zaterdag 08.10.2011 La Senna festeggiante 20.00 Concertzaal 19.15 Inleiding door La Risonanza & Fabio Bonizzoni Ignace Bossuyt Biografieën Uitvoerders en programma La Risonanza werd in 1995 opgericht Vivaldi, Händel, Pergolesi en Mozart als Fabio Bonizzoni: klavecimbel, artistieke door Fabio Bonizzoni en evolueerde tot blikvangers. Haar opname van Tirsi, Clori leiding een kamerorkest dat gespecialiseerd is in e Fileno met La Risonanza (GLOSSA) werd Yetzabel Arias Fernandez: sopraan Italiaanse (of Italiaans geïnspireerde) muziek bekroond met de Stanley Sadie Handel Prize. Martin Oro: contratenor uit de late 17e en vroege 18e eeuw. Mede Salvo Vitale: bas dankzij het ensemble kwamen componisten Martin Oro staat bekend als een van de beste als Frescobaldi, Biber, Kerll, Strozzi, Rossi en contratenoren ter wereld. Voordat hij definitief La Risonanza: Sammartini weer onder de aandacht. Bij het koos voor zang, studeerde deze Zwitsers- Isabel Lehmann, Thera de Clerck: blokfluit Spaanse label GLOSSA nam La Risonanza Argentijnse zanger met Italiaanse roots ook Elisabeth Baumer, Elisabeth Passot: hobo Händels integrale Italiaanse cantates met altviool aan het Conservatorium Tchaikovsky Carlo Lazzaroni, Rossella Borsoni, Silvia instrumenten op. Deze reeks, waarvan ook in Moskou. Later besloot hij zich op zang toe Colli, Elena Telò, Ana Liz Ojeda, Claudia het Concertgebouwpubliek kon meegenieten, te leggen en vervolmaakte hij zich aan de Combs, Ulrike Slowik: viool werd door de gespecialiseerde muziekpers Schola Cantorum Basiliensis. Martin Oro wordt Gianni de Rosa, Livia Baldi: altviool bekroond met meerdere prijzen. La Risonanza geroemd om de warmte, kracht en gratie van Caterina Dell’Agnello, Claudia Poz: cello is in residentie bij de Fondation Royaumont zijn stem, en had de kans om samen te werken Davide Nava: contrabas (2011-2013). met illustere collega’s als Cecilia Bartoli, Maria Bayo, Philippe Jaroussky, Emma Kirkby — Fabio Bonizzoni (Italië) studeerde barokorgel en Sara Mingardo. In de opera vertolkte hij en klavecimbel bij Ton Koopman. Voordat uiteenlopende rollen van Monteverdi, Vivaldi, Antonio Vivaldi (1678-1741) hij zich toelegde op zijn solocarrière en zijn Händel en Britten. La Senna festeggiante, RV693 (1726) eigen ensemble La Risonanza, speelde hij een Deel I tijdlang bij beroemde barokensembles als Le Salvo Vitale (bas) werd geboren in Catania Concert des Nations, het Amsterdam Baroque en begon zijn muziekstudies in Milaan. — Pauze — Orchestra en Europa Galante. Fabio Bonizzoni Later specialiseerde hij zich bij Allan Curtis is voorzitter van de Associazione Hendel, een in barokzang. Vitale’s repertoire strekt zich Antonio Vivaldi vereniging die zich toelegt op de studie van uit van het madrigaal tot de cantate, van La Senna festeggiante Händels muziek in Italië. Daarnaast doceert het oratorium tot de barokopera. Hij werkt Deel II Bonizzoni klavecimbel aan de conservatoria samen met beroemde ensembles binnen de van Den Haag, Trapani en Lugano, en leidt historische uitvoeringspraktijk, zoals Concerto hij het ‘Atelier départemental de musique Barocco, Concerto Italiano, Ensemble ancienne de l’Aisne’. Hij nam verschillende Elyma en La Risonanza. Zijn palmares omvat solo-cd’s op, waarvan de meest recente optredens op de belangrijkste festival- en gewijd is aan Bachs Goldbergvariaties. concertpodia van Europa, en cd-opnames bij diverse labels als Stradivarius, Chandos, K617 De Cubaanse sopraan Yetzabel Arias en GLOSSA. Fernandez studeerde koordirectie en zang in haar thuisstad Havana, en vervolmaakte zich daarna in Italië. Inmiddels werkt ze samen met befaamde Europese barokensembles zoals La Risonanza, La Venexiana en de Accademia In samenwerking met BOZAR Bizantina. Het zwaartepunt van haar repertoire VOX FOCUS Met Nederlandse boventiteling situeert zich onmiskenbaar in de barok en de VIVALDI klassiek, met monumenten als Monteverdi, Uw applaus krijgt kleur dankzij de bloemen van Bloemblad. La Senna festeggiante of De feestvierende Seine: Vivaldi’s aanstekelijke muzikale hulde aan Lodewijk XV Sinds kort wordt Antonio Vivaldi naar waarde Italiaanse sinfonia, het tweede met een Franse drie protagonisten komen gelijkwaardig aan demonstreren. Zijn eerste recitatief (‘Illustre geschat als componist voor het muziektheater. ouverture. Opmerkelijk is het grote aantal bod met solistische aria’s. De drie duetten amiche’) is nog secco, alleen met basso Het is nog steeds weinig bekend dat hij vocale ensembles (in plaats van uitsluitend of zijn voorbehouden voor Het Gouden Tijdperk continuo: hij zingt letterlijk en figuurlijk een tussen ca. 1713 en 1738 jaarlijks tot vijf vooral solistische stukken) en accompagnato- en De Deugd. In enkele trio’s, aangeduid toontje lager dan zijn ‘illustere vriendinnen’ opera’s schreef! Al te lang heeft men zich recitatieven. Deze recitatieven* met orkestrale als ‘coro’, komen de drie partners samen op ... In het recitatief ‘Tutto muor’ neemt hij blindgestaard op Vivaldi als componist van ondersteuning waren doorgaans gereserveerd cruciale momenten: aan het begin en het slot zichzelf wel erg au sérieux in een pathetische alleen maar instrumentale muziek, vooral voor passages met een sterk dramatische van het eerste deel, en als finale climax met verheerlijking van Het Gouden Tijdperk. Later concerti. De herwaardering van de barokopera impact. Interessant is vooral de vaststelling dat een concluderende vrome wens aan het adres krijgt hij de kans om zich ook accompagnato tijdens de laatste decennia heeft er echter toe Vivaldi, ongetwijfeld doelbewust, aanleunt bij van Zijne Majesteit. te laten gelden (voor het eerst in het recitatief bijgedragen dat ook zijn theaterproductie in de Franse stijl. Dat is onder meer te merken ‘Ma rimarate’). de belangstelling kwam – en terecht. aan de Franse ouverture in deel twee, het In een werk dat verloopt volgens de typisch Franse gepunte ritme en de keuze stereotiepe afwisseling tussen recitatief Vivaldi’s muziek is zo aanstekelijk dat de Een nevengenre van de avondvullende voor een in Frankrijk populaire dans als de en aria weet Vivaldi de luisteraar blijvend luisteraar zich vanaf de eerste noot behaaglijk opera in de barokperiode was de serenata, sarabande voor een van de aria’s (‘Al mio in de ban te houden door contrasten in te koestert in deze zonovergoten partituur. Elke doorgaans een allegorische huldecompositie seno il Pargoletto’, aangeduid als Largo alla bouwen, vooral in de uitwerking van de poging om dit ‘gelegenheidswerk’ als een voor een specifieke, meestal sociale of Francese). Deze aria weerklinkt uit de mond aria’s. In de vocale bezetting voorziet hij drie verwaarloosbaar tussendoortje terzijde te politieke aangelegenheid. Een serenata was van het allegorische personage L’Età dell’ verschillende stemtype (sopraan, alt en bas). schuiven, is tot mislukken gedoemd! minder omvangrijk dan een opera, maar Oro (Het Gouden Tijdperk), dat optreedt in Elke aria contrasteert met de voorgaande of uitgebreider dan een cantate. Van Vivaldi’s het gezelschap van La Virtù (De Deugd) en de volgende: in uitvoerder, in instrumentale Ignace Bossuyt acht serenate zijn er drie bewaard gebleven. La Senna (De Seine). De librettist Domenico begeleiding, in tempo, ritme en metrum … De meest prestigieuze is ongetwijfeld La Lalli, die in 1713 al had samengewerkt met − en dit telkens in functie van een optimale Senna festeggiante of De feestvierende Vivaldi voor zijn opera Ottone in villa, bezingt muzikale vertaling van de inhoud van de Seine, die Vivaldi vermoedelijk in 1725 of 1726 in het eerste deel de Seine als het ideale oord tekst. Dansante aria’s en duetten vertolken componeerde als hulde aan de Franse koning van vrede voor het Gouden Tijdperk en De uiteraard de vreugdevolle gebeurtenis, Lodewijk XV. In 1723 werden de diplomatieke Deugd. Uiteraard brak het Gouden Tijdperk maar er is ook ruimte voor meer introverte relaties tussen Venetië en Frankrijk hersteld aan met de komst van Lodewijk XV en was reflectie (in de aria ‘Pietà, dolcezza’) en voor na een periode van onderbreking. De Franse hij het toonbeeld bij uitstek van De Deugd. majestatische grootsheid (in de aria’s ‘Stelle, ambassadeur Jacques Vincent Linguet gaf Het tweede deel is een lofzang op de jonge con vostra pace’ en ‘Non fu mai’), wanneer Vivaldi al gauw diverse muzikale opdrachten koning, met ‘zijn fonkelend jeugdig gelaat’, de deugden van de jonge koning worden naar aanleiding van feestelijkheden die zijn glans die zelfs de sterren verduistert, zijn bezongen, en tevens voor lieflijke charme (in belangrijke gebeurtenissen van het Franse schoonheid, zijn majesteit, zijn vroomheid, zijn het prachtige wiegelied, met hobo, ‘Al mio hof herdachten. Het is echter niet zeker of rechtvaardigheid en nog een rist uitzonderlijke seno’, en het duet ‘Io qui provo’). Al deze de serenata een bestelling was van Linguet, kwaliteiten … heerlijke aria’s wisselen af met erg verfijnde en evenmin waar en wanneer de serenata recitatieven, vaak orkestraal begeleid: de La Senna festeggiante voor het eerst werd Vivaldi volgt het gebruikelijke patroon waarbij accompagnati onderstrepen de waardigheid uitgevoerd (wellicht in Venetië in het Palais de verhalende of reflecterende recitatieven van de allegorische personages Het Gouden France). afwisselen met aria’s (of ensembles, hier drie Tijdperk en de Deugd. De Seine wordt duetten en twee trio’s). In de aria’s wordt voorgesteld als een ietwat ruige watergod, In elk geval is La Senna een uitzonderlijk meestal één basisaffect of -idee uitgediept op die uit de diepe wateren (als baspartij!)