Opgebloeid Ke re l tje D66 doet weer mee, dankzij leider Alexander Pechtold D66 heeft reden tot ijn partij heeft maar drie zetels, maar de Ham zijn de erfgenamen van de „hopeloze situ- ster van Alexander Pechtold (1965) is rij- atie” die door die regeringsdeelname ontstond, Z zende. Het afgelopen jaar is hij gegroeid in de woorden van oud-partijleider en mede-op- dansen, vandaag, op het in de rol van oppositieleider. Pechtold verstaat richter Hans van Mierlo. „We hadden ons recht als geen ander de kunst van het spreken in de van spreken verloren”, zegt hij. „De kiezers ge- congres. De partij lijkt Tweede Kamer: een sierlijke aanloop, een spie- loofden ons niet meer.” Op het 40-jarig jubile- dende, zijwaarste blik richting tv-camera, hand umcongres van de partij, een maand voor de terug van weggeweest. Op aan de microfoon, en péts, een goed geformu- verkiezingen in november 2006, somde Van leerde sneer richting kabinet of voorgaande Mierlo in een zorgelijke toespraak op wat er was spreker. Collega’s en journalisten vermaken misgegaan. D66 had de gevaren van het als der- stap met het boegbeeld. zich er graag mee. Pechtold: „Eerst had ik er de, kleine partij toetreden tot een kabinet met moeite mee als mensen zeiden: je vindt het léuk. CDA en VVD (Balkenende-II) onderschat. De „Je moet er niet aan Ik vond ‘leuk’ een te plat woord voor de ernst oorlog in Irak, het immigratiebeleid van minis- van de onderwerpen die we hier behandelen. ter Verdonk, de VN-missie naar Uruzgan: op denken dat hij een keer Maar ik ga met groot plezier naar mijn werk, dat geen van die grote onderwerpen strookte het klopt. Oppositie voeren is een eerbaar beroep. gevoerde beleid in de verste verte met waar D66 ziek wordt.” De regering zit op alles: de medewerkers, de in- geacht werd voor te staan. De partij was haar formatie, het tempo. Je moet met een behoorlij- identiteit kwijt. ke achterstand toch een alternatief zien te vin- De uitslag van drie zetels viel Van Mierlo nog den, of de regering proberen tegen te houden.” mee. „Gewoonlijk word je in zo’n situatie weg- Sandra Heerma van Voss Pechtold is een gesoigneerd man. Hij spreekt gevaagd. Het toonde aan dat er een vloertje was, vaak over ‘b e s ch av i n g ’. Hij draagt manchetkno- een residu.” Pechtold: „Drie is wel de bodem pen, een mooi horloge en pakken van goede voor ons. We hadden ooit 24 zetels, maar dat snit, in beschaafd grijs en blauw. Zijn sluike was onnatuurlijk veel; onze achterban is van- etverrdemme…” Een woens- haar glanst. Pechtold studeerde kunstgeschie- ouds ongeveer tien procent van de bevolking.” dagavond in maart, kwart over denis in Leiden, en treedt ook nu nog af en toe Die tien procent gaat Pechtold terugkrijgen, acht. Alexander Pechtold zit voor goede doelen op als veilingmeester. Hij zegt hij. Hij weet dat je peilingen moet wan- vlak voor Schiphol vast in de fi- gaat graag naar musea en klassieke concerten, trouwen, maar de laatste tijd zijn ze wel erg le. „Dit was niet de bedóe- het liefst met Froukje, zijn vrouw. Ze wonen gunstig: ze stijgen voortdurend. Pechtold werd ‘ling…”G, neuriet de eerste man van D66. Over een met hun kinderen Elske (5) en Jacco (4) in Wage- D66-lijsttrekker op 24 juni 2006, toen het le- half uur moet hij in Amsterdam aanschuiven bij ningen – dat is een geslaagd restant van dencongres hem verkoos boven de toenmalige BN N’s De Nieuwste Show, een ‘semi-live’ opgeno- Pechtolds anderhalf jaar als burgemeester daar, fractievoorzitter Lousewies van der Laan. Vijf men, satirisch nieuwsprogramma. Er kijken van 2003 tot 2005. Pechtold chauffeert zichzelf dagen later viel het kabinet mede door haar toe- „drie mensen” naar, zegt Pechtold; het pro- het land door in een achttien jaar oude Volvo doen over het beleid van minister Verdonk. gramma stopt binnenkort door de tegenvallen- met kinderzitjes en een kratje met voorlees- Maar wat D66 betreft sloeg Van der Laan, die de kijkcijfers. Maar toch. Elke kijker is er één. boekjes achterin. Zelfs zo’n gezinswagen heeft zich nadrukkelijk als partijvernieuwer affi- D66-leider Alexander Pechtold in De Nieuwste Show van BNN Fo t o ’s Maarten van Haaff BNN heeft een jong publiek, dat politiek vaak bij hem iets chics. cheerde, volgens Van Mierlo „te vaak de plank weinig onderlegd is – heel anders dan bij een Tot vorig jaar hadden de Pechtolds ook een ap- mis”. „Zij dacht dat het aan onze ideeën lag dat programma als Buitenhof. Dat vergt een „kleine partement in Den Haag. Froukje werkt er tot op het zo slecht ging. Dat klopte niet. We hadden schreven, want ook beginselen moest je kunnen gaan. Dat is heerlijk voor die jongen.” derschap. Dat ik als twintiger politiek actief recente verleden. Hij reageert