Stichting Hugo Kotestein Voor behoud en versterking van de (historisch-) ruimtelijke kwaliteit van de stads- en dorpsgebieden en het landelijk gebied Jaarverslag 2010 2 Jaarverslag Hugo Kotestein 2010 Inhoud jaarverslag 2010 Pagina 3 - Colofon Pagina 4 - Voorwoord Bert Bakker “Monumenten” Pagina 5-6 - Organisatie Pagina 7 - Uitreiking oorkonde 2010 Molen de Valk Montfoort Pagina 8 - Verslag werkgroep Montfoort/Linschoten Pagina 10 - Verslag werkgroep Harmelen Pagina 12 - Verslag werkgroep Bodegraven/Nieuwerbrug Pagina 13-14 - Verslag werkgroep Oudewater Pagina 15 - Verslag werkgroep Kamerik Pagina 16 - Verslag werkgroep Woerden/Zegveld Contact De stichting voor de stichting is de secretaris: Hugo Kotestein M. Okkerman, Van Teijlingenweg 106, De stichting is in 1975 opgericht voor behoud en verster- 3471 GE Kamerik king van het historisch erfgoed in haar werkgebied: de tel. 0348-401252 mobiel 0640 96 9966 regio Woerden en omstreken. e-mail: [email protected] Het gaat hierbij om beeldbepalende gebouwen en andere website: www.hugokotestein.nl elementen die waardevol zijn uit stedenbouwkundig, land- schappelijk, architectonisch of cultuurhistorisch oogpunt. Het initiatief tot de oprichting is genomen door de Stichts- Colofon: Hollandse Historische Vereniging (SHHV) nadat een aantal Dit jaarverslag is een uitgave van historische gebouwen in Woerden onder de slopershamer de stichting Hugo Kotestein was gevallen. p/a van Teijlingenweg 106 3471 GE Kamerik Dit gold onder meer het 17de eeuwse Proveniershuis in www.hugokotestein.nl Woerden, dat werd gebouwd door Hugo Jasperszoon [email protected] Kotestein, stadstimmerman (aannemer en bouwmeester). 0348-401252 De stichting is dan ook naar hem genoemd. Hugo Kotestein Dit jaarverslag is tot stand gekomen met was lid van de vroedschap van Woerden en enige tijd bur- medewerking van het bestuur en de gemeester. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van werkgroepen van de stichting. Koophandel te Utrecht onder nummer 41172329. Redactie: Marijke Okkerman De notariële akte is ingeschreven op 3 juni 1975. Foto omslag: Bodegraven Een voormalig kaaspakhuis met kaashandelaarswoning. 3 Jaarverslag Hugo Kotestein 2010 Voorwoord door Bert Bakker Monumenten Het afgelopen jaar kende een primeur voor Hugo Kotestein. Voor het eerst in haar bestaan deed de stichting formeel aangifte van een strafbaar feit. In de Kanis was namelijk een zeventiende eeuwse boerderij gesloopt zonder dat hiervoor de vereiste vergunning was afgegeven. Het betrof ook nog eens een gemeentelijk monument. Op 16 april 2010 betraden Hein Kuiper en ondergetekende het politiebureau te Woerden. We wisten inmiddels dat de maximumstraf op schending van een rijksmonument bestond uit een gevange- nisstraf van 6 maanden of/en een geld- boete van € 70.000. Dat beloofde wat, al was niet meteen duidelijk of dit ook voor een gemeentelijk monument gold. Het bleek meteen dat deze aangifte niet alleen voor ons maar ook voor de verba- rijksmonumenten is het een lisant een primeur was. Het duurde dan en ander aan het kantelen. ook even voor we uitsluitsel hadden. Dit Eind vorig jaar is een wets- bestond eruit dat de illegale sloop van voorstel tot vereenvoudiging een gemeentelijk monument slechts een van de regels voor onder- overtreding is. Justitie nam de klacht niet houd van rijksmonumenten over. Wij dienden ons hiervoor tot de gelanceerd. Het gaat om gemeente te wenden. het vrijgeven van het intern Daar kwamen wij evenmin veel verder. onderhoud. Als de eigenaar Hoewel er een sanctie mogelijk was meent dat geen monumen- (een boete van wel € 3700!) kregen we tale waarden in het geding te horen dat er geen actie zou worden zijn, kan hij gewoon zijn ondernomen. Men vond dat de eigenaar gang gaan. Het heet ver- van dit monument al genoeg was gestraft eenvoudiging, maar het omdat deze – nu er illegaal was afgebro- lijkt ernstig op het vogelvrij ken - niet voor gunstige faciliteiten als verklaren van erfgoed. Nu het mogen terugbouwen van een ruimer waren interieurs toch al vaak volume in aanmerking zou komen. het kind van de rekening Het was hoe dan ook een leerzame erva- bij bescherming en behoud, ring. We weten nu dat de bescherming maar het stemt niet vrolijk van gemeentelijke monumenten tegen dat daar weer een streepje kwaadwilligheid of voorgewende dom- bijkomt. Het is gewoon een heid weinig voorstelt. Met de aankoop verkeerd signaal. van boerderijen, monument of niet, zijn Kan of moet het anders? Ja, zulke hoge bedragen gemoeid dat nie- Heathcote’s conclusie: ‘Het subtiele, intel- natuurlijk, vinden we bij Hugo mand schrikt van een boete van € 3700. lectuele en verrassende van zijn werk aan de Kotestein. En soms krijg je ineens En het helpt natuurlijk niet als die ook Hermitage is eigenlijk net zo radicaal als het bijval uit onverwachte hoek. nog eens niet wordt opgelegd. enorme CCTV-gebouw in Beijing.’ Begin dit jaar verscheen een in- Trouwens, ook in de bescherming van 4 Jaarverslag Hugo Kotestein 2010 Stichting Hugo Kotestein terview met Rem Koolhaas in de Financial Times1. Op verzoek van de Nederlands De organisatie beroemdste, drukste en meest bereisde architect vond het gesprek plaats in een Het werkgebied van de stichting is het hart van het Groene Hart en bestaat uit restaurant in Venetië. Dit verbaasde de de huidige dan wel voormalige gemeenten Bodegraven, Driebruggen-Waar- schrijver, architectuurcriticus Edwin der, Harmelen, Kamerik, Linschoten, Montfoort, Oudewater, Snelrewaard, Heathcote. Hadden Londen, Hong Kong, Willeskop, Woerden en Zegveld. Moskou of desnoods Rotterdam niet meer voor de hand gelegen voor iemand Globaal gaat het om een gebied dat ligt in het stroomgebied van de Oude met Koolhaas’ reputatie van oversized, Rijn en de Hollandse IJssel, ter weerszijden van de provinciegrens tussen extreem en avant-gardisme? Zuid-Holland en Utrecht. Niet dus, zou blijken. Halverwege kwam De stichting kent een federatieve opzet. Lokale of meer regionale werkgroe- het gesprek op Koolhaas’ rol bij het pen houden zich bezig met de ontwikkelingen in het gebied. Ze hebben be- vormgeven van de toekomst van de 18de voegdheid om zelfstandig in overleg te treden met gemeenten, particulieren eeuwse Hermitage in Sint Petersburg. en andere belanghebbenden. Dit heeft geleid tot de oprichting van een zeven- Het verrassende antwoord was, noteert tal werkgroepen, die hieronder, met vermelding van hun voorzitter, worden Heathcote, dat Koolhaas ervan afzag om genoemd: nieuw volume toe te voegen. Koolhaas: ‘Liever wilden we met de bestaande Bodegraven - Wil Baas gebouwen werken (..) met de geschiedenis Harmelen - Pier Sinia van het museum zelf.’ Kamerik - Hein Kuiper Heathcote’s conclusie: ‘Het subtiele, Montfoort/Linschoten - Peter Versloot intellectuele en verrassende van zijn Oudewater - Jan van ‘t Riet werk aan de Hermitage is eigenlijk net zo Woerden-Zegveld - Piet Brak radicaal als het enorme CCTV-gebouw in Beijing.’ Iets vergelijkbaars had zich in Damascus voorgedaan waar Koolhaas Bestuur was gevraagd een cultureel centrum te ontwerpen. Tot veler verrassing besloot Het bestuur van de stichting bestaat statutair uit benoemingen door de ge- hij een onafgemaakt betonnen skelet in de meenten uit het werkgebied (geen), één benoeming namens de SHHV (Ger- stad in het ontwerp op te nemen. Kool- da Zeegers), de voorzitters van de werkgroepen (zie boven) en eigen benoe- haas: ‘Wij dachten altijd dat behoud op de mingen door het zittende bestuur (geen). een of andere manier antimodernistisch was, maar in feite is het een kernpunt van Het dagelijks bestuur wordt gekozen uit het bestuur en bestaat in 2010 uit: moderniteit.’ Voorzitter – Bert Bakker Zo hoor je het eens van een ander! Penningmeester – Magdaleen Mulder Heathcote, tot besluit: ‘Venetië, lijkt het, Secretaris – Marijke Okkerman was achteraf toch niet zo’n vreemde plek om af te spreken.’ De stichting kent formeel geen leden, De deelnemers in de werkgroepen heten statutair correspondenten. Bert Bakker voorzitter 1 Lunch with the FT: Rem Koolhaas (7 januari 2011) 5 Jaarverslag Hugo Kotestein 2010 Stichting Hugo Kotestein Correspondenten en donateurs Het aantal leden van de werkgroepen stond in 2010 uit 36 personen. In 2009 waren er 84 donateurs. In 2010 waren dit er 70 (dit is excl werkgroepleden die ook doneren). Het is voor de continuiteit van de stichting van belang dat er zich nieuwe leden voor het werk in de werkgroepen en donateurs aanmelden. Vergaderingen In het verslagjaar hebben twee vergaderingen plaatsgevonden: op 6 april en 1 november 2010. De stichting vergadert normaliter tweemaal per jaar met het dagelijks bestuur en de voorzitters van de werkgroepen. Daarnaast wordt eenmaal per jaar een plenaire vergadering georganiseerd waar alle werkgroepleden en donateurs voor worden uitge- nodigd. In 2010 is dit alleen gebeurd n.a.v. de feestelijke oorkonde uitreiking van Molen de Valk in Montfoort op 1 oktober 2010. Financiën In 2010 hebben wij wederom geen subsidie ontvangen voor de jaarlijkse oorkon- deuitreiking. De kosten zijn ruim binnen de begroting gebleven en uit de lopende middelen betaald. Ook in 2010 hebben we nog gebruik gemaakt van juridische ondersteuning om te trachten de bouw van een benzinestation aan de Wulverhorsterbaan in Woerden te voorkomen. Deze procedure is nu bijna afgerond. In 2010 hebben we van donateurs, werkgroepleden en giften € 2.210,- ontvangen. We hebben het boekjaar afgesloten met een klein negatief resultaat van € 69,45 (in 2009 was dit - € 1.402,04). Het negatieve saldo werd in mindering gebracht op de algemene reserve. De kascommissie heeft de