inzichten. 3. Inwoners krijgen een grotere rol bij de voorbereiding en evaluatie van ons Onze kernkwaliteiten Omgevingsbeleid. Onze stip aan de horizon voor 2040 kan als volgt worden samengevat: 1. Een landelijk onderscheidend profiel als (top)sportgemeente Ook bij de voorbereiding van beleid (programma’s) betrekken we inwoners en 2. De uitstekende (boven)regionale bereikbaarheid en daarbij horend relevante organisaties. Samen met inwoners evalueren we ons beleid om het Kern van de visie vestigingsklimaat nog beter aan te laten sluiten bij de praktijk en de wensen van onze inwoners. “In 2040 is Heerenveen een gezonde, ondernemende en duurzame gemeente 3. De nabijheid van regionale voorzieningen Daarbij kiezen we middelen die goed passen bij de manier waarop we in waar het prettig wonen, werken en recreëren is. We hebben ons 4. Landschappelijke diversiteit Heerenveen werken. We vragen feedback op hoe wij werken. onderscheidende profiel als (top)sportgemeente verder versterkt en verbreed. 5. De historie van de (veen)ontginningsgeschiedenis We koesteren de landschappelijke kwaliteit en diversiteit, de uitstekende 6. Een robuust groen- en blauw netwerk 4. De opgave bepaalt hoe en met wie we samenwerken. bereikbaarheid en de (regionale) voorzieningen als reden om hier te wonen en te Vanuit bewuste rolkeuze en gezamenlijke prioriteiten werken we met de werken. En we zijn in 2040 een flink eind op weg om de gemeente samen met samenleving én elkaar aan ontwikkelingen, opgaven en resultaten.