per moment, per Pechtold checkt zijn agenda: bezoek van de Kro- o m s ch a k e l i n g ”, maar die maakt Pechtold graag. heden als projectmanager bij het Rijk, en verkeerd gehandeld.” herzien – dat was een deel van onze ideologie. Els Borst, oud-D66-minister van Volksge- werd, had te maken met een elementair recht- onderwerp. Over bestuurlijke vernieuwing atische president. „Dat wordt weer borrelen”, Te laat komen kan niet. Pechtold volgde in 2005 partijgenoot Thom de Pechtold, die jarenlang wethouder in Leiden Dus als dan na jaren blijkt dat die bestuurlijke zondheid (1994-2002), noemt Pechtold de „ide- vaardigheidsgevoel, ideeën over macht en te- hoor ik hem niet meer.” Pechtold: „Ik zeg altijd: zegt hij. „Het is ook iets teveel techniek voor jou „Ja Carla, Alexander hier”, zegt hij door zijn Graaf op als minister van Bestuurlijke Vernieu- geweest was, presenteerde zich anders: hij er- vernieuwing mensen eigenlijk niet interesseert, ale man” om de partij weer op de rails te krijgen. genmacht. Die ideeën heb ik nog.” dat thema is op voorraad leverbaar, maar het hè, dat auteursrecht”, zegt Van der Ham. hands-free telefoon. Carla Pauw is zijn politiek wing en Koninkrijksrelaties. In de flat keek hij ’s kende dat het slecht ging, maar nam geen af- waarom zou je er dan aan vasthouden? Ik zei: Maar daar kleeft ook een nadeel aan: D66 leunt Slob: „Als hij het beleidsprogramma van het staat nu even niet in de etalage.” Pechtold gaat wel naar een overleg over het Eu- assistente. „Heb ik je eindelijk. Ik ben op weg nachts, na debatten, graag naar de Britse comedy stand van de ‘kroonjuwelen’ van staatsrechtelij- mensen, laten we op Lousewies stemmen. nu wel erg op één gezicht. Borst: „Boris van der kabinet een ‘prospectus’ noemt, kan ik daar ropees terrorismebeleid, op donderdag. naar BNN, De Nieuwste Show. De Nieuwste sjo- Yes, Minister op dvd: een perfecte kopie van zijn ke en partijpolitieke vernieuwing. Het partij- Pechtold had als minister ook een paar flinke Ham heeft een paar duidelijke items, zoals de echt van genieten. Maar als hij voor de zoveelste rienden!” Een dinsdagochtend, begin Bij de rondvraag heeft partijvoorzitter Ingrid ho. Uitzending is om elf uur vanavond. Jij kijkt eigen werkkring. Later ging de serie The West establishment – Van Mierlo, Thom de Graaf, uitglijers gemaakt.” homo-emancipatie, en Fatma Koser Kaya heeft keer over de gratis schoolboeken begint en zich april: de wekelijkse fractievergadering van Engelshoven goed nieuws: vorige week niet? Hoezo niet? Oh. Jij met je krimi’s ook al- Wi n g over de staf van de Amerikaanse president oud-senator Jacob Kohnstamm – steunde zijn Tweede Kamer-fractievoorzitter van de vrouwen en de gezondheidszorg; zij is ook een dan als pleitbezorger van de educatieve uitgeve- ‘V van D66. Geflankeerd door Fatma Ko- bracht 87 nieuwe partijleden, en sinds zaterdag tijd. Het gaat over Irak, vijf jaar geleden de in- als een virus door de D66-fractie, iedereen leen- k a n d i d a t u u r. ChristenUnie Arie Slob: „‘Kereltje Pechtold’, bescheiden mens. Dan blijft er één boegbeeld rijen opwerpt, dan denk ik: ho ho, Alexander. ser Kaya en Boris van der Ham zit Alexander kwamen er weer vijftig bij. Zo groeit het al val. Wat zou jij zeggen?” Ze praat. „Ja”, zegt de de seizoenen van elkaar. Pechtold: „En dan Oud-Tweede Kamerlid en minister van Eco- heette hij toen in de pers. Hij had een paar on- over, en dat is Pechtold. Je moet er niet aan den- Was het niet ook D66 dat net voor de verkiezin- Pechtold aan het hoofd van een lange tafel in het maanden gestaag. De nieuwe leden zijn vaker Pechtold, „Ja. Dat dacht ik ook. En wat zei de vond ik het leuk om tegen mensen die dat nog nomische Zaken Jan Terlouw deed dat níet. Hij handige uitspraken gedaan, bijvoorbeeld toen ken dat hij een keer ziek wordt.” Pechtold: „Ik gen via een motie juist op de invoering van gra- Tweede Kamergebouw, met uitzicht op een op- man dan vrouw, zoals vanouds. Wel opvallend is PvdA toen?” Hij stopt intussen voor een geslo- niet konden weten zo terloops te zeggen: jam- zegt nu: „D66 heeft nooit beginselen opge- hij de Haagse politiek in maandblad O p z ij ‘vuil was zelf eerst ook bang dat het te veel werd. We tis schoolboeken aandrong? Zo gaat het bij meer vallend jonge, grotendeels vrouwelijke mede- dat D66 ook buiten de grote steden weer een ten slagboom op het Westergasterrein – de stu- mer hè, dat personage zus en zo is overleden?” en vunzig’ noemde. Hij moest Balkenende twee slaan nog steeds een heleboel media-verzoeken onderwerpen.” Jan Marijnissen, fractievoorzit- werkersploeg. De Kameragenda van de week achterban krijgt. dio, een soort schuur, ligt een onbereikbare vier Hij plaagt graag.