WANDELREPORTAGE | Italië De Dolomieten in het klein Wolkenflarden rond de top van de Punta Marguareis. Grillige kalkbergen, mysterieuze karstvlakten en een zee van bloemen: het Parco del Marguareis is een fascinerend wandelgebied. Maak kennis met het meest onderschatte natuurpark van de Italiaanse Alpen. ÆÆTekst en foto’s Ignace Fermont 34 | Op Weg 2015-2 Hangbrug in de buurt van de Rifugio Mongioie. Ligurische Alpen de karst plateaus die zo typisch zijn voor het Tien kilometer lang wandelen we van grens- massief van de Marguareis. Het gebied is een paal naar grenspaal door het niemandsland eldorado voor speleologen. Op talloze plaatsen tussen Frankrijk en Italië. Het pad op de kam kan je hier diep onder de grond afdalen. Liefst is één langgerekt balkon. Links daalt het Ver- 150 kilometer grotten en onderaardse gangen menagnadal af naar de Povlakte, rechts strekt werd in kaart gebracht, meer dan waar ook zich de Royavallei uit, de toegangspoort tot de in Italië. De wereld boven de grond is al even Provence. Het zicht reikt erg ver. Op heldere betoverend. Zeker aan het begin van de zomer, dagen kan je hier zelfs de Middellandse Zee wanneer gele en paarse bloementapijten het zien liggen. landschap in een grote rotstuin omtoveren. We Daarnet hebben we bij de Colle di Tenda de raken er maar niet op uitgekeken. Maritieme voor de Ligurische Alpen geruild. Toppen en passen volgen elkaar in sneltempo op. Af en toe kruisen we een van de oude mili- taire wegen die de grensstreek doorkruisen. Ze Conca delle Carsene heet rijgen de zes forten aan elkaar die het Italiaanse deze plek en het is een de leger hier op het einde van de 19 eeuw liet eldorado voor speleologen. bouwen, om in de 20ste eeuw hun nut opnieuw te verliezen. De militaire bouwwerken werden een voor een ontmandeld en vervielen tot ruïnes. Sinds 1947, toen de grens verlegd werd, Moderne hut liggen ze allemaal op Frans grondgebied. In de late namiddag betrekt de hemel. Wolken- flarden stijgen op uit het dal en blijven hangen Karstlandschap rond de bergtoppen. Een halfuur later zit alles Bij de Colle di Piana verlaten we de grenskam. potdicht. De slotklim naar de Rifugio Garelli Hier begint het Parco del Marguareis, het leggen we af in de mist. “Buongiorno, benve- meest zuidelijke natuurgebied van Piemonte. nuti”, verwelkomt Guido Colombo ons in de Het strekt zich uit rond de Punta Marguareis eetzaal van de hut. Al meer dan twintig jaar (2651 m), de hoogste berg van de Ligurische runt hij de rifugio. In de zomermaanden daalt Alpen. Meteen verandert het landschap abrupt. hij slechts één keer per maand af naar het dal. Het pad op de kam maakt plaats voor een boch- Te paard, want de hut is zelfs met een 4x4 niet tige weg door een stenige hoogvlakte vol putten te bereiken. De groenten voor het avondmaal en spleten, met op de achtergrond bizarre rots- kweekt hij zelf in een serre van eigen makelij. formaties en geërodeerde kalkbergen. Conca ’s Avonds verdampt de mist en worden de con- delle Carsene heet deze plek. Het is een van touren van de omliggende bergen langzaam 2015-2 Op Weg | 35 Fort op de Col du Tende, vlakbij de Frans-Italiaanse grens. Top van de Monte Mongioie. zichtbaar. Pas nu merken we hoe mooi de later staan we op de afgeplatte top, een wit bloe- Kleine Dolomieten Rifugio Garelli in de omgeving ingepast is. De mentapijt vol edelweiss. Van de heksen geen Om zes uur worden we gewekt door de eerste hut is gebouwd op een klein plateau hoog boven spoor. Ook het uitzicht is niet wat we ervan zonnestralen. Een blauwe lucht, eindelijk. het diep ingesneden dal van de Pesio. Aan de verwacht hadden. Mistwolken drijven af en aan Wanneer we aanschuiven voor het ontbijt overkant rijst de steile noordflank van de Punta en gunnen ons maar af een toe een blik op de wenkt Guido ons naar de keuken. “Kijk eens Marguareis op. Het massief stond model voor omgeving. Een ijzige wind jaagt ons snel naar door het raam”, zegt hij. Aan de overkant van de hut: de vijf steile puntdaken zijn een knipoog beneden. Pas ’s avonds klaart het uit en komt de de vlakte, meer dan 200 kilometer naar het naar de vijf toppen die je vanaf de rifugio ziet noorden, tekenen de Gran Paradiso, de Mat- liggen. De berg lijkt een oninneembare vesting. terhorn en de Monte Rosa zich haarscherp af “Toch kan je via een grote omweg makkelijk de tegen de ochtendhemel. Dit is het vergezicht top beklimmen”, stelt Guido ons gerust. Ons Nog een loodrechte waar we al een paar dagen op aan het wachten plan voor de volgende dag ligt meteen vast: we kalkwand met zijn. De dag kan niet meer stuk. gaan naar boven. Een uur later zijn we gepakt en gezakt onder- gekartelde top die weg. We steken de Porta Sestrera over en dalen Edelweiss zo uit de Dolomieten via het Lago Biecai af naar een weelderig groen ‘s Morgens heeft de zon alle moeite om door de dal. De bergweiden zijn een explosie van geuren wolken te breken. Toch wagen we het erop. Via weggeplukt lijkt. en kleuren. De witte kalkrotsen glimmen in de Porta Sestrera en het mooie Lago Rataira de zon. Piccoli Dolomiti of Kleine Dolomieten klimmen we naar de Colle del Pas, aan de voet wordt dit gebied ook wel genoemd. Terecht. De van de Punta Marguareis. De top zit inmid- Punta Marguareis weer uit de wolken tevoor- gelijkenis met de echte Dolomieten in Trentino- dels helemaal in de mist. Nu naar boven gaan schijn. De ondergaande zon kleurt de bergflank Alto Adige is treffend. heeft geen zin. Op naar de Cima Ballaur dan oranje en wordt weerkaatst in het spiegelglas Via de Passo delle Saline trekken we naar maar, de wolkenvrije berg aan de andere kant van de Rifugio Garelli. Aan de hemel fonke- Carnino Inferiore. Een pittoresk dorpje dat de van de pas waar de heksen van de streek naar len al de eerste sterren. Het wordt een heldere laatste permanente bewoners lang geleden ver- verluidt regelmatig komen dansen. Een halfuur nacht. laten hebben. Gelukkig werden veel huizen de Unieke flora Het Parco del Marguareis is een paradijs voor plantenliefhebbers. Er komen 1492 plantensoorten voor, een vierde van de totale Ita- liaanse flora. Door de nabijheid van de Middellandse Zee vind je in het park een unieke combinatie van alpiene en mediterrane planten. Vrouwenschoentje (foto Björn S.) Opvallend zijn de vele orchideeën- soorten, met het zeldzame vrouwen- schoentje als blikvanger. Welriekende nachtorchis. Hondskruid. 36 | Op Weg 2015-2 Overal komt de kalksteen aan de oppervlakte. Weelderig groen dal in de buurt van de Rifugio Mondoví. laatste jaren opgeknapt. Ze doen nu dienst als STEEKKAART vakantieverblijf voor mensen uit de vlakte. PARCO NATURALE Anderhalf uur later bereiken we onze volgende Limone MARGUAREIS Rifugio Mondovi, ALPI 1761 m overnachtingsplaats: de Rifugio Mongioie. De MARITIME Piemonte Passo del Duca, 1989 m Rifugio Garelli, Lago Raschera, hut ligt te midden van uitgestrekte weilanden, 1970 m Cime 2100 m aan de voet van de Monte Mongioie (2630 m). gta delle Saline, Limonetto Colle di Piana, 2612 m Mongoie, 2219 m 2630 m Nog een loodrechte kalkwand met gekartelde Punta Marguareis, Plan Ballaur, gta 2650 m top die zo uit de Dolomieten weggeplukt lijkt. Col de Tende, 2604 m Arrucador, 1870 m Boven heb je een schitterend uitzicht, ver- 1500 m gta Carnino nemen we in de hut. Je zou er zelfs Corsica Piemonte MERCANTOUR Rifugio Viozene kunnen zien liggen. Mongioie, FRANKRIJK 1520 m Vievola 0 5 10 Naar de top ITALIE Upega Op Weg km Ligurië 2015 Onze nieuwsgierigheid is geprikkeld. Na het ontbijt nemen we meteen het pad naar de top. We verbazen ons alweer over de enorme bloe- Route en bewegwijzering sata delle Alpi. Durch das Piemont bis ans menpracht. Vooral de vele orchideeën vallen op. 116Het 6638 ha grote Parco del Marguareis mmMittelmeer. München: Bergverlag Opstijgende wolken zitten ons op de hielen, de (tot 2010 Parco Naturale Alta Val Pesio e Rother (2011). Ook verkrijgbaar zon laat zich steeds minder zien. We zijn net op Tanaro) omvat het hoogste deel van de in het Frans en het Engels tijd boven om van het schitterende panorama Ligurische Alpen. Het ligt in het zuiden van te genieten. Het parcours van de vorige dagen Piemonte, net ten noorden van de regio Info ontrolt zich voor onze ogen: de Passo delle Ligurië. www.parcomarguareis.it: offici- Saline, de Cima Ballaur, de Punta Marguareis. Wij wandelden vier dagen in het park: ele website van het Parco Verder weg de militaire wegen in de buurt van twee dagen als onderdeel van de wit-rood del Marguareis de Colle di Tenda, en daarachter de hoogste bewegwijzerde Grande Traversata delle grandetraversata. toppen van de Maritieme Alpen. Even vangen Alpi (GTA, zie ook Op Weg 2013 6) en twee wordpress.com: we zelfs een glimp op van de Monviso. Daarach- dagwandelingen langs lokale, bewegwij- Nederlandstalige ter niets dan wolken. De Monte Rosa en de Mat- zerde wandelpaden. De vijf hutten in het website over de GTA terhorn moeten we erbij fantaseren. Ook van park maken het mogelijk om een langere De beste periode om in het Corsica kunnen we alleen maar dromen. De rondwandeling te maken. park te wandelen is van juni mist wordt steeds dikker. We haasten ons naar tot september. In het begin beneden. Aan de oevers van het Lago Raschera Kaarten en gidsen van de zomer vind je de halen we ons lunchpakket boven. Zelfs de top De beste kaart voor het gebied is Parco meeste planten in bloei, van de Mongioie is inmiddels helemaal in de Naturale delle Alpi Marittime, Blu Edizioni, maar in de buurt van de wolken verdwenen